Księgi Starego Testamentu: najważniejsze informacje
Księgi Starego Testamentu obejmują okres do narodzin Chrystusa. Stanowią cenne źródło kultury europejskiej. Pisane były przez wielu autorów, w różnym czasie i w różnych językach. Co warto o nich wiedzieć?
1. Księgi Starego Testamentu. Kiedy powstały?
Stary Testament to biblijne księgi napisane przed narodzeniem Chrystusa. Uznawane są za święte księgi w judaizmie i chrześcijaństwie.
Księgi Starego Testamentu powstawały na przestrzeni wieków. Według badaczy najstarsze teksty pochodzą z XIII w. p.n.e., a najmłodsze zostały spisane ok. 100 lat p.n.e.
Stary Testament pisany był w języku hebrajskim, a niektóre fragmenty – w aramejskim i greckim. Co ciekawe, prawie żadna księga Starego Testamentu nie została napisana przez jednego człowieka. Większość autorów do dziś jest anonimowa.
Gatunki biblijne w Starym Testamencie to m.in.:
- poemat epicki,
- kronika,
- saga rodowa,
- dialog filozoficzny,
- aforyzm,
- psalm,
- list.
2. Ile ksiąg ma Stary Testament?
Stary Testament obejmuje 46 ksiąg, które można podzielić na:
- księgi historyczno-prawodawcze,
- księgi histroczyne,
- księgi poetyckie i mądrościowe,
- księgi wtórnokanoniczne,
- księgi profetyczne (prorocze).
Księgi Starego Testamentu to m.in.:
- Księga Rodzaju,
- Księga Hioba,
- Księga Wyjścia,
- Księga Izajasza,
- Księga Jonasza,
- Księgi Daniela,
- Księga Liczb,
- Księga Tobiasza.
3. Znaczenie Starego Testamentu w religii i kulturze
- Stary Testament to święta księga dla dwóch religii (chrześcijaństwa i judaizmu)
- Jest źródłem wzorców osobowych i konkretnych postaw ludzkich.
- Odpowiada na nurtujące człowieka pytania egzystencjalne, np. wskazuje sens ludzkiego istnienia.
- Określa moralny kodeks.
- Jest źródłem inspiracji dla twórców literatury i sztuki.
- Zawiera wiele związków frazeologicznych, które do dziś funkcjonują w języku, np. hiobowe wieści, Sodoma i Gomora,
- To bardzo ważny tekst literacki: jest niezwykle bogaty w przeróżne formy wypowiedzi; zawiera też wiele motywów.
- Przykazania dekalogu są podstawą stosunków międzyludzkich niezależnie od wyznania.
4. O czym opowiada Stary Testament?
W Starym Testamencie znajdziemy m.in. opis stworzenia świata, historię potopu i powstania narodów. Na jego kartach zapisano też dzieje czterech pokoleń patriarchów – Abrahama, Izaaka, Jakuba i Józefa.
4.1. Księga Rodzaju
Przedstawia opis stworzenia świata, który Bóg budował przez sześć dni, a siódmego odpoczywał. To zupełnie inna wizja niż przedstawiona w mitach greckich (w Biblii jest jeden Bóg, a świat jest stworzony aktem woli Boga).
Opis stworzenia świata i człowieka zawarty w Księdze Rodzaju inspirował wielu twórców różnych epok, m.in. Jana Kochanowskiego ("Czego chcesz od nas, Panie"), Czesława Miłosza ("Słońce") i Jana Twardowskiego ("Podziękowanie").
4.2. Księga Hioba
Należy do ksiąg mądrościowych (dydaktycznych). Hiob był najprawdopodobniej postacią historyczną, jednak najbardziej znany jest jako symbol cierpienia i godności człowieka.
Anonimowy autor Księgi Hioba opisuje tragiczne doświadczenie człowieka poddanego wielkiemu cierpieniu.
Księga Hioba jest niejednorodna. Zawiera wątki fabularne, wypełniają ją monologi i dialogi. Przez wielu uznawana jest za największe arcydzieło literatury biblijnej. Powstała najprawdopodobniej w V w. p.n.e. (po powrocie Żydów z niewoli babilońskiej).
