Układ mięśniowy. Budowa, podział i funkcje

Układ mięśniowy jest jedną z najważniejszych struktur w organizmie człowieka. Odpowiada za ruch ludzkiego szkieletu. Umożliwia poruszanie się oraz wykonywanie precyzyjnych ruchów. Sprawdź, co każdy uczeń powinien wiedzieć na temat układu mięśniowego.

1. Budowa układu mięśniowego

Główne zadania układu mięśniowego to wprawianie w ruch całego ludzkiego szkieletu, umożliwienie funkcjonowania narządów wewnętrznych i zapewnienie ciągłego krążenia krwi w organizmie. Mięśnie są mobilizowane do pracy poprzez impulsy nerwowe, w przypadku niektórych zależnie, a niezależnie od naszej woli.

W ludzkim organizmie znajduje się około 400 mięśni, stanowiących do 40 proc. masy ciała. Dzięki nim możemy się poruszać oraz utrzymać właściwą postawę ciała.

Zobacz film: "Jak możesz pomóc maluchowi odnaleźć się w nowym środowisku?"

W organizmie człowieka znajdują się różne rodzaje mięśni, ich podziały także są różne. Mięśnie dzielimy na szkieletowe, prążkowane oraz gładkie. Szkieletowe zbudowane są ze ścięgien oraz brzuśca, gładkie zbudowane są w dość prosty sposób i odpowiadają za ruchy mimowolne, budowa prążkowanych zaś jest dużo bardziej złożona.

Mięśnie mają także elementy pomocnicze jak m.in.

• powięzie, które osłaniają z zewnątrz poszczególne mięśnie oraz całe ich grupy;
• kaletki maziowe, znajdujące się między kością a ścięgnem lub mięśniem;
• pochewki ścięgien, umożliwiające ślizganie się narządów względem siebie;
• trzeszczki, stanowiące podporę;
• bloczki mięśni;
• troczki, utrzymujące ścięgno blisko kości.

2. Jak dzielimy mięśnie?

Mięśnie dzielimy na kilka rodzajów, według różnych kryteriów:

2.1. Podział mięśni ze względu na położenie

• mięśnie grzbietu;
• mięśnie głowy;
• mięśnie tułowiu i brzucha;
• mięśnie klatki piersiowej;
• mięśnie kończyny górnej;
• mięśnie kończyny dolnej.

2.2. Podział mięśni ze względu na budowę

• mięśnie okrężne;
• mięśnie płaskie;
• mięśnie jednobrzuścowe;
• mięśnie czworogłowe;
• mięśnie trójgłowe;
• mięśnie dwugłowe;
• mięśnie krótkie;
• mięśnie długie;
• mięśnie szerokie.

2.3. Podział mięśni ze względu na czynności

• mięśnie antogonistyczne;
• mięsnie syregistyczne.

2.4. Podział mięśni ze względu na przyczep

• mięśnie dwugłowe;
• mięśnie trójgłowe;
• mięśnie czworogłowe;
• mięśnie pięciogłowe

3. Budowa morfologiczna mięśni

Mięśnie zbudowane są z następujących elementów:

• ścięgno początkowe i końcowe;
• przyczep początkowy i końcowy;
• brzusiec zbudowany z włókien mięśniowych.

4. Jakie są typy morfologiczne mięśni szkieletowych?

Wyróżniamy następujące typy morfologiczne mięśni szkieletowych:

• płaskie;
• wrzecionowate;
• wielogłowe;
• dwubrzuścowe;
• pierzaste.

5. Jakie funkcje pełni układ mięśniowy w organizmie człowieka?

Role, jakie pełnią mięśnie w układzie mięśniowym człowieka, zależą od ich typu:

• mięście poprzeczne prążkowane umożliwiają ruch; ich specjalna grupa odpowiada m.in. za skurcze serca oraz pompowanie przez nie krwi;
• mięśnie gładkie odpowiadają za ruchy bezwiedne, jak np. rozszerzanie się źrenic, skurcze jelit i żołądka;
• mięśnie międzyżebrowe i przepona umożliwiają oddychanie;
• mięsień macicy umożliwia poród.

6. Dolegliwości ze strony układu mięśniowego

Wśród najczęstszych dolegliwości ze strony tego układu znajdują się:

• drżenie i kurczenie mięśni;
• drętwienie rąk i nóg, ból mięśni kończyn;
• bóle mięśni i ścięgien utrzymujących kręgosłup.