Czym są dobre bakterie i gdzie ich szukać?

Bakterie kojarzą się nam z chorobami, a przecież niektóre ich szczepy są dla nas pożyteczne, np. odgrywają ogromną rolę w kształtowaniu się naszego systemu odpornościowego. Czym są dobre bakterie, kiedy potrzebujemy ich najbardziej i gdzie można je znaleźć?

Choć często nie zdajemy sobie z tego sprawy, prawidłowe działanie ludzkiego organizmu regulowane jest w znacznej mierze przez bakterie. Naukowcy szacują, że w samym układzie pokarmowym człowieka, będącym siedliskiem zróżnicowanego i dynamicznego ekosystemu bakteryjnego, jest dziesięć razy więcej komórek bakteryjnych niż ludzkich.

Z początku ta ilość może budzić obawę, trzeba jednak pamiętać, że oprócz szkodliwych bakterii, odpowiedzialnych za liczne choroby, istnieją również pożyteczne dla nas, których obecność pozwala nam utrzymać się w dobrym zdrowiu.

1. Dobre bakterie – co to takiego?

Organizm ludzki zamieszkany jest przez liczne mikroorganizmy, w tym bakterie i wirusy. Ogół tych mikroorganizmów nazywamy mikrobiotą lub też inaczej mikroflorą. Odgrywa ona w organizmie człowieka ogromną rolę.

Przede wszystkim pozwala na efektywne przyswajanie składników pokarmowych (rozkłada m.in. polisacharydy, które są nieprzyswajalne dla człowieka w postaci pierwotnej), bierze udział w syntezie witamin (w tym z grupy B i witaminy K) oraz ułatwia wchłanianie jonów magnezu, wapnia, cynku i żelaza.

Mikrobiota wspiera również układ odpornościowy i chroni organizm ludzki przed namnażaniem się potencjalnych patogenów. Innymi słowy, nie wszystkie bakterie działają na organizm ludzki negatywnie. Te, które go chronią przed bakteriami chorobotwórczymi i wspierają jego działanie, to bakterie dobre.

2. Gdzie szukać dobrych bakterii?

Źródła naturalnych probiotyków, czyli produktów zawierających dobre bakterie, to przede wszystkim pokarmy fermentowane: jogurt naturalny, kefir, maślanka, kiszone ogórki, kiszona kapusta, sfermentowana soja (natto) i kwas chlebowy.

Powinniśmy włączyć je do diety szczególnie wtedy, gdy flora bakteryjna naszego organizmu ulega zaburzeniu, np. po terapii antybiotykami, w przypadku przewlekłego stresu, podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej, a także wtedy, gdy palimy papierosy lub niewłaściwie się odżywiamy, czyli stosujemy dietę, w której dominuje żywność wysokoprzetworzona.

Od razu rodzi się pytanie: A co w przypadku noworodków i małych dzieci, których dieta nie została jeszcze rozszerzona? Tu z pomocą przychodzi natura.

3. Kształtowanie flory jelitowej u noworodków

Pierwszy kontakt dziecka z dobrymi bakteriami ma miejsce już w łonie matki – połykając płyn owodniowy, zasiedla swój układ pokarmowy bakteriami pochodzącymi od niej. Dużą rolę w kolonizacji przewodu pokarmowego odgrywa też mleko matki, w którym znajdują się szczepy bakterii mające korzystny wpływ na zdrowie dziecka, m.in. Bifidobacterium i Lactobacillus.

Mleko początkowe, tzw. siara, charakteryzuje się przy tym nie tylko dużą ilością białka i witaminy A, lecz także wysokim poziomem przeciwciał – karmienie nią sprzyja zasiedlaniu florą bakteryjną układu pokarmowego noworodka i kształtowaniu się jego układu odpornościowego.

Dzieciom urodzonym na skutek cesarskiego cięcia zaleca się podawanie suplementów diety bogatych w żywe kultury bakterii (trzy szczepy dobrych bakterii znajdziemy np. w kroplach doustnych Coloflor Cesario, przeznaczonych dla dzieci już od pierwszego dnia życia). Dlaczego jest to takie ważne?

Ponieważ cesarskie cięcie sprawia, że dzieci mają ograniczony kontakt z matką tuż po urodzeniu i otrzymują od niej mleko później niż dzieci urodzone naturalnie. Z tego powodu kolonizacja ich układu pokarmowego zostaje opóźniona. To z kolei zwiększa podatność na rozmaite choroby. Suplementacja probiotykami dotyczy również noworodków, które z różnych powodów nie mogą być karmione mlekiem matki.

Dobre bakterie pozytywnie wpływają na mikroflorę jelitową, wzmacniają układ odpornościowy i chronią przed licznymi chorobami. Włączenie ich do codziennej diety, pozwoli zachować równowagę organizmu.

Artykuł sponsorowany