Luteranizm. Charakterystyka religii
Luteranizm to doktryna teologiczna i chrześcijański ruch reformacyjny, który zapoczątkował Marcin Luter w 1517 r. Uznawana jest za czołowy nurt protestantyzmu. Na świecie jest ponad 70 mln wyznawców tej religii.
1. Luteranizm. Co to za religia?
Za poczatek luteranizmu uznaje się 1517 r., kiedy to Marcin Luter, niemiecki zakonnik, w Wittenberdze ogłosił 95 tez. Krytykował w nich nauczanie i praktykę kościoła. Piętnował m.in. możliwość uzyskania zbawienia za określoną cenę.
Marcin Luter uważał, że Kościół nie ma żadnej władzy, by odpuścić człowiekowi grzechy i dać mu rozgrzeszenie. W swoich tezach krytycznie wypowiadał się zwłaszcza o papieżu. Odrzucił też potrzebę spowiedzi, uznając, że człowiek sam jest w stanie siebie osądzić. Pomniejszył rolę duchowieństwa. Opowiadał się za tym, aby każda władza miała świecki charakter (oddzielił wyraźnie państwo Boże od państwa ziemskiego).
Marcin Luter i jego tezy zostały potępione w bulli papieskiej, którą reformator publicznie spalił na znak protestu. To zapoczątkowało religijny konflikt.
![Reformacja w renesansie [najważniejsze informacje]](https://v.wpimg.pl/XzYzODUudxs4GDl3eg56DntAbS08V3RYLFh1Zno6d0ohSH10egU3CC0bI2k0FzsAPQggMzwQdg0pGSsqewU0VTAXLiMwNjkZMR9gdmVHaFVoS2B0YVo2Fm5OJXBjEQdMakJ6aiUbP1gk)
2. Luteranizm – zasady
W luteranizmie każdy człowiek jest wolny. Za swoją wiarę odpowiada indywidualnie. By zachęcić do studiowania Biblii, Marcin Luter przetłumaczył Pismo Święte na język niemiecki, co dało impuls do rozwoju literatury w tym języku. Pomogło w tym wynalezienie i rozpowszechnienie druku. Powszechnie dostępne były pisma reformatorów.
Kościół luterański nie praktykuje mszy świętych (msza jest ofiarą, a jedyną ofiarę złożył Chrystus na krzyżu). Są za to nabożeństwa.
Luteranie nie podlegają przykazaniom kościelnym. Nie muszą też pościć. Uznają tylko dwa sakramenty: Chrzest i Eucharystię. Spowiedź ma charakter powszechny. W przypadku rozwodu możliwe jest powtórne zawarcie związku małżeńskiego w kościele.
Kościół luterański nie czci również relikwii i obrazów. Nie ma adoracji hostii i nie organizuje się procesji eucharystycznych. Księży ewangelickich nie obowiązuje celibat, a na czele parafii może stać kobieta.
3. Luteranie. W co wierzą?
Luteranin oddaje cześć Maryi, ale się do niej nie modli (nie uważa jej za pośrednika między Bogiem a człowiekiem). Nie wierzy też, że została niepokalanie poczęta oraz wniebowzięta.
Nie uznaje też kościoła (budynku) za miejsce święte. To miejsce kultu, które potrzebne jest, by gromadzić ludzi potrzebujących miejsca do zwiastowania Słowa Bożego i udzielania sakramentów.
W tej religii obchodzone są Święta Narodzenia Pańskiego, Wielkanoc, a także Święto Zesłania Ducha Świętego. Ważny dla luteran jest Wielki Piątek, kiedy to wspomina się śmierć Jezusa na krzyżu.
Luteranie obchodzą też Święto Wniebowstąpienia Pańskiego, Święto Objawienia Pańskiego (6 stycznia), Pamiątkę Reformacji (31 października), Pamiątkę Umarłych (1 listopada).
4. Luteranizm a katolicyzm
Zarówno katolicy, jak i luteranie to chrześcijanie. Wierzą w Boga, uznają Pismo Święte. Wiele ich jednak różni.
Zwierzchnikiem kościoła katolickiego jest papież, którego władzy nie uznają luteranie. Księży kościoła rzymsko-katolickiego obowiązuje celibat, a ksiądz kościoła luterańskiego może założyć rodzinę (uznawane są też rozwody).
Katolicy, obok Biblii, za źródło wiary uznają też tradycję i podania słowne. Te z kolei odrzucają luteranie, dla których najważniejsze jest Pismo Święte (kapłani mają za zadanie pomóc wiernym w jego poznawaniu, zrozumieniu i tłumaczeniu).
Luteranie inaczej podchodzą też do samej instytucji kościoła. W budynku nie ma konfesjonałów, rzeźb i obrazów, a jeśli są, to nie oddaje się im czci.
5. Luteranizm w Polsce
W Polsce żyje ok. 60 tysięcy luteran, którzy zreszeni są w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w RP. Najwięcej wiernych jest na Śląsku Cieszyńskim.
