Zaparcia u małych dzieci
Zaparcia u małych dzieci występują na wskutek nieodpowiednio zbilansowanej diety pod względem zawartości błonnika lub wody. Głównym źródłem błonnika w diecie są warzywa i owoce oraz kasze. Nieleczone zaparcia u małych dzieci zagrażają zdrowiu, a nawet życiu. Jakie więc są naturalne sposoby na zaparcia u dzieci?
1. Co to są zaparcia
Zaparcia stolca są jedną z najczęstszych dolegliwości układu pokarmowego występujących u dzieci. Częstość oddawania stolca systematycznie zmniejsza się wraz z wiekiem dziecka. W pierwszych tygodniach życia dziecko wydala kał około 4-5 razy na dzień lub niekiedy nawet po każdym posiłku. Z kolei u dzieci w wieku 2 lat wydalanie stolca zmniejsza się do 2 razy na dzień. Związane jest to z wydłużaniem przejścia pożywienia przez układ pokarmowy z 8 godzin u noworodka do 16 u dwulatka.
Zgodnie z definicją, zaparcie to zbyt wolny oraz utrudniony pasaż mas kałowych w jelitach, który przyczynia się do powstawania zbitego i wyschniętego stolca. Przyczyny zaparć u niemowląt:
- alergie pokarmowe,
- celiakia,
- zbyt niska ilość błonnika w diecie,
- niedobór wody w organizmie,
- zaburzanie naturalnej flory bakteryjnej w jelitach,
- wady anatomiczne,
- niedrożność jelit,
- niedoczynność tarczycy,
- nadczynność przytarczyc.
Zaparcia mają tendencję do nasilania się, bowiem twarde, zalegające masy kałowe utrudniają oddawanie kału. Następuje rozdęcie odbytnicy, które prowadzi do zmniejszenia odruchu defekacji (wypróżniania) oraz zahamowuje perystaltykę jelit.
Przewlekłe zaparcia u dzieci mogą prowadzić także do zatrzymania oddawania moczu oraz zakażenia dróg moczowych. Ponadto może występować moczenie nocne będące wynikiem nacisku rozdętych jelit na pęcherz moczowy.
2. Sposoby na zaparcia u niemowląt
Zaparcia są dolegliwością dość nieprzyjemną, ponieważ powodują bóle brzucha, wzdęcia, nudności, metaliczny posmak w ustach, brak apetytu.
Leczenie zaparć przy dużym ich nasileniu polega na podawaniu preparatów farmakologicznych. Zawsze powinno odbywać się to po konsultacji z lekarzem. Jednakże jest to rozwiązanie doraźne, ponieważ leki nie usuwają przyczyn zaparć.
Ważną rolę w regulacji oddawania kału odgrywają bakterie stanowiące naturalną florę bakteryjną. Do zaburzeń flory bakteryjnej przyczyniają się: stosowanie antybiotyków, dieta uboga w błonnik.
Bakterie fermentacji mlekowej Lactobacillus i Bifidobacterium wpływają na prawidłową czynność przewodu pokarmowego, regulują perystaltykę jelit poprzez rozkład resztek pokarmowych. Ponadto inaktywują kancerogeny oraz stymulują wydzielanie przeciwciał IgA, które wzmacniają odporność. Co więcej, probiotyki zakwaszają treść jelitową, powodując zahamowanie wzrostu bakterii chorobotwórczych. Dlatego, jeśli dziecko cierpi na zaparcia, można podawać mu preparaty zawierające probiotyki (Lakcid, Lacidofil, Trilac). Dzieciom powyżej 7. miesiąca życia można podawać, np. jogurt naturalny z wkrojonym bananem. Zawiera on inulinę, która stanowi pożywkę dla bakterii probiotycznych. Jeśli niemowlę jest karmione mlekiem modyfikowanym, należy zasięgnąć porady lekarza i ewentualnie zmienić rodzaj stosowanego mleka na typ comfort.
Starszym niemowlętom można wprowadzić zarówno jabłko, jak i marchewkę, które zawierają błonnik rozpuszczalny w wodzie. Błonnik ten zwiększa perystaltykę jelit, tym samym zapobiegając zaparciom.
Zbyt mała ilość napojów wypijanych przez dziecko, zwłaszcza w okresie letnim, powoduje, że masy kałowe stają się suche i trudne do wydalenia. Należy zwrócić uwagę, aby dziecko w ciągu dnia wypijało około 1 litra wody lub mleka.