Czy dieta wegańska jest zdrowa dla dziecka?
Księżna Meghan i książę Harry chcą wychować swoje dziecko na diecie wegańskiej - donosiły zagraniczne media. Twierdziły, że skoro Meghan Markle jest wielką zwolenniczką diety wegańskiej, z pewnością zechce w tej diecie wychować także swojego synka. Doniesienia prasy okazały się nieprawdziwe, a książęca para zaprzeczyła jakoby chciała wychować dziecko bez mięsa. Niezależnie od tego postanowiliśmy sprawdzić, czy dieta wegańska jest bezpieczna. Wielu rodziców - na fali popualrności życia eko - zastanawia się nad tym. Co na to eksperci?
Zobacz też: Dieta wegańska zmieniła jej twarz. Zobacz róźnicę!
1. Moda na zielone
- Dieta wegańska jest to dieta oparta tylko na produktach pochodzenia roślinnego. Ostatnio coraz więcej się o niej mówi z różnych względów. Takie żywienie jest podyktowane sprzeciwem wobec cierpienia zwierząt, dbałością o środowisko oraz względami zdrowotnymi. Dieta ta wyrównuje poziom glukozy, cholesterolu LDL i trójglicerydów, białko C-reaktywne (CRP) we krwi, jak również ciśnienie tętnicze krwi – opowiada Karolina Osowiecka, magister dietetyki.
Czy zatem dzieci na diecie roślinnej wyrosną na zdrowsze od rówieśników mięsożerców? - W weganizmie istnieje realne ryzyko istotnych niedoborów składników pokarmowych występujących przede wszystkim w produktach zwierzęcego pochodzenia. Osoby będące w okresie rozwojowym, czyli właśnie dzieci i młodzież, mogą znacząco odczuć te braki – opowiada Adrian Strzelecki, lekarz POZ Gdańsk.
Według niego tylko teoretycznie możliwa jest zupełnie zdrowa i kompletna dieta wegańska dla najmłodszych. - Chodzi o witaminę B12 oraz D3, ale także o aminokwasy tzw. egzogenne, co może negatywnie odbić się na rozwoju dziecka – zaznacza.
Karolina Osowiecka także zwraca uwagę na ewentualne niedobory powstające w wyniku przejścia na dietę roślinną. - Wiele osób uważa, że jest to niedoborowa dieta. To wszystko zależy od tego, jak ją ułożymy. Tak, przejście na weganizm oznacza brak źródeł bogatych w witaminę B12, którą należy suplementować. Owszem, biodostępność niektórych składników, na przykład żelaza oraz cynku na diecie roślinnej jest niższa. Natomiast poprzez odpowiedni dobór produktów, w tym wzbogaconych w niezbędne składniki oraz odpowiednią suplementację można czerpać korzyści płynące z tej diety na każdym etapie życia, w tym również w okresie ciąży i laktacji - podsumowuje.
Zobacz też: Trafiła przed sąd, bo nie dawała dziecku mięsa
2. "Wasza rodzina je wegańsko? A co z witaminami?”
Chodzi głównie o witaminę B12. Choć często pomijana, jej zbyt niski poziom może nieść za sobą poważne konsekwencje dla zdrowia. Występuje przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego. Pełni znaczącą rolę w procesie produkcji krwinek czerwonych, wspomagając żelazo. Ponadto, zapewnia równowagę psychiczną, dobry nastrój oraz prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. W największych ilościach znajdziemy ją w mięsie wołowym i drobiowym, podrobach, rybach, owocach morza, mleku, serach oraz jajach.
Równie ważna jest witamina D, o której wspominał Strzelecki. Może pochodzić zarówno z żywności, jak i powstać na skutek oddziaływania promieni słonecznych na skórę. Poprawia wchłanianie wapnia w jelitach oraz magazynowanie w kościach. Kontroluje także jego poziom we krwi. Rezultatem niedoboru u dzieci może być m.in. krzywica. Witaminę D w jedzeniu znajdziemy w tłustych rybach oraz oleju z ich wątroby, żółtkach jaj, płatkach zbożowych, mleku, maśle i margarynie.
- Jeśli więc faktycznie rodzice chcą wychować dziecko na diecie wegańskiej, muszą wykonać pewien wysiłek. Niezbędne jest tu znalezienie właściwego dietetyka lub nabycia takowej wiedzy, zdobycia odpowiednich produktów oraz zastosowania ich w odpowiednich proporcjach w codziennej diecie – dodaje lekarz.
Zobacz też: Wychowuje swoje dzieci na wegan. Zapewnia, że to dobre dla całej rodziny!
3. Zanim zrezygnujesz z mięsa, idź do specjalisty
Osowiecka, podobnie jak Strzelecki, wskazuje, że konsultacja ze specjalistą może okazać się pomocna przed przejściem na dietę roślinną.
- Warto zacząć przygodę swojego dziecka z dietą wegańską od udania się do specjalisty, który pomoże we wdrożeniu jej stosowania, aby uniknąć niedoborów i przez to skutków zdrowotnych np. wystąpienia osteoporozy, hiperhomocysteinemii czy niedokrwistości z niedoboru żelaza lub megaloblastycznej – tłumaczy dietetyczka.
Adrian Strzelecki wspomina o wynikach badań, z którymi ostatnio się spotkał. Porównano w nich wzrost dzieci na diecie roślinnej oraz tych jedzących mięso.
- W jednym z badań dzieci karmione wyłącznie roślinami okazały się nie tylko szczuplejsze, ale również średnio o 2 cm niższe od rówieśników. Podsumowując, można zauważyć, że ilość jak i jakość potrzebnych do prawidłowego rozwoju składników w produktach roślinnych jest istotnie inna niż w zwierzęcych – zaznacza.
4. "Ocalić planetę i ludzkość"
Wypowiedzi ekspertów skłaniają do poważnego zastanowienia się nad wdrożeniem naszemu dziecku diety wegańskiej. Choć na całym świecie słychać o niej coraz częściej, a ostatnie doniesienia informują o spadku produkcji mięsa w Polsce, warto poznać również argumenty skłaniające wielu ludzi do zaprzestania mięsnej diety. Jednym z nich jest pozytywny wpływ weganizmu na środowisko.
- Myślę, że warto skupić się na coraz bardziej popularnym anglojęzycznym terminie łączącym prozdrowotny i prośrodowiskowy aspekt diety – "Planetary health diet”. Oznacza on dietę, która pozytywnie wpływa na nasze własne samopoczucie i jednocześnie jest wsparciem w walce m.in. z globalnym ociepleniem. Współcześnie, niewłaściwy sposób odżywiania jest odpowiedzialny za więcej zgonów, niż palenie papierosów czy inne czynniki ryzyka, odpowiadając tym samym nawet za co 5. śmierć. Jednocześnie 29% światowej produkcji gazów cieplarnianych pochodzi z systemu produkcji żywności. 15% z samej hodowli zwierząt. Zbilansowana dieta roślinna stanowi proste rozwiązanie, a na pewno ogromne wsparcie w rozwiązaniu obu tych problemów – informuje koordynatorka kampanii RoślinnieJemy Weronika Pochylska.
Przytacza ona również badania, których wyniki mogą skłonić wiele rodzin do zmiany diety na roślinną lub ograniczenia spożywania mięsa. Okazuje się, że inne przyzwyczajenia żywieniowe w skali globalnej w znaczny sposób przyczyniłyby się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych.
- Wyniki badań Oxford Martin School wybrzmiewają dziś szczególnie mocno: globalna zmiana w kierunku diet, które mniej opierają się na mięsie, a znacznie bardziej na warzywach i owocach, mogłaby ocalić do 8 mln ludzi do 2050 r., zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych o 2/3 i przynieść oszczędności dla systemów ochrony zdrowia rzędu 1.5 biliona $. Dieta oparta głównie o produkty roślinne, z jedynie jedną porcją czerwonego mięsa w tygodniu, zmniejszyłaby emisję gazów cieplarnianych o 56% do 2050 r. - podsumowuje.
Koordynatorka kampanii RoślinnieJemy, powołując się na raport EAT Lancet, przestrzega przed nadmiernym spożyciem mięsa.
- EAT Lancet – pierwszy taki raport w historii, nad którym pracowało 37 naukowców (dziedzin: zdrowie człowieka, żywienie, ekonomia, rolnictwo, nauki polityczne,sustainability) z 16 krajów ostrzega, że zapewnienie żywności dla 10 mld ludzi (2050) będzie niemożliwe bez transformacji nawyków żywieniowych, poprawy systemu produkcji żywności i zmniejszenia skali zjawiska marnowania żywności. Zmiany w sposobie żywienia z obecnego na rekomendowany znacząco wpłyną na zdrowie człowieka zapobiegając 10.8-11.6 mln śmierci rocznie (redukcja o 19 – 24%).
5. Coś więcej niż tylko dieta
Agnieszka Kirchner prowadzi bloga i kanał na Youtube pod nazwą "Aga in America”. W USA mieszka od kilku lat, gdzie wraz z mężem wychowują trójkę dzieci. Najmłodsze z nich ma dziewięć miesięcy. Ich rodzina zdecydowała się przejść na frutarianizm, czyli surowy weganizm. Oznacza to, że spożywają wyłącznie owoce, orzechy oraz nasiona. Frutarianie odrzucają również gotowanie i inne formy obróbki cieplnej. Agnieszka w internecie przybliża m.in. to, jak na co dzień je ona oraz jej dzieci, pokazuje inspirujące przepisy, "odczarowuje” surowy weganizm, tłumaczy na czym polega, używając argumentów popartych wiedzą, którą nieustannie pogłębia. Dla niej surowy weganizm u dzieci nie ogranicza się wyłącznie do jedzenia, ale również do wychowania.
- Dzieci wychowane na diecie roślinnej są pełne empatii do innych żywych istot. Mają dużą świadomość w kwestii pochodzenia ich jedzenia oraz tego, jak na nie wpływa. Uważam, że to daje świeży i czysty start. Zdrowy weganizm kształtuje zdrowe nawyki żywieniowe, które zostaną z dziećmi na długie lata, często na zawsze – stwierdza.
A Ty zdecydowałabyś się na to, aby Twoje dziecko jadło wyłącznie rośliny? A może Wasza rodzina już od dawna jest wegańska?
Zobacz też ciekawy artykuł z serwisu ABC Zdrowie o tym, że za kilkadziesiąt lat wszyscy będziemy jeść sztuczne mięso!