Dzień Ojca 2020. Psycholog: "Ojciec nie jest gorszą wersją matki"
- Współczesne tacierzyństwo jest wielkim wyzwaniem dla mężczyzn. Odczuwają oni presję nie mniejszą, a czasami nawet większą niż kobiety – mówi dr psychologii Jarosław Kulbat. Z okazji Dnia Ojca ekspert wyjaśnia, z czym zmagają się współcześni ojcowie.
1. Tacierzyństwo w wydaniu nowoczesnym
Tetiana Kolesnychenko, WP parenting: Czy w psychologii wyodrębnia się lęk przed ojcostwem?
Dr Jarosław Kulbat, Uniwersytet SWPS: W wielu koncepcjach psychologicznych rodzicielstwo jest uważane za punkt przełomowy w rozwoju człowieka. Jest to wielkie wyzwanie i nic dziwnego, że może budzić strach.
Czego się boją przyszli ojcowie? Odpowiedzialności?
Sprowadzenie całego tematu do strachu przed odpowiedzialnością byłoby ogromnym uproszczeniem. Warto zacząć od tego, że społeczne oczekiwania wobec ojców ulegają znaczącym zmianom. Mężczyźni coraz częściej chcą być świadomymi, zaangażowanymi rodzicami. Te oczekiwania mogą sprawiać, że niektórzy mężczyźni odczuwają sporą presję społeczną.
Z czego to wynika?
Choćby ze strachu czy się sprawdzą w roli ojca. Nie uczymy się tego tak, jak zawodu czy przedmiotów w szkole. Zazwyczaj mężczyźni mają jedynie doświadczenia wyniesione z własnego domu, gdzie często panował tradycyjny model rodziny. W takich domach rola ojca sprowadzała się do utrzymania rodziny i egzekwowania porządku czy posłuszeństwa. Był hegemonem, który raczej nie okazywał emocji i powtarzał często swoim synom, że mężczyźni nie płaczą. Ci synowie nie zawsze są zainteresowani powielaniem takiego podejścia do roli ojca czy ogólniej męskości, są gotowi na poszukiwanie i otwarci na innego rodzaju doświadczenia ojcowskie. Chcą być ojcami świadomymi i zaangażowanymi.
Tylko co to znaczy?
No właśnie. Wyobraźmy sobie małego chłopca, który zaczął płakać, bo spadł z drabinki w parku. Jak zachować się w tej sytuacji? Ojciec z poprzedniej epoki powiedziałby synkowi coś w rodzaju: "Nie maż się" albo "Prawdziwy mężczyzna nigdy nie płacze". Nowoczesny tata już nie chce być zdystansowany emocjonalnie, chce wspierać i pocieszać. Poszukiwanie własnego sposobu na zaangażowane ojcostwo może być dość stresujące.
Z jednej strony pojawiają się oczekiwania, że współczesny ojciec będzie w pełni zaangażowany w opiekę nad dziećmi, a z drugiej strony nierzadko traktuje się tatę jak gorszą wersję matki. Każdy słyszał anegdotki o nieudolnych tatusiach, co nie potrafią tego czy tamtego.
Zobacz także: Dzień Ojca 2020. Tata i pełna chata - Daniel Kwaśniewski jest ojcem czterech córek
Matki nie pozostawiają wolnej przestrzeni ojcom?
Czasem brakuje zrozumienia, że dla wielu mężczyzn opieka nad dzieckiem jest dużym wyzwaniem. Co nie znaczy, że nie chcą stawiać mu czoła.
Kobiety wychowane w rodzinach, w których ojciec modelował tradycyjne podejście do ojcostwa, często na podstawie tych doświadczeń kształtują swoje oczekiwania wobec partnerów. Z jednej strony chciałyby od mężczyzn, żeby byli nowocześni, angażowali się w opiekę nad dzieckiem, przejawiali wrażliwość. Z drugiej strony oczekują "prawdziwej" męskości – siły, emocjonalnej odporności, zdecydowania czy determinacji. Jak pogodzić bycie "prawdziwym mężczyzną" i jednocześnie wrażliwym ojcem?
Niektóre kobiety mogłyby otworzyć się bardziej na te zmiany w roli ojca w rodzinie. Spróbować ją na nowo zdefiniować i zaakceptować. Dać swoim partnerom szansę wejścia w rolę ojca metodą prób i błędów.
Dochodzi do rywalizacji o to, kto jest ważniejszym rodzicem?
Czasami tak. Niektórym ojcom zdarza się popadać w przesadę, stają się nadopiekuńczy albo na wszystko pozwalają dzieciom. Może wtedy pojawić się niepotrzebna rywalizacja o to, kto jest lepszym rodzicem. Spory pomiędzy rodzicami w kwestiach związanych z wychowaniem dzieci wydają się nieuchronne. Niekoniecznie są one złe, o ile rodzicom udaje się ostatecznie dojść do porozumienia. Z kolei dla dzieci to ważna lekcja o tym, że ludzie mogą mieć różne poglądy, ale potrafią ze sobą rozmawiać i znajdować rozwiązania problemów. W takim partnerski modelu rodzicielstwa, role obojga rodziców są równie ważne, choć nie do końca ze sobą tożsame.
Zobacz także: Dzień Ojca 2020. Modny Tata szczerze o ojcostwie, autorytetach i wyzwaniach
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl