Urlop wychowawczy – podstawowe informacje
Czy urlop wychowawczy jest płatny? Kto może ubiegać się o przyznanie urlopu wychowawczego? Czy wlicza się on do emerytury? Ile czasu trwa i kiedy trzeba złożyć wniosek, by z niego skorzystać? Oto najważniejsze informacje dotyczące urlopu wychowawczego.
1. Komu przysługuje urlop wychowawczy?
Z urlopu wychowawczego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec, gdy obydwoje są pracownikami. Ale uwaga! Urlop wychowawczy przysługuje tylko tym pracownikom, którzy są zatrudnienie na podstawie umowy o pracę co najmniej przez 6 miesięcy. Do tego okresu zatrudnienia wlicza się również poprzednie okresy pracy. Z urlopu wychowawczego nie mogą skorzystać osoby zatrudnione na podstawie umowy-zlecenia, umowy o dzieło i pokrewne czy te, które prowadzą własną działalność gospodarczą.
2. Czy urlop wychowawczy wlicza się do emerytury?
Chociaż w trakcie trwania urlopu wychowawczego prawa i obowiązki pracownika są zawieszone, to okres urlopu – aż do dnia jego zakończenia – wlicza się do okresu zatrudnienia.
3. Jaki jest maksymalny wymiar urlopu wychowawczego?
Urlop wychowawczy może trwać nawet 36 miesięcy. Warto pamiętać, że urlop ten można wykorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.
4. Czy urlop wychowawczy można wziąć w kilku częściach?
5.
Tak. Urlop wychowawczy można podzielić maksymalnie na 5 części.
6. Czym jest dodatkowy urlop wychowawczy?
Dodatkowy urlop wychowawczy przysługuje rodzicom dzieci niepełnosprawnych bez względu na to, czy korzystali już wcześniej z urlopu wychowawczego czy nie. Dodatkowy urlop wychowawczy może być udzielony w wymiarze do 3 lat, do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Należy jednak pamiętać, że by otrzymać dodatkowy urlop wychowawczy rodzice dzieci niepełnosprawnych również muszą spełniać wymóg co najmniej 6-miesięcznego okresu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, a stan zdrowia dziecka musi być potwierdzony orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecka.
7. Co należy zrobić, by skorzystać z urlopu wychowawczego?
Urlop wychowawczy jest udzielany na pisemny wniosek pracownika. Taki wniosek należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca nie może odmówić udzielenia pracownikowi takiego urlopu. Gotowe wnioski o przydzielenie urlopu wychowawczego są dostępne w internecie.
Pracownik może wycofać swój wniosek, ale musi to zrobić nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem przyznanego mu urlopu wychowawczego. W tym celu należy złożyć pracodawcy oświadczenie w tej sprawie.
8. Czy przebywając na urlopie, można podjąć pracę zarobkową?
Tak. Pracownik przebywający na urlopie wychowawczym może podjąć pracę zarobkową zarówno u dotychczasowego, jak i innego pracodawcy, gdy nie zakłóca ona możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
9. Czy można zwolnić osobę przebywającą na urlopie wychowawczym?
Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie trwania urlopu wychowawczego, ale i od tej reguły istnieją wyjątki. Należą do nich – ogłoszenie upadłości czy likwidacja pracodawcy. Kiedy jeszcze można zwolnić pracownika podczas trwania urlopu wychowawczego? Gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
10. Koniec urlopu wychowawczego – co dalej?
Po powrocie z urlopu wychowawczego pracownik wraca do pracy na dotychczasowe stanowisko, a gdy nie jest to możliwe, to pracodawca musi zapewnić pracownikowi stanowisko równorzędne z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym. Należy jednak pamiętać, że wynagrodzenie po powrocie z urlopu wychowawczego nie może być niższe niż to w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.