Jaka jest prawidłowa masa ciała niemowlęcia? Sprawdź
Prawidłowe przybieranie na wadze niemowlęcia często stanowi powód do niepokoju. Rodzice zastanawiają się, czy maluch rozwija się prawidłowo, porównując go do rówieśników. Zamiast przysparzać sobie niepokoju i zastanawiać, dlaczego dziecko jest "inne" od pozostałych, warto skorzystać z praktycznego narzędzia, czyli siatek centylowych. Sprawdź, jakich informacji dostarczają i dowiedz się, jak je odczytywać.
Rozwój niemowląt zależy od czynników genetycznych oraz środowiskowych i zawsze przebiega indywidualnie. Można jednak orientacyjnie określić prawidłowość masy ciała, wzrostu czy wskaźnika BMI, korzystając z siatek centylowych.
1. Czym są siatki centylowe?
Siatki centylowe to specjalne wykresy, dzięki którym można przeprowadzić obiektywną ocenę np. przyrostu masy ciała w poszczególnych okresach rozwojowych. Na każdym wykresie są linie wyznaczające tzw. kanały centylowe, które informują, jaki procent dzieci w całej populacji w danym wieku osiąga identyczną wartość pomiaru.
2. Pojedyncza siatka centylowa (dotycząca masy ciała) składa się z osi:
- pionowej – określa masę ciała dziecka (podawaną w kg),
- poziomej – określa wiek dziecka (podawany w miesiącach).
Po zaznaczeniu punktów odpowiadających uzyskanym wartościom pomiarowym (na każdej z osi), należy poprowadzić linie proste – aż do miejsca zetknięcia się obu linii z osi pionowej i poziome. Jest to jednocześnie miejsce wskazujące na konkretny centyl dotyczący masy ciała.
3. Jak korzystać z siatek centylowych?
Korzystanie z siatek centylowych jest bardzo proste. Wystarczy przeprowadzić pomiar masy ciała niemowlęcia – najlepiej w tych samych warunkach co zawsze, gdyż jest to gwarancją powtarzalności oraz miarodajności pomiaru.
Następnie trzeba:
- wybrać odpowiednią siatkę centylową – adekwatną do płci oraz wieku,
- na osi poziomej zaznaczyć wiek malucha, a na osi pionowej – uzyskaną wagę,
- z obu osi wyprowadzić linie prostopadłe – punkt ich przecięcia się będzie oznaczać pozycję centylową.
Przykład 1. Chłopiec urodził się 12 marca 2019 roku. Waży 6600 g. Znajduje się między 3. a 10. centylem. Oznacza to, że 3-10 proc. rówieśników waży tyle samo lub mniej.
Przykład 2. Dziewczynka urodziła się 2 kwietnia 2019 roku. Waży 5700 g. Znajduje się w 10. centylu. Oznacza to, że 10 proc. rówieśników waży tyle samo lub mniej.
Przykład 3. Dziewczynka urodziła się 15 listopada 2018 roku. Waży 9200 g. Znajduje się w 50. centylu. Oznacza to, że 50 proc. rówieśników waży mniej, a 50 proc. waży więcej.
Chcąc sprawdzić prawidłowość przyrostu masy ciała, można skorzystać z siatek centylowych w formie kalkulatora. To narzędzie internetowe, które – na podstawie podanych danych – analizuje przyrost masy ciała i wskazuje jego poprawność. Wystarczy zatem wpisać: wiek i masę ciała dziecka oraz zaznaczyć płeć, aby w kilka sekund otrzymać informację o aktualnym centylu.
4. Czy niemowlę waży prawidłowo?
Regularne kontrolowanie przyrostów wagowych niemowlęcia uważane jest za jeden z wyznaczników stanu zdrowia dziecka. W pierwszych dniach po urodzeniu dochodzi do spadku masy ciała – jest to całkowicie naturalne i nie stanowi powodu do niepokoju, jeśli spadek nie przekracza 10 proc. masy urodzeniowej. W kolejnych tygodniach maluch powinien przybierać na wadze.
- 1.-3. miesiąc życia
W pierwszym miesiącu życie noworodek powinien przybrać ok. 600 g. W 2. i 3. miesiącu przyrosty są już większe – ok. 800-900 g na miesiąc.
- 3.-6. miesiąc życia
Gdy niemowlę ukończy 3. miesiąc życia, miesięczny przyrost masy ciała powinien wynieść ok. 700 g. W ten sposób maluch podwoi masę urodzeniową do momentu ukończenia 6. miesiąca życia.
- Powyżej 6. miesiąca życia
Po ukończeniu przez malucha 6. miesiąca życia dochodzi do wyraźnego spowolnienia przyrostu wagi. Zgodnie ze wskazaniami siatki centylowej, między 6. a 12. miesiącem życia niemowlę przybiera średnio 500 g miesięcznie1.
5. Kiedy wyniki na siatce centylowej powinny niepokoić?
Siatki centylowe to wiarygodne źródło informacji – o ile pomiary przeprowadzane są regularnie i prawidłowo. Jeśli kolejne pomiary znajdują się w kanale centylowym między 3. a 97. punktem, oznacza to, że maluszek rozwija się prawidłowo. Niepokojącym sygnałem może być natomiast sytuacja, kiedy wartości masy ciała nagle rosną lub spadają o dwa kanały centylowe – to wymaga natychmiastowej konsultacji z pediatrą.
Warto przy tym pamiętać, że dzieci urodzone z niższą masą urodzeniową niż przyjęta średnia rosną w takim samym tempie jak maluchy z prawidłową masą urodzeniową. Szacuje się, że ok. 80 proc. z nich nadrabia mniejszą masę ciała do ukończenia 2.-3. roku życia2.
Artykuł sponsorowany