Groźna bąblowica. Nigdy nie jedz owoców prosto z krzaka. Szczególnie dzieci muszą uważać
Choć jagody, jeżyny i maliny, zwłaszcza te rosnące dziko, smakują najlepiej zaraz po zerwaniu z krzaka, z ich spożyciem trzeba się wstrzymać do czasu umycia. Na powierzchni owoców znajdować się może tasiemiec Echinococcus granulosus lub Echinococcus multilocularis. Ich larwy odpowiadają za rozwój bardzo niebezpiecznej choroby, bąblowicy.
1. Czym jest bąblowica?
Człowiek jest przypadkowym żywicielem pośrednim. Larwy bąblowicy najczęściej roznoszą lisy (pasożyt znajduje się w ich odchodach). Żywicielami ostatecznymi są psy, koty, wilki. Człowiek zarazić się może drogą pokarmową, gdy zje skażoną żywność (np. owoce leśne).
Czynnikami ryzyka są ponadto:
- kontakt z ziemią, zwłaszcza runem leśnym,
- kontakt z psem karmionym odpadami ubojowymi,
- hodowla świń lub owiec,
- spożywanie nieumytych warzyw i owoców.
Choroba ma bardzo długi okres bezobjawowy (od kilkunastu miesięcy do kilku lat). Samo postawienie diagnozy jest bardzo trudne, a bąblowicę w zdecydowanej większości przypadków wykrywa się przypadkowo.
Wyróżnia się jednojamową (echinokokozę) oraz wielojamową (alweokokozę).
Tasiemiec wylęga się w jelicie cienkim (onkosfera), następnie przenika przez ścianę jelita do krążenia wrotnego, by móc ulokować się w narządach wewnętrznych (najczęściej w wątrobie). Tam tworzy torbiel, która się systematycznie powiększa (0,5-1 cm na rok).
Choroba daje objawy przywodzące na myśl inne schorzenia, w tym nowotwory. O bąblowicy wątrobowej świadczyć może dyskomfort w okolicy podżebrowej prawej, uczucie pełności w nadbrzuszu, powiększenie wątroby.
Diagnozę stawia się w oparciu o badania obrazowe (USG, TK, MR). U pacjenta wykonuje się również badania serologiczne, histologiczne i cytologiczne.
Jeszcze kilka lat temu nikt nie przejmował się bąblowicą (wykryto ją w Polsce stosunkowo późno, bo dopiero w 1994 roku u lisów na terenie województwa pomorskiego).
Każdy choć raz zajadał się jagodami zerwanymi prosto z krzaka, podobnie jak mało kto parzył zebrane w lesie grzyby. I choć bąblowicę rejestruje się rzadko, to w ostatnich latach u ludzi odnotowano wzrost zachorowalności.
Stwierdzono kilka ognisk choroby u lisów, zwłaszcza na terenie Warmii i Mazur, Podlasia, w województwie pomorskim i na południu kraju. Czy faktycznie jest się czego obawiać?
2. Leczenie bąblowicy
Bąblowica jest chorobą bardzo poważną. Jeśli nie jest wykryta w odpowiednim czasie, a leczenie nie zostanie podjęte, wówczas średni czas przeżycia pacjenta wynosi średnio 10 lat. Dochodzi wówczas do takich problemów jak: nadciśnienie wrotne, wstrząs septyczny, marskość wątroby, przewlekłe zapalenie dróg żółciowych.
Bąblowicę leczy się w wyłącznie w specjalistycznych ośrodkach. Terapia polega na wycięciu zmian (z marginesem zdrowych tkanek), a jeśli nie jest to możliwe, podejmuje się terapię farmakologiczną.
Choroba daje przerzuty odległe (do mózgu, płuc, gałek ocznych, otrzewnej, kości). Może prowadzić również do niedrożności lub bakteryjnego zapalenia dróg żółciowych. Organizm jest wyniszczony chorobą, a przy dużej masie pasożyta może dojść do wstrząsu anafilaktycznego.
3. Profilaktyka bąblowicy
Chorobie można skutecznie zapobiegać. Niezwykle ważna jest higiena rąk oraz mycie owoców leśnych i grzybów przed ich spożyciem. W czasie prac wymagających kontaktu z ziemią należy zakładać rękawice.
W przypadku bąblowicy jednojamowej, gdzie zakażeniu często ulegają psy, konieczne jest regularne odrobaczanie zwierząt (zwłaszcza pasterskich). W ramach profilaktyki nie wolno także karmić psów podrobami zwierząt hodowlanych.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
