Pierwsza klasa w szkole podstawowej. Jak jest zorganizowana?
Pierwsza klasa wzbudza ogromne emocje zarówno w dzieciach, jak i rodzicach. Zastanawiają się, jak będzie wyglądała nauka i czy znajdzie się jeszcze czas na zabawę. Podpowiadamy, jakie obowiązują przedmioty w 1 klasie podstawowej i jak pomóc odnaleźć się dziecku w szkolnej rzeczywistości.
1. Pierwsza klasa. Ile lat ma dziecko?
Obowiązek nauki w szkole podstawowej rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat (np. jeśli dziecko kończy 7 lat w grudniu 2023 r., to musi rozpocząć naukę od września 2023 r.) Musimy jednak pamiętać, że według obowiązującej w Polsce Ustawy o Prawie oświatowym dzieci w wieku 6 lat są objęte obowiązkiem odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego. Jest to tzw. "zerówka".
Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy w roku poprzedzającym rok szkolny, dziecko korzystało z wychowania przedszkolnego albo posiada opinię o możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej wydaną przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną (publiczną lub prywatną).
2. Czego nauczymy się w klasie 1?
1 klasa podstawowa jest dla dziecka sporym wyzwaniem. Wkracza na zupełnie nowy etap edukacji, który z roku na rok będzie dokładał obowiązków. Pamiętajmy jednak, by nigdy nie straszyć dziecka szkołą! Przeciwnie! Opowiadajmy o niej ciekawe historie, również przywołując własne wspomnienia. Wystrzegajcie się uwag typu: "Teraz się zacznie!", "Koniec z zabawą" albo "W szkole trzeba siedzieć cicho i pilnie się uczyć".
Owszem, szkoła nie jest już tym, co przedszkole, jednak nauczyciel nauczania początkowego robi co w jego mocy, by zajęcia nie były dla dziecka zbyt obciążające i w sposób łagodny pozwoliły mu wejść na dobre do systemu edukacji. To dlatego też, to właśnie on uczy wszystkich przedmiotów wymaganych programowo (z wyjątkiem języka angielskiego i religii) i jednocześnie jest wychowawcą klasy.
3. Pierwsza klasa – jakie przedmioty?
Wiedza w pierwszych klasach szkoły podstawowej przekazywana jest w sposób zintegrowany. Oznacza to, że na pierwszy rzut oka przedmioty w 1 klasie podstawowej ograniczają się do edukacji wczesnoszkolnej, wychowania fizycznego, języka angielskiego oraz religii. W rzeczywistości jednak wspomniana edukacji wczesnoszkolna to nic innego jak lekcje języka polskiego, matematyki, przyrody, muzyki, plastyki oraz muzyki.
4. Pierwsza klasa. Co dziecko powinno umieć?
Klasa 1 (szkoła podstawowa) to czas, kiedy dziecko przede wszystkim uczy się pisać i czytać (również ze zrozumieniem). Dowiaduje się też, w jaki sposób komunikować swoje spostrzeżenia i potrzeby. Ćwiczy ponadto umiejętność koncentracji (np. poprzez słuchanie tekstu czytanego przez nauczyciela) oraz odtwarzanie tekstów z pamięci (wierszy lub piosenek).
Pod koniec pierwszej klasy uczeń powinien m.in:
- czytać płynnie krótkie teksty
- odpowiadać na pytania pełnym zdaniem
- pisać litery w liniaturze
- pisać proste wyrazy ze słuchu (np. kot)
- liczyć biegle do 20
- rozpoznawać podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt)
- znać pory roku, dni tygodnia w kolejności oraz kolejność miesięcy w roku
- rozpoznawać drzewa, ich liście i owoce (kasztanowiec, dąb, klon)
- znać swą narodowość, godło, flagę oraz hymn narodowy
- przestrzegać zasad i reguł gier sportowych oraz zabaw ruchowych
5. Przedmioty w 1 klasie. Jak pomóc dziecku w nauce?
Pierwsza klasa jest dla dziecka sporym wyzwaniem. W zerówce mogło się co prawda przygotować do nauki pisania i czytania, jednak nie każdemu uczniowi udaje się to odpowiednio szybko opanować. Warto wówczas pomóc dziecku, by nie miało zaległości, które utudnią mu zdobywanie kolejnych etapów wiedzy. Jak to zrobić?
Najlepiej poprzez zabawę. Na początek starajcie się codzienne czytać. Im wiecej, tym lepiej. Przy wyborze ksiażek zwracajcie uwagę nie tylko na tytuły, ale też czcionkę i ilość tekstu.
Sięgnijcie też po gry edukacyjne. Jest ich na rynku dużo, jednak z doświadczenia mogę polecić serię "Feluś i Gucio". Na początek sprawdzi się "Feluś i Gucio grają w sylaby", która pomaga w nauce czytania. Gra daje możliwość układania dwu- oraz trzysylabowych słów za pomocą dwustronnych płytek z obrazkami. I choć instrukcja opisuje siedem prostych zabaw, które są różnymi wariacjami układania słów z sylab, w rzeczywistości możliwości układania wyrazów są zdecydowanie większe (na kartonikach znajdziemy najprostsze i najbardziej popularne sylaby).
Kolejna gra, "Feluś i Gucio grają w literki", będzie idealna dla dzieci uczących się czytać. Pomaga utrwalić znajomość litera oraz pozwala zapoznać się z zapisem prostych wyrazów. W skład zestawu wchodzi 100 płytek z literkami oraz 60 dwustronnych płytek z obrazkami i podpisami, które posłużą graczom do ułożenia krzyżówki.
Obie gry są tak przemyślane, by można było nie tylko korzystać z instrukcji, ale też wymyślać własne reguły. To ich duża zaleta!
