Żywienie małego alergika
Alergia na białka mleka krowiego może wystąpić zarówno u dzieci karmionych piersią, jak i tych, które karmione są mlekiem modyfikowanym, choć występuje rzadziej u dzieci karmionych mlekiem mamy. Jeśli lekarz zdiagnozuje u dziecka alergię na białka mleka krowiego, konieczna będzie modyfikacja jego diety tak, aby tych białek nie zawierała. Proces eliminacji alergenu z diety u dzieci karmionych piersią i dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym przebiega nieco inaczej.
Alergia na białka mleka krowiego u dzieci karmionych piersią
Światowa Organizacja Zdrowia oraz polskie i zagraniczne towarzystwa naukowe podkreślają, że optymalnym sposobem żywienia niemowląt jest karmienie mlekiem matki. Utrzymanie tego sposobu karmienia dzieci z alergią na białka mleka krowiego jest możliwe pod warunkiem stosowania przez mamę diety eliminacyjnej. Nie wystarczy w tej sytuacji zrezygnować tylko z mleka, wymagana jest rezygnacja ze wszystkich produktów zawierających białka mleka krowiego, do których należą m.in. masło, jogurty, różnego rodzaju sery, słodycze, w tym czekolada, niektóre ciasta i ciastka, lody i wiele innych [1].
Alergia na białka mleka krowiego u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym
U dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym zdiagnozowanie alergii na białka mleka krowiego wymaga odstawienia mieszanki i zastąpienia jej preparatem mlekozastępczym należącym do kategorii żywności specjalnego przeznaczenia medycznego. W przypadku objawów łagodnej lub umiarkowanej ABMK lekarz prowadzący dziecko (najczęściej pediatra) dobierze odpowiedni preparat EHF (hydrolizat białka znacznego stopnia), którym należy żywić dziecko przez okres 2–4 tygodni, obserwując jednocześnie reakcję na mieszankę mlekozastępczą. Jeśli w tym czasie nastąpi poprawa, należy przeprowadzić tzw. próbę prowokacji, czyli ponowne wprowadzenie do diety dziecka białek mleka krowiego w celu potwierdzenia diagnozy. Jeśli objawy powrócą, lekarz diagnozuje alergię. Niekiedy brak poprawy będzie wymagał zastosowania mieszanki aminokwasowej, o czym również zdecyduje lekarz i przeprowadzi rodziców i dziecko przez proces jej wprowadzenia do diety.
Postępowanie w ciężkiej postaci alergii na białka mleka krowiego
Niezwykle ważne jest, aby utrzymać karmienie mieszanką EHF przez okres 2–4 tygodni. Jeśli po kilku dniach nie widać poprawy, nie należy się poddawać. Różnicę w obrazie klinicznym dziecka będzie widać po kilku tygodniach. W tym czasie nie należy zmieniać preparatu na inny preparat EHF. Takie postępowanie jest błędem i nie przynosi dziecku korzyści, może wydłużać proces dochodzenia do optymalnego sposobu żywienia.
Przy braku poprawy po 2–4 tygodniach lekarz może zdecydować o zmianie sposobu żywienia i włączeniu mieszanki AAF, to mieszanka aminokwasowa przeznaczona dla dzieci z ciężką postacią alergii na białka mleka krowiego, nazywana też mieszanką elementarną, która nie ma właściwości alergizujących.
Jeśli natomiast objawy od początku wskazują na ciężką postać alergii na białka mleka krowiego, mieszanka aminokwasowa będzie preparatem pierwszego wyboru.
Preparaty mlekozastępcze – pełnowartościowa forma żywienia dziecka
Rodzicom na niczym nie zależy tak bardzo, jak na zdrowiu i prawidłowym rozwoju ich dziecka. Mogą więc zastanawiać się, czy mieszanka mlekozastępcza jest pełnowartościowym preparatem, który pokrywa zapotrzebowanie ich dziecka w danym momencie rozwoju na składniki odżywcze. Mieszanki mlekozastępcze należą do żywności specjalnego przeznaczenia medycznego i spełniają wysokie standardy, jakie stawia się tego typu preparatom. Są odpowiednio skomponowane pod względem odżywczym, zatem nie ma powodu do niepokoju.
A co z laktozą?
Alergia na białka mleka krowiego i nietolerancja laktozy to dwa zupełnie inne schorzenia. Każda alergia, w tym ABMK będąca jedną z najczęściej występujących alergii u dzieci, jest nieprawidłową, uwarunkowaną mechanizmami immunologicznymi reakcją organizmu na białka zawarte w pożywieniu [2]. Nietolerancja laktozy powodowana jest natomiast deficytem laktazy – enzymu odpowiedzialnego za trawienie laktozy, czyli cukru mlecznego. Schorzenia te mogą występować jednocześnie, jednak zdarza się to bardzo rzadko. Dziecko z alergią na białka mleka krowiego (bez nietolerancji laktozy) może więc spożywać produkty z laktozą. Laktoza odpowiada za słodki smak mleka, a więc jej dodatek w mieszance może mieć pozytywny wpływ na chęć maluszka do jej spożywania. Laktoza pełni szereg innych funkcji, odpowiada m.in. za mechanizm biologiczny zapobiegający przekarmieniu i otyłości. Jej obecność w pokarmie wspiera lepsze wchłanianie wapnia i magnezu potrzebnych do mineralizacji kości. Sprzyja także kolonizacji dobrych bakterii w jelitach. Co ważne, eliminacja laktozy z diety jest uzasadniona tylko po potwierdzeniu jej nietolerancji [3].
Dowiedz się więcej na temat żywienia małego alergika TU.