Komponowanie posiłków dla małego alergika – rozszerzanie diety
Rozszerzanie diety dziecka rodzice zaczynają od podania maluchowi warzyw, po ok. 2 tygodniach owoców, później przychodzi czas na, kaszki, mięso, ryby, jaja i inne składniki. W przypadku dzieci z alergią na białka mleka krowiego proces ten wygląda podobnie. Opiekunowie małych alergików muszą natomiast planować dietę dziecka tak, aby nie zawierała ona mleka, które znajduje się w składzie różnych produktów. Rozszerzanie diety dziecka z alergią na białka mleka krowiego (ABMK) nie musi być jednak wcale trudne! Wystarczy trzymać się zasad i stosować zalecone przez lekarza mieszanki mlekozastępcze dopasowane do potrzeb dziecka w danym okresie życia.
Rozszerzanie diety – od czego zacząć?
Zalecenia mówią nam, że celem, do którego należy dążyć, jest wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia. Jeśli karmienie piersią nie jest możliwe i dziecko ma zdiagnozowaną alergię na białka mleka krowiego, lekarz zaleci stosowanie odpowiedniego produktu mlekozastępczego. Oznacza to, że mniej więcej wtedy, kiedy maluch kończy pół roku, powinniśmy wprowadzać do jego diety produkty inne niż mleko mamy, mleko modyfikowane lub preparat mlekozastęczy. Wprowadzanie produktów uzupełniających należy rozpocząć, kiedy niemowlę wykazuje umiejętności rozwojowe potrzebne do ich spożywania, zwykle nie wcześniej niż od 17. tygodnia życia (początek 5. m.ż.) i nie później niż w 26. t.ż. (początek 7. m.ż.). W drugim półroczu życia podstawę żywienia nadal powinno stanowić mleko mamy lub preparat, który je zastępuje. Rozszerzanie diety zaczynamy od podawania dziecku niewielkich ilości nowego produktu, aby mogło zapoznawać się z nowymi smakami i konsystencjami. Do diety maluszka najpierw wprowadzamy warzywa, po ok. 2 tygodniach owoce, następnie zboża, a później jaja, mięso czy ryby [1]. Bardzo ważne jest, aby rodzice pamiętali, że rozszerzanie diety to proces i nie wszystko uda się wprowadzić od razu. Pierwsze próby podawania posiłków innych niż mleko wcale nie muszą zakończyć się sukcesem.
Dziecko z alergią na białka mleka krowiego – rozszerzanie diety
Wszyscy rodzice, którzy rozszerzają dietę swojego dziecka, muszą dbać o to, aby zmiany w sposobie żywienia przebiegały w sposób, który będzie korzystny dla jego rozwoju. W początkowym okresie rozszerzania diety podstawę żywienia stanowi mleko mamy, mleko modyfikowane lub mieszanka mlekozastępcza. W czasie rozszerzania diety rodzice powinni przestrzegać bardzo ważnej zasady, że to rodzice decydują, jaki posiłek o jakiej porze i jak będzie podany dziecku, ale to maluch decyduje, ile i czy posiłek zje.
Rodzice małych alergików muszą dbać dodatkowo o bezpieczeństwo swoich dzieci, minimalizując ryzyko narażenia maluszka na kontakt z alergenem. Dlatego niezwykle istotne jest czytanie etykiet produktów i unikanie podawania tych, które w swoim składzie maja białka mleka krowiego. Kiedy rodzice zaczynają podawać dziecku kaszki bezmleczne, najbezpieczniej jest przygotowywać je na mieszance mlekozastępczej.
Zarówno dzieciom bez alergii na BMK, jak i małym alergikom do picia podajemy wodę.
Czym zastąpić mleko krowie w przepisach?
W wielu przepisach mleko krowie można zastąpić mieszanką mlekozastępczą. Dodawanie mieszkanki do posiłków jest bardzo korzystne, gdyż to właśnie ona jest dla niemowlęcia ważnym źródłem energii i składników odżywczych. Potrawy z mieszanką będą więc bardziej wartościowe, niż gdybyśmy mleko z przepisów zastępowali wodą. Unikać należy zastępowania mleka krowiego mlekiem innych zwierząt przeżuwających, w tym kóz, gdyż 90 proc. osób z alergią na białka mleka krowiego może reagować alergicznie także na mleko kozie [2]. Trzeba pamiętać także o tym, że napoje roślinne nie pokrywają podstawowego zapotrzebowania dziecka w 1. roku życia na składniki odżywcze, dlatego nie mogą stanowić alternatywy dla preparatów mlekozastępczych. Zwraca się uwagę na negatywne skutki niewłaściwego wprowadzania niektórych napojów roślinnych do diety małego dziecka, obejmujące m.in. brak odpowiedniego przyrostu masy i długości/wysokości ciała czy ryzyko niedoborów składników odżywczych. Mieszanka mlekozastępcza (ta przeznaczona dla niemowląt, a z czasem taka dla dzieci powyżej 1. roku życia) będzie zawsze optymalnym wyborem.
Dieta małego alergika nie musi być wyrzeczeniem Dieta małego alergika nie musi być monotonna. Używając mieszanki mlekozastępczej, rodzice są w stanie przygotować posiłki, które podaliby swojemu dziecku w tradycyjnej formie, gdyby nie miało alergii na białka mleka krowiego.
Oto kilka inspiracji na dania dla małego alergika [3].
BUDYŃ jaglany (2 porcje)
po 5. miesiącu życia
SKŁADNIKI:
- kasza jaglana, 30 g
- woda, 120 ml
- banan, 80 g (1 mała sztuka)
- 2 miarki mlekozastępczego preparatu hipoalergicznego + 60 ml wody (do każdej porcji dodaj jedną miarkę mlekozastępczego preparatu hipoalergicznego)
PRZYGOTOWANIE:
- Kaszę podpraż na suchej patelni, aż lekko zmieni kolor i da się wyczuć jej orzechowy aromat. Przesyp ją na sito i przelej wrzątkiem.
- Kaszę wsyp do wody, zagotuj, gotuj przez 5 minut, a następnie pozostaw pod przykryciem, aż wchłonie cały płyn.
- Ugotowaną kaszę przełóż do blendera, dodaj zalecony przez lekarza preparat (2 miarki + 60 ml wody) oraz banana. Zmiksuj całość.
ZUPA krem z dyni (3 porcje)
po 6. miesiącu życia
SKŁADNIKI:
- dynia hokkaido, 250 g po obraniu (1/3 sztuki)
- ziemniak, 75 g (1 sztuka)
- oliwa z oliwek, 5 g (1 łyżeczka)
- 3 miarki mlekozastępczego preparatu hipoalergicznego + 90 ml wody (do każdej porcji dodaj jedną miarkę mlekozastępczego preparatu hipoalergicznego)
- bulion warzywny, 1 szklanka (250 g)
PRZYGOTOWANIE:
- Dynię obierz ze skórki, usuń nasiona, miąższ pokrój w kostkę. Ziemniaki obierz i również pokrój w kostkę.
- Do garnka wrzuć dynię i ziemniaka. Wlej gorący bulion, przykryj i zagotuj. Zmniejsz ogień do średniego i gotuj przez ok. 15 minut do miękkości warzyw. Przestudź, następnie zmiksuj w blenderze.
- Na talerzu dodaj łyżeczkę oliwy i przygotowany preparat zalecony przez lekarza (1 miarka + 30 ml wody).
ZABIELANA ZUPA jarzynowa (3 porcje)
po 6. miesiącu życia
SKŁADNIKI:
- marchewka, 45 g (1 sztuka)
- pietruszka, 40 g (1/2 sztuki)
- por, 35 g (1/4 sztuki)
- brokuł, 125 g, 1/4 sztuki
- 3 miarki mlekozastępczego preparatu hipoalergicznego + 90 ml wody (do każdej porcji dodaj jedną miarkę mlekozastępczego preparatu hipoalergicznego)
- ziemniaki, 2 sztuki (150 g)
- woda, 3 szklanki (750 g)
- olej rzepakowy, 1 łyżeczka (5 g)
- natka pietruszki
PRZYGOTOWANIE:
- Marchew, pietruszkę oraz ziemniaki obierz i pokrój w kostkę.
- Całość zalej wodą, dodaj całego pora i gotuj na wolnym ogniu przez 5 minut.
- Brokuł podziel na małe różyczki i dodaj do zupy. Gotuj do miękkości warzyw, ok. 15 minut.
- Kiedy zupa przestygnie, na talerzu dodaj porcję zaleconego przez lekarza preparatu (1 miarka + 30 ml wody).
- Podawaj z natką pietruszki.
MANGO LASSI (2 porcje)
po 6. miesiącu życia
SKŁADNIKI:
- mango, 280 g (1 sztuka), obrane
- woda, 30 ml
- 2 miarki mlekozastępczego preparatu hipoalergicznego
PRZYGOTOWANIE:
Zmiksuj mango z wodą w blenderze. Do 1 porcji podawanego dziecku mango lassi dodaj przygotowany preparat zalecony przez lekarza (1 miarka + 30 ml wody) i dokładnie wymieszaj.
Autor przepisów: dietetyk Sylwia Lenartowicz
Więcej przepisów na dania odpowiednie dla małego alergika dostępnych jest TU.