Empatia: dlaczego jest taka ważna?

Empatia, czyli inaczej współodczuwanie, to niezwykle istotna cecha, której poszukujemy u drugiego człowieka. Osoba empatyczna potrafi pomóc osobie w potrzebie. Nie tylko doskonale wyczuwa emocje innych, ale też potrafi zrozumieć ich decyzje.

1. Empatia – cecha ludzi inteligentych emocjonalnie

Nie każdy człowiek to osoba empatyczna. Niekiedy trudno nam zaakceptować poglądy innych. Nie zawsze też potrafimy zrozumieć, dlaczego ktoś jest smutny, przygnębiony. Brakuje nam empatii, która – zdaniem psychologów – świadczy o wysoko rozwiniętej inteligencji emocjonalnej.

2. Empatia. Jakimi cechami wyróżnia się osoba empatyczna?

Wyróżnia się dwa rodzaje empatii – emocjonalną i poznawczą. Pierwsza definiuje umiejętność wyobrażenia sobie uczuć drugiej osoby, druga z kolei – oznacza zdolność odczytywania sposobu myślenia innego człowieka.

Empatia to m.in. uważne słuchanie drugiej osoby, brak oceniania czyjegoś zachowania czy poglądów i zdolność ich uszanowania. Osoba empatyczna nie upomina innych, nie wyręcza, nie lituje się i nie rywalizuje.

Zenon Uchnast z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego u progu XXI wieku skonstruował Kwestionariusz Empatii Osobowej (KEO). Jest to metoda pomiaru komponentu empatii jako postawy charakterologicznej. Podstawowe sposoby ekspresji empatii według badacza to:

• spontaniczna życzliwość,
• życzliwość warunkowa,
• wspieranie innych,
• wyczucie sytuacji,
• swoboda towarzyska,
• solidność,
• równowaga emocjonalna,
• znajomość siebie.

Osoba empatyczna niejako widzi świat oczami kogoś innego i w pełni go akceptuje. Nie ocenia, nie stygmatyzuje. Jest też skora do pomocy. Chętnie udziela wsparcia psychologicznego, jak i materialnego.

Na to, czy człowiek będzie osobą empatyczną, wpływ ma m.in. dzieciństwo, relacja z grupą rówieśniczą oraz rodzicami. U każdego empatia rozwinie się na innym poziomie. Są wśród nas osoby w wysokim stopniu współodczuwające, jak i mniej oraz te zupełnie pozbawione empatii.

Przeciwieństwem osoby empatycznej jest egocentryk. To człowiek, który na pierwszym miejscu stawia swoje potrzeby i uczucia. W życiu kieruje się wyłącznie własnym dobrem. Nie zważa na emocje innych.

3. Czy emaptii można się nauczyć?

Nauka empatii wcale nie jest prosta. Wymaga zmiany myślenia i nastawienia do drugiego człowieka. Niekiedy jednak życie toczy się w taki sposób, że osoba dotychczas mało współodczuwająca, zaczyna rozumieć potrzeby i emocje innych. Może do tego doprowadzić m.in. jakieś traumatyczne wydarzenie, np. wypadek lub choroba.

Na rozwój empatii wpływ ma również posiadanie zwierzęcia, zwłaszcza psa lub kota. Odpowiedzialność za czworonoga i konieczność rozumienia jego potrzeb kształtuje postawy empatyczne. Stąd posiadanie czworonoga nosi niekiedy znamiona terapii, np. w przypadku dzieci autystycznych.

4. Czy empatia może być niebezpieczna?

Osoba empatyczna niekiedy tak silnie współodczuwa stany emocjonalne innych, że może doskwierać jej brak zainteresowania swoją osobą i najbliższymi. Nie potrafi przejść obojętnie obok cierpienia drugiego człowieka i zwierzęcia. Na swoje barki przyjmuje cierpienie innych, co skutkuje chronicznym stresem, zmęczeniem i smutkiem. To z kolei jest bardzo niezdrowe dla stanu psychicznego. A zatem troszcząc się o innych, nie rezygnujmy z siebie.

Empatia jest niezwykle przydatna w codziennym życiu. Ułatwia nawiązywanie relacji i budowanie więzi w związku oraz z przyjaciółmi. Pomaga też w życiu zawodowym. Wymaga się jej też w niektórych zawodach, np. od lekarzy, nauczycieli, policjantów, pielęgniarek czy pracowników socjalnych.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl