Mizoginizm. Przyczyny, objawy i leczenie
Mizoginizm to chorobliwa niechęć, czasem wręcz nienawiść do kobiet. Pojawiała się już w starożytności, od tysięcy lat towarzyszy jako system przekonań lub ideologia w społeczeństwach zdominowanych przez mężczyzn. W większości przypadków dotyczy płci męskiej, jednak zdarza się, że również kobiety odczuwają nienawiść do przedstawicielek własnej płci. Jakie są przyczyny i objawy mizoginii? Czy jest możliwa zmiana postawy mizogina?
1. Czym jest mizoginizm?
Mizoginizm, inaczej nazywany mizoginią to określenie uprzedzenia, wstrętu do kobiet. Słowo to wywodzi się z greckiego "misos" (nienawiść) i "gyne" (kobieta). Mizogini twierdzą, że panie są gorsze od mężczyzn, obwiniają je za wszelkie zło tego świata i z tego powodu uważają, że kobiety powinny być mężczyznom poddane.
Może przejawiać się na różne sposoby, poprzez np.:
- dyskryminację;
- wykluczenie społeczne;
- wrogość;
- androcentryzm;
- przemoc wobec kobiet;
- uprzedmiotowienie seksualne;
- pozbawianie kobiet praw obywatelskich;
- uprzywilejowanie mężczyzn;
- patriarchat.
Pojawia się w mitologiach, świętych tekstach religijnych i w dziełach filozofów, zarówno wschodnich, jak i zachodnich.
2. Przyczyny mizoginizmu
Jakie są przyczyny mizoginizmu? Według niemieckiego badacza i pisarza Karlheinza Deschnera mizoginia pojawiła się po upadku społeczności matriarchalnych. Sugerował, że może wynikać z kompleksów niższości mężczyzny, obawy przed zemstą ze strony kobiet, nieczystego sumienia lub też lęku przed funkcją rozrodczą kobiety.
Dziś wiemy, że wśród przyczyn mizoginii znajdują się:
- przykre doświadczenia z kobietami - chodzi tutaj głównie o kontakty seksualne, podczas których np. nie doszło do erekcji, niezadowolenia kobiety ze stosunku, czemu dała zdecydowany wyraz lub stosunek zakończył się przedwcześnie; może wiązać się to również z wyśmiewaniem przez koleżanki w dzieciństwie, odrzucenie przez rówieśniczki lub innego rodzaju traumy związane z kobietami;
- zazdrość - wynikająca z poczucia niższości, z wielu różnych powodów (np. rodzenie dzieci, styl życia kobiet, zachowanie czy uroda);
- wychowanie - mizoginizm może powstać w wyniku wychowania przez despotyczną matkę lub też w wyniku złego traktowania matki przez ojca;
- strach - często u podłoża mizoginizmu leży zwyczajny strach - jeśli mizogin rzadko przebywa w towarzystwie kobiet, mogą być one dla niego źródłem lęku; mimo swoich stanowczych teorii, w obecności kobiet traci swój animusz, nie odzywa się, czuje się niezręcznie i błądzi wzrokiem;
- choroby psychiczne - postawa ta może wynikać także z zaburzeń psychicznych, jak nieuzasadnione lęki itp.
3. Jakie są objawy mizoginizmu?
Jak rozpoznać, że mamy do czynienia z mizoginem? Oto charakterystyczne przejawy mizoginii:
- kobiety zajmują niższe miejsce w strukturze społecznej względem mężczyzn - otwarta dyskryminacja, czyniona otwarcie i na każdym kroku;
- podczas rozmowy z kobietą mizogin zawsze jest pewny swoich racji i denerwuje się, jeśli płeć przeciwna ma inne zdanie lub pogląd;
- zależnie od charakteru, mizogin może być wycofany, milczący i speszony w towarzystwie kobiet, lub okazywać brak szacunku, ignorując jej obecność, może być złośliwy, celowo lub niecelowo spóźniać się na umówione spotkanie itp.;
- mizogin niewłaściwie traktuje partnerkę, w sposób dla niej niekomfortowy (z tego powodu często kobiety zrywają takie związki); jeśli posiadają dzieci, mizogin zwykle faworyzuje synów; często stosuje przemoc fizyczną i psychiczną w związku, jeśli dopuści się zdrady nie czuje wyrzutów sumienia; dąży do dominacji nad kobietą w każdym możliwym aspekcie, zaczynając od karania jej, kończąc na doborze znajomych, kontrolowania jej poczty i telefonu;
- piastując stanowisko kierownicze, mizogin wyraźnie faworyzuje mężczyzn i pozwala im na zachowania, za które kobiety karze; decydując o wynagrodzeniu, kobietom płaci mniej; czasem przyjmuje do pracy kobietę jedynie po to, aby okazać jej swoją pogardę.
4. Leczenie mizoginizmu
Leczenie mizoginii jest trudne i wymaga przede wszystkim woli zmiany pacjenta. Niestety bardzo często mizogini nie zdają sobie sprawy ze swojej przypadłości.
Jeśli jednak mizogin uświadomi sobie swój problem i zechce z nim walczyć, powinien poddać się psychoterapii, indywidualnie dopasowanej do pacjenta. W niektórych przypadkach może ona wymagać połączenia jej z technikami relaksacyjnymi.
Jeśli mizoginizm wynika z zaburzeń natury psychicznej, pacjent powinien udać się do psychiatry, który może zalecić terapię behawioralną połączoną z leczeniem farmaceutycznym.