Kalendarzowa zima. Kiedy się rozpoczyna, jakie są zwyczaje związane z jej odejściem?
Kalendarzowa zima ma swój początek w momencie przesilenia zimowego i trwa aż do równonocy wiosennej. Na kiedy przypada ten okres? Kiedy dokładnie zaczyna się kalendarzowa zima?
1. Kiedy rozpoczyna się kalendarzowa zima?
Każdego roku wielu z nas zastanawia się, kiedy rozpoczyna się zima kalendarzowa. Wątpliowości wiążą się z tym, że początek kalendarzowej zimy nie pokrywa się z początkiem zimy astronomicznej, której data jest ruchoma i wiąże się z przesileniem zimowym.
Przesilenie to przypada na trzecią dekadę grudnia, lecz nie zawsze na ten sam dzień, a to z kolei związane jest z występowaniem lat przestępnych.
Data rozpoczęcia kalendarzowej zimy jest w przeciwieństwie do astronomicznej stała - każdego roku wypada 22 grudnia. Warto, abyśmy zapamiętali tę datę, by już więcej nie mieć wątpliwości co do dnia rozpoczęcia zimy kalendarzowej.
2. Kiedy kończy się kalendarzowa zima?
Kalendarzowa zima trwa do 21 marca każdego roku, kiedy to witamy kolejną porę roku - wiosnę. Dni robią się coraz dłuższe, a termometry pokazują z każdym dniem coraz wyższą temperaturę.
Początek wiosny najbardziej świętowany jest w szkołach, ponieważ to właśnie 21 marca nazywany jest Dniem Wagarowicza. W ten dzień w wielu miastach odbywa się topienie Marzanny (kukły, która jest symbolem odchodzącej zimy). Symboliczny ten gest ma zapewniać urodzaj w nadchodzących miesiącach.
W 2023 roku zima kalendarzowa i astronomiczna rozpoczyna się tego samego dnia.
3. Dawne obrzędy na zakończenie zimy
Obrzędy wiążące się z zakończeniem zimy i przywitaniem wiosny sięgają po kulturę słowiańską. Dawniej topienie lub palenie Marzanny odbywało się przy klekotaniu grzechotek, trzaskaniu batów i przyśpiewkach ludowych oraz grze na instrumentach.
Ponadto, aby wiosna szybciej przybyła, na wzgórzach palono wielkie ogniska, by zaś przepędzić stare, zasiedziałe zło, sprzątano i wietrzono gospodarstwa.
Punktem kulminacyjnym tych obrzędów były wspaniałe uczty na świętych wzgórzach. Podczas tych wydarzeń organizowano igrzyska z tańcem i śpiewem, a także obdarowywano się wzajemnie kraszankami. Następny dzień rozpoczynano od obywania się w świętej wodzie. Obchodzono także Śmigus, który polegał na smaganiu się nawzajem witkami.
