Edukacja wielokulturowa - na czym polega, jaki jest jej cel?
Edukacja wielokulturowa to uczenie postaw oraz umiejętności koniecznych w kontaktach z ludźmi wyglądającymi, postępującymi i myślącymi inaczej niż my. Jest reakcją na dostrzeżenie wielokulturowości współczesnych społeczeństw. Warto wprowadzać ją od najmłodszych lat, aby w przyszłości zaowocowała w naszych dzieciach tolerancją i akceptacją. Czym jest wielokulturowość? Czym różni się edukacja wielokulturowa i międzykulturowa?
1. Wielokulturowość - co to jest?
Wielokulturowość (ang. multiculturalism) to zjawisko związane z obecnością na jednym terenie wielu różnorodnych kultur o różnych językach, wyznaniach, obyczajach, tradycjach i systemie organizacji społecznej.
Czym różni się od międzykulturowości? Międzykulturowość to pogląd głoszący, że utrzymując kontakty z innymi kulturami, wzbogacamy naszą osobowość oraz zyskujemy umiejętności współdziałania z przedstawicielami innych narodowości.
2. Edukacja wielokulturowa - definicja
Edukacja wielokulturowa jest modelem działań edukacyjnych, który uwzględnia potrzeby różnych grup kulturowych, zamieszkujących określone środowisko oraz motywuje je do aktywnego uczestnictwa w społeczeństwie. Ma na celu:
- popularyzację wiedzy o społeczeństwach i kulturach świata;
- rozbudzanie ciekawości i chęci poznania innych kultur;
- nauczenie umiejętności życia w nowych społeczeństwach, a także akceptacji odmienności i tolerancji dla różnorodności obyczajowej i religijnej;
- nauczenie otwartości i umiejętności rozmowy;
- rozbudzanie refleksji nad swoją kulturą i pogłębianie wiedzy na jej temat;
- poszukiwanie podobieństw i dążenie do rozumienia różnic.
Zadaniem edukacji wielokulturowej jest wypracowane szacunku dla różnorodności w środowisku lokalnym, narodowym i międzynarodowym. Nieco inny jest cel edukacji międzykulturowej, której zadaniem jest poszerzanie własnej tożsamości jednostkowej i społecznej w wyniku kontaktu z innymi kulturami, a także propagowanie postaw dialogu i toleracji - tym właśnie różnią się te dwa nurty.
3. Edukacja wielokulturowa w przedszkolu
Według znawców tematu edukacja wielokulturowa powinna zostać rozpoczęta od jak najwcześniejszych lat, ponieważ otwarcie Polski na świat, poprzez wejście do Unii Europejskiej pociąga za sobą napływ imigrantów, dlatego dzieci i młodzież powinny być przygotowane do życia w wielokulturowym społeczeństwie.
Właściwa edukacja już od przedszkola to pewnego rodzaju integracja łącząca to, co świadczy o wyjątkowości danego dziecka z tym, co zyskuje przez kontakty z przedstawicielami innych kultur, zarówno rówieśnikami, jak i osobami dorosłymi.
Kolejne pokolenia powinny być wyposażone nie tylko w znajomość swojej kultury i jej historii, ale także w otwartość na inne kręgi kulturowe. Najlepiej, aby otwartość ta była kształtowana poprzez zabawę, rozbudzając ciekawość dziecka skierowaną w stronę innych kultur.
Dlaczego edukację wielokulturową powinno się wprowadzać już u przedszkolaków? U dzieci w tym wieku ważne jest przeciwdziałanie utrwaleniu i przenoszeniu stereotypów, dotyczących innych narodowości i ich kultur, które często wynoszą ze swojego rodzinnego domu oraz środowiska.
Stereotypy te pokazują maluchom daną kulturę w złym świetle, a nawet mogą budzić w nim lęki i nieuzasadnione obawy, które mogą z kolei w przyszłości powodować niepożądane reakcje.
Warto od najmłodszych lat uczyć dziecko tolerancji i akceptacji dla różnorodności, aby w przyszłości zmieniać świat na lepsze, różniąc się od siebie i dzięki temu wzajemnie dopełniając.