Powódź i jej rodzaje
Powódź to zalanie przez wodę terenów nadbrzeżnych, wzdłuż koryta rzeki lub brzegu morza, w wyniku wezbrania wód. To jedna z najbardziej tragicznych w skutkach klęsk żywiołowych. Każda, nawet bardzo niewielka rzeka może ją spowodować.
1. Co to jest powódź?
Powódź jest przejściowym zjawiskiem przyrodniczym o charakterze ekstremalnym, często gwałtownym. Polega na wezbraniu wód rzecznych lub morskich w ciekach wodnych, w zbiornikach lub na morzu.
Wezbranie to po przekroczeniu przez wodę stanu brzegowego powoduje zatopienie dużych obszarów lądu: dolin rzecznych, terenów przybrzeżnych lub depresyjnych, które doprowadza do wymiernych strat materialnych i społecznych.
Duży wpływ na występowanie powodzi ma istniejący układ rzek, a także sytuacja hydrologiczno - meteorologiczna, występująca w poszczególnych okresach roku.
Powódź to jedno z najgroźniejszych i niszczycielskich zjawisk przyrodniczych, z którym borykają się ludzie na całym świecie.
Zgodnie z art. 16 pkt 43 ustawy z dnia 20 lipca 2017 roku, prawo wodne, powódź jest wezbraniem wody w naturalnych ciekach, kanałach, zbiornikach wodnych lub na morzu, w którego czasie woda po przekroczeniu brzegu zalewa doliny rzeczne lub tereny depresyjne, powodując zagrożenie dla ludności lub mienia.
2. Rodzaje powodzi
Powodzie możemy podzielić ze względu na to, w jaki sposób do nich dochodzi i w ten sposób wyróżniamy:
- powodzie opadowe - jak wskazuje nazwa, ich przyczyną są opady atmosferyczne; możemy podzielić je na ulewne lub nawalne (o dużym natężeniu) i rozlewne - długotrwałe, na dużym obszarze zlewnym;
- powodzie zimowe - występują wskutek nasilenia niektórych zjawisk lodowych;
- powodzie roztopowe - powstają w wyniku gwałtownego roztopienia śniegu;
- powodzie sztormowe - powstają za sprawą silnych wiatrów, sztormów występujących na wybrzeżach i zalewach.
Do powodzi może dochodzić wskutek m.in. intensywnych opadów deszczu, roztopów zimowych, poprzez zatamowanie z różnych powodów rzeki, w wyniku uszkodzenia obiektów hydrotecznicznych, jak np. uszkodzenie tamy itd.
Na terenach zamieszkałych zagrożeniem jest powódź miejska, na suchych zaś może dochodzić do tzw. powodzi błyskawicznych.
3. Skale powodzi
Wielkość powodzi określamy w 3-stopniowej skali i wyróżniamy w ten sposób:
- powódź zwyczajną,
- powódź wielką;
- powódź katastrofalną.
Zasięg występowania powodzi także określamy w 3-stopniowej skali i wyróżniamy w ten sposób:
- powodzie małe, o zasięgu miejscowym, lokalnym;
- powodzie średnie, o zasięgu regionalnym, nie wpływają na funkcjonowanie państwa;
- powodzie duże, o zasięgu krajowym, o charakterze klęsk żywiołowych, zakłócają zwykłe funkcjonowanie państwa w całości, lub sporej jego części; może zaistnieć potrzeba pomocy międzynarodowej.
Możemy je podzielić także na:
- naturalne - dochodzi do nich bez udziału człowieka;
- antropogeniczne - dochodzi do nich wskutek awarii lub poprzez niewłaściwe gospodarowanie urządzeniami hydrotechnicznymi.