Duży problem polskich szkół. "Istnieją tzw. czerwone wyspy"
Tylko 5 proc. nauczycieli w Polsce ma poniżej 30 lat, a mało który młody człowiek decyduje się podjąć tę ścieżkę zawodową - to część wniosków płynących z nowego raportu Fundacji Teach for Poland "Nauczyciel_ka 2040".
1. Dlaczego młodzi nie chcą być nauczycielami?
Zajmująca się szkoleniem i wspieraniem młodych nauczycieli Fundacja Teach for Poland przygotowała raport "Nauczyciel_ka 2040". Zebrane wnioski nie są optymistyczne.
Z ankiet wynika, że jedynie 5 proc. maturzystów i studentów uważa, że nauczyciele są szanowani w społeczeństwie, a tylko 1,6 proc. osób decyduje się studia, które dadzą im uprawnienia do uczenia.
Od szkół młodych ludzi odpychają przede wszystkim niskie zarobki, niski prestiż zawodu nauczyciela, zbyt duże obciążenie pracą oraz jedna z najdłuższych na rynku ścieżek awansu.
Katarzyna Nabrdalik, fundatorka i prezeska Fundacji Teach for Poland, podkreśla w rozmowie z "Gazetą Wyborczą", że niektóre osoby, chociaż mają kwalifikacje i uprawnienia do pracy w szkole, nie decydują się na pracę w niej.
- Zamiast tego idą do sektora prywatnego albo do biznesu, gdzie mogą zarabiać znacznie więcej - mówi.
- Co ważne, umiejętności nauczycieli (praca zespołowa, kreatywność, zarządzanie czy rozwiązywanie problemów) są bardzo cenione na rynku pracy - dodaje.
Podwyżki dla nauczycieli przyznane przez nowy rząd na początku tego roku sprawiły, że średnie wynagrodzenie nauczycieli jest zaledwie o 2 proc. wyższe niż przeciętne wynagrodzenie w gospodarce, zaś wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli początkujących o 2 proc. przewyższa wartość płacy minimalnej.
"Mimo ostatnich podwyżek relacja przeciętnego i minimalnego wynagrodzenia nauczycielskiego do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce i ustawowo gwarantowanej płacy minimalnej jest dziś znacznie niższa niż jeszcze na początku ubiegłej dekady" - zaznaczono w raporcie "Nauczyciel_ka 2040".
2. Jakich nauczycieli brakuje?
Tymczasem, jak podkreślają autorzy raportu, zawód nauczyciela jest zawodem trudnym i wymagającym, często prowadzącym do wypalenia i związanym m.in. z ogromnym obłożeniem pracą.
W świetle takich wniosków prawdopodobnie nie powinno dziwić, że na rynku wciąż brakuje nauczycieli. Najbardziej poszukiwani są nauczyciele języka polskiego, matematyki, informatyki, przedmiotów zawodowych, a także nauczycieli wspomagających, nauczycieli przedszkolnych i wczesnoszkolnych.
- Z naszej analizy wynika, że istnieją tzw. czerwone wyspy, czyli regiony, w których niedobór nauczycieli jest największy: przede wszystkim w dużych miastach. Natomiast w małych miejscowościach, szczególnie na wsiach, często liczba nauczycieli jest wystarczająca. Wiemy też, że ten trend będzie się nasilał. Ale to nie oznacza, że masowo będziemy zwalniać nauczycieli. Problem nie rozkłada się równomiernie na cały kraj - mówi Nabrdalik.
Wyraźnie widać też, że w Polsce brakuje nauczycieli młodych - tych poniżej 30. roku życia, według analizy przygotowanej przez Fundację Teach for Poland pt. "Nauczyciele w Polsce. Podstawowe dane", jest w naszym kraju zaledwie 5 proc.
"W 2023 roku odsetek nauczycieli powyżej 50. roku życia wzrósł o 6,5 punktu procentowego: z 29 proc. do 36 proc." - napisano w raporcie.
Według autorów raportu, jak tak dalej pójdzie, to w 2040 roku nauczyciele powyżej 50. roku życia będą stanowić aż 73 proc. kadry w edukacji wczesnoszkolnej.
Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
