Budżet domowy: jak nim zarządzać?

Budżet domowy, a konkretnie jego planowanie, pozwala mieć pełną kontrolę nad swoimi przychodami i wydatkami, ale również pozwala na pomnażanie oszczędności i zmniejszania długów. Podpowiadamy, jak zarządzać budżetem domowym prosto i skutecznie.

1. Budżet domowy: wydatki i przychody

Sposobów na zarządzanie domowym budżetem jest całe mnóstwo. Niektórzy podpowiadają, by odkładać co najmniej 10 proc. swoich przychodów, inni by stosować metodę 50/30/20 (połowę miesięcznego dochodu przeznaczasz na niezbędne wydatki, 30 proc. na rzeczy, które sprawiają przyjemność, ale bez których można się obejść, a 20 proc. oszczędzasz).

Jest i kolejna rzecz: wielu z nas tkwi w wirze błędnych przekonań: "po co oszczedzać", "trzeba żyć chwilą", "nie mam z czego odłożyć". Dodajmy do tego brak edukacji finansowej: dzieci nie mają pojęcia, skąd biorą się pieniądze i jak nimi odpowiednio obracać.

I jeszcze jednen – może i nawet kluczowy problem – żyjemy w czasach konsumpcjonimzu, kiedy "być" oznacza "mieć". A specjaliści są pewni co do jednego: jeśli chcemy oszczędzać i mieć zapas gotówki trzeba ograniczyć wydatki. I w tym pomóc może planowanie budżetu domowego.

2. Jak zrobić budżet domowy?

Wiele osób uważa, że planowanie budżetu ogranicza się do zapisywania wydatków. Nic bardziej mylnego! To zresztą nielogiczne już w warstwie słownej: planowanie nawiązuje do przyszłości, a zapisywanie wydatków to działanie odnoszące się do przeszłości (zapisujemy kwoty, które utraciliśmy).

Owszem, pojęcia te nie są tożsame, ale oba są dość istotne. Warto bowiem zacząć od skrupulatnego zapisywania wydatków, w czym pomóc może tabelka zrobiona na kartce papieru lub w Exel'u. Dzielimy ją wówczas na kategorie, takie jak: wydatki stałe (m.in. czynsz i opłaty mieszkaniowe, jedzenie, transport (paliwo, bilety), raty kredytów, ubezpieczenia) oraz wydatki nieregularne (m.in. prezenty na urodziny i święta, ubezpieczenie, przeglądy i naprawy auta, zakup wyprawki szkolnej, wakacje i wycieczki dzieci, leki i wizyty prywatne u lekarzy, ubrania, remonty i doposażenie domu.

Zauważ, że wydatki nieregularne w wielu przypadkach dają się zaplanować. Urodziny i Boże Narodzenie jest raz w roku, podobnie znamy datę przeglądu i zakupu ubezpieczenia samochodu, a wyprawkę szkolną kupujemy pod koniec wakacji. Stąd wiele osób wprowadza system kopertowy, który polega na odkładaniu określonej kwoty na dany cel, np. wakacje, prezenty, samochód. To bardzo ułatwia planowanie wydatków.

Jeśli z kolei zastanawiasz się, gdzie podziewają się pieniądze, polecam 2-3 tygodnie bardzo skrupulatnego zapisywania, na co je wydałeś. Wymaga to czasu, bo trzeba analizować każdy paragon, ale szybko zauważysz, na co wydajesz za dużo i pomyśleć, jak to zmienić.

3. Jak zaplanować wydatki?

Budżet domowy to planowanie przyszłości. Istotne jest więc określenie celu, na co przeznaczycie odkładane pieniądze. Z jednej strony będzie to na pewno poduszka finansowa, po którą sięgnięcie w chwili niespodziewanych wydatków, np. kiedy pojawi się konieczność zakupu pralki czy lodówki. Ale może zaoszczędzona kwota pozwoli szybciej spłacić kredyt hipoteczny albo uzbierać na wkład własny, by móc kupić mieszkanie lub dom.

Wydaje się jednak, że na nic zdadzą się podpowiedzi, jak prowadzić budżet domowy, jeśli nie zmienimy swojego podejścia do wydatków i oszczędzania (nie mylić ze skąpstwem).

Dziś jesteśmy zewsząd bombardowani reklamami. Ale czy faktycznie potrzebujemy te wszystkie produkty? Czy są one nam potrzebne? Zdecydowanie nie! Poszukaj też możliwości dodatkowego zarobku: sprzedawaj ubrania oraz zabawki po dzieciach lub wymieniaj je na inne, zaproponuj też innym swoje umiejętności, np. pieczenie ciast lub tortów. Możliwości jest całe mnóstwo!