Układ mięśniowy. Budowa, podział i funkcje
Układ mięśniowy jest jedną z najważniejszych struktur w organizmie człowieka. Odpowiada za ruch ludzkiego szkieletu. Umożliwia poruszanie się oraz wykonywanie precyzyjnych ruchów. Sprawdź, co każdy uczeń powinien wiedzieć na temat układu mięśniowego.
- 1. Budowa układu mięśniowego
- 2. Jak dzielimy mięśnie?
- 2.1. Podział mięśni ze względu na położenie
- 2.2. Podział mięśni ze względu na budowę
- 2.3. Podział mięśni ze względu na czynności
- 2.4. Podział mięśni ze względu na przyczep
- 3. Budowa morfologiczna mięśni
- 4. Jakie są typy morfologiczne mięśni szkieletowych?
- 5. Jakie funkcje pełni układ mięśniowy w organizmie człowieka?
- 6. Dolegliwości ze strony układu mięśniowego
1. Budowa układu mięśniowego
Główne zadania układu mięśniowego to wprawianie w ruch całego ludzkiego szkieletu, umożliwienie funkcjonowania narządów wewnętrznych i zapewnienie ciągłego krążenia krwi w organizmie. Mięśnie są mobilizowane do pracy poprzez impulsy nerwowe, w przypadku niektórych zależnie, a niezależnie od naszej woli.
W ludzkim organizmie znajduje się około 400 mięśni, stanowiących do 40 proc. masy ciała. Dzięki nim możemy się poruszać oraz utrzymać właściwą postawę ciała.
W organizmie człowieka znajdują się różne rodzaje mięśni, ich podziały także są różne. Mięśnie dzielimy na szkieletowe, prążkowane oraz gładkie. Szkieletowe zbudowane są ze ścięgien oraz brzuśca, gładkie zbudowane są w dość prosty sposób i odpowiadają za ruchy mimowolne, budowa prążkowanych zaś jest dużo bardziej złożona.
Mięśnie mają także elementy pomocnicze jak m.in.
- powięzie, które osłaniają z zewnątrz poszczególne mięśnie oraz całe ich grupy;
- kaletki maziowe, znajdujące się między kością a ścięgnem lub mięśniem;
- pochewki ścięgien, umożliwiające ślizganie się narządów względem siebie;
- trzeszczki, stanowiące podporę;
- bloczki mięśni;
- troczki, utrzymujące ścięgno blisko kości.
2. Jak dzielimy mięśnie?
Mięśnie dzielimy na kilka rodzajów, według różnych kryteriów:
2.1. Podział mięśni ze względu na położenie
- mięśnie grzbietu;
- mięśnie głowy;
- mięśnie tułowiu i brzucha;
- mięśnie klatki piersiowej;
- mięśnie kończyny górnej;
- mięśnie kończyny dolnej.
2.2. Podział mięśni ze względu na budowę
- mięśnie okrężne;
- mięśnie płaskie;
- mięśnie jednobrzuścowe;
- mięśnie czworogłowe;
- mięśnie trójgłowe;
- mięśnie dwugłowe;
- mięśnie krótkie;
- mięśnie długie;
- mięśnie szerokie.
2.3. Podział mięśni ze względu na czynności
- mięśnie antogonistyczne;
- mięsnie syregistyczne.
2.4. Podział mięśni ze względu na przyczep
- mięśnie dwugłowe;
- mięśnie trójgłowe;
- mięśnie czworogłowe;
- mięśnie pięciogłowe
3. Budowa morfologiczna mięśni
Mięśnie zbudowane są z następujących elementów:
- ścięgno początkowe i końcowe;
- przyczep początkowy i końcowy;
- brzusiec zbudowany z włókien mięśniowych.
4. Jakie są typy morfologiczne mięśni szkieletowych?
Wyróżniamy następujące typy morfologiczne mięśni szkieletowych:
- płaskie;
- wrzecionowate;
- wielogłowe;
- dwubrzuścowe;
- pierzaste.
5. Jakie funkcje pełni układ mięśniowy w organizmie człowieka?
Role, jakie pełnią mięśnie w układzie mięśniowym człowieka, zależą od ich typu:
- mięście poprzeczne prążkowane umożliwiają ruch; ich specjalna grupa odpowiada m.in. za skurcze serca oraz pompowanie przez nie krwi;
- mięśnie gładkie odpowiadają za ruchy bezwiedne, jak np. rozszerzanie się źrenic, skurcze jelit i żołądka;
- mięśnie międzyżebrowe i przepona umożliwiają oddychanie;
- mięsień macicy umożliwia poród.
6. Dolegliwości ze strony układu mięśniowego
Wśród najczęstszych dolegliwości ze strony tego układu znajdują się:
- drżenie i kurczenie mięśni;
- drętwienie rąk i nóg, ból mięśni kończyn;
- bóle mięśni i ścięgien utrzymujących kręgosłup.
