Motoryka dziecka - kamień milowy w rozwoju

Na początku dziecko wykonuje niezdarne ruchy, które z czasem osiągają precyzję. Z radością obserwujemy małe rączki, które uczą się chwytać, ściskać, przytulać. Z dumą patrzymy na pierwsze samodzielne kroki i podejmowanie przez dziecko fizycznych wyzwań. A czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak duże mają one znaczenie dla rozwoju dziecka?

Aktywność fizyczna i zabawa ćwicząca zdolności motoryczne dziecka mają znaczący wpływ na jego rozwój poznawczy i emocjonalno-społeczny. To solidny fundament, na którym buduje pewność siebie i może eksplorować świat.

Początkowo odruchy dziecka nie są świadome. Noworodek zaciska paluszki od razu, gdy poczuje coś w swoich dłoniach (np. palec rodzica). Jest to prawidłowy odruch chwytny. Z czasem jednak niemowlę zaczyna być bardziej świadome swojego ciała. Poznaje siłę swoich mięśni i rąk, co daje mu możliwość bardziej świadomej kontroli nad ruchami. W okolicy pierwszych urodzin zaczyna bardziej precyzyjnie manipulować małymi przedmiotami, co sprzyja rozwojowi koordynacji ręka-oko oraz motoryki małej.

Im więcej okazji do rozwoju manualnego, tym łatwiej o prawidłowe kształtowanie innych obszarów rozwoju (poznawczego, emocjonalnego, społecznego).

Dlatego tak ważne jest, by wspierać dziecko w tym zakresie poprzez odpowiednią stymulację oraz angażowanie w zabawy, które wspierają jego naturalny rozwój.

Motoryka mała i motoryka duża. Czym się różnią i jak współpracują?

W dużym skrócie: motoryka duża (skakanie, bieganie, jazda na rowerze, gra w piłkę) to sprawność fizyczna całego ciała, mała – sprawność dłoni i palców, która pozwala układać klocki i puzzle, ale też ubierać się, jeść sztućcami, pisać. Oba obszary mają na siebie niebagatelny wpływ.

Na początku dynamicznie rozwija się motoryka duża. Dobrze wyćwiczona zręczność ruchowa całego ciała to podstawa, która pozwala dziecku zyskać kontrolę na swoim ciałem. Bez tego trudno będzie wykonywać dokładne i skoordynowane ruchy małymi grupami mięśni.

Nie oznacza to jednak, że gdy dziecko opanuje motorykę małą (szeroko pojętą zręczność), o aktywności fizycznej można zapomnieć. Absolutnie! Oba obszary powinny być stymulowane przez cały czas. W harmonogramie dnia codziennie zatem powinny znaleźć się ćwiczenia usprawniające motorykę dużą i małą.

Na spacerze zachęcaj więc dziecko do skakania i wspinania się. Grajcie w piłkę i biegajcie. Ćwiczcie jazdę na rowerze biegowym i hulajnodze. Takie aktywności nie tylko są nieocenionym wsparciem dla sprawności fizycznej dziecka, ale też uczą równowagi, koordynacji i orientacji przestrzennej.

By z kolei rozwijać motorykę małą, pozwól małym paluszkom na różnego rodzaju manipulacje: Rysujcie kredkami, pastelami, kredą, mazakami, malujcie farbą. Układajcie puzzle i klocki. Tnijcie nożyczkami po liniach (prostych i falistych). Bawcie się plasteliną i modeliną, ale też masą solną, gliną (możecie też połączyć przyjemne z pożytecznym i lepić ciasto na pierogi) – ugniatanie, wałkowanie, formowanie kształtów i wycinanie figur z mas plastycznych wzmacnia mięśnie dłoni i palców, a także zachęca do kreatywności. Kolorujcie. Nawlekajcie na sznurek koraliki, makaron lub guziki.

Pamiętajmy też, by nie wyręczać dziecka w codziennych czynnościach. Zamykanie zamka błyskawicznego, zapinanie guzików i jedzenie sztućcami to doskonałe ćwiczenia na motorykę małą.

To, co jednak ważne, to dostosowanie zadań do rozwoju dziecka. Tu zatem istotna jest obserwacja i stawianie takich wyzwań, które nie będą ani za proste, ani za trudne dla małego człowieka.

Warto też zadbać o rozwijające motorykę zabawki. Tu prym wiodą klocki, które są uniwersalne, praktyczne i ponadczasowe. Uczą cierpliwości i koncentracji. By jednak spełniały swoją funkcję, muszą być bezpieczne. Duże elementy mają zestawy LEGO® DUPLO®, które można wykorzystywać na różne, kreatywne sposoby, nie tylko do klasycznego budowania, ale też np. do zabawy w poszukiwanie przedmiotów w domu, które pasują kolorystycznie do klocków.

Na początek idealne będą dwa zestawy:

• LEGO® DUPLO® Pociąg ze zwierzątkami (10412) – nie tylko rozwija motorykę małą, ale również uczy rozpoznawania kolorów i zwierząt. Dodatkowo stymuluje wyobraźnię i uczy rozwiązywania problemów.
• LEGO® DUPLO® Pociąg z cyferkami – Nauka liczenia (10954) – wprowadza dzieci w świat liczb i podstaw matematyki. Łączy zabawę z nauką, pozwalając przy tym na rozwój precyzji manualnej i koordynacji oko-ręka.
• Budowanie pociągu czy zwierzątek z klocków LEGO DUPLO jest świetnym sposobem na rozwijanie zdolności motorycznych. Z kolei łączenie i rozłączanie elementów i konstruowanie modeli z instrukcji lub z własnej wyobraźni wzmocni kreatywność i poczucie wartości dziecka. Będzie z siebie dumne, gdy uda mu się zbudować, to co chciało.

Starajmy się uczestniczyć w rozwoju motoryki małej i dużej. Towarzyszmy dziecku we wspólnej zabawie, dzięki czemu nie tylko możemy obserwować i doceniać sukcesy małego człowieka w zdobywaniu codziennych szczytów, ale też nawiązać z nim solidną emocjonalną więź.