Rodziny wielodzietne w Polsce. Raport
Sytuacja materialna rodzin wielodzietnych w Polsce nie jest godna pozazdroszczenia. Borykają się z brakiem środków materialnych na odpowiednim poziomie, mają problemy mieszkaniowe, a ich odbiór w społeczeństwie jest negatywny. Takie wnioski płyną z opublikowanego raportu Związku Dużych Rodzin Trzy Plus „Wielodzietni w Polsce 2016”.
Ten raport to pierwsze w Polsce, kompleksowe podejście do zagadnienia wielodzietności, czyli badanie rodzin, które posiadają troje i więcej dzieci (wg GUS).
1. Rodziny wielodzietne a demografia
Według raportu aż 74 proc. rodzin wielodzietnych ma troje dzieci. 14 proc. - czworo, 7 proc. - pięcioro, natomiast 6 proc. - więcej niż pięcioro. Mowa tutaj o potomstwie, które nie przekroczyło 24. roku życia i mieszka z rodzicami we wspólnym gospodarstwie domowym.
Warto zauważyć, że w co czwartym takim gospodarstwie zamieszkują dzieci pochodzące z poprzednich związków któregoś z rodziców.
Aż 64 procent rodziców w rodzinach wielodzietnych scala sakrament małżeństwa. Tylko 20 proc. zawarło jedynie ślub cywilny. – Widać więc, że wielodzietności sprzyjają związki trwałe, sformalizowane - wskazywał Paweł Woliński, członek Zarządu ZDR „Trzy Plus”.
Zaskakujący może być wiek rodziców w rodzinach wielodzietnych. Aż 44 proc. kobiet nie przekracza 34 roku życia, 49 proc. – ma od 35 do 44 lat. Jeśli chodzi o wiek uśredniony kobiet – wynosi on jedynie 35,7 lat. W przypadku mężczyzn – 38,8 lat.
Rodziny wielodzietne w Polsce mieszkają głównie na wsiach (60 procent). Najmniej jest ich w dużych miastach powyżej 500 tys. mieszkańców – tylko 8 proc.
Jeśli chodzi o ukształtowanie regionalne – przeważająca ilość ,,rodzin 3+" mieszka w regionie południowo-wschodnim (czyli woj. lubelskim, podlaskim, małopolskim i świętokrzyskim). Jest to 22 procent. Najmniej – w rejonie Dolnego Śląska i Opola.
2. Problemy ekonomiczne rodzin wielodzietnych
Rodziny wielodzietne w Polsce borykają się z problemami ekonomicznymi na poziomie wydatków rodzinnych. Według badań, dochody 50 proc. tych rodzin nie zaspokajały bieżących potrzeb. Wynika to z faktu, iż aż 58 proc. rodzin ma dochód na poziomie nie większym niż 3 tys. zł netto.
Większość wydatków pochłania żywność, spłata zobowiązań finansowych (kredyty, pożyczki), opłaty związane z czynszem i eksploatacją mieszkań (domów). Aż 3 na 10 rodzin twierdzą, że nie chodzą do kina, teatru i nie korzystają z innych form rozrywki.
Jednocześnie aż 68 proc. kobiet związanych ze Związkiem Dużych Rodzin pracuje zawodowo, w tym 40 proc. na pełen etat.
3. Problemy społeczne rodzin wielodzietnych
Autorzy raportu zaznaczają, że mimo wielu problemów, zdecydowana większość rodzin wielodzietnych jest zadowolona ze swojego życia (78 proc.).
Niezadowolonych jest tylko 22 proc. Owe rodziny zwracają jednak uwagę na fakt wciąż negatywnego odbioru społecznego wielodzietności wśród Polaków, którzy mają jedno lub dwoje dzieci. Źle na kolejne dziecko reagują zazwyczaj rodzice i dalsza rodzina pary, która ma co najmniej troje maluchów, także sąsiedzi, a nawet pracownicy służby zdrowia.
Czy rodziny wielodzietne planują mieć kolejne dzieci? Tylko nieliczne (8 proc.). Ponad połowa (52 proc.) nie zamierza mieć większej liczby potomstwa, chociaż aż 30 procent jest „otwarta na każde następne dziecko”.
Na zlecenie ZDR analizę przeprowadził IPSOS Polska. Raport opublikowano podczas specjalnie zwołanej konferencji. Dokument dotyczy sytuacji materialnej rodzin wielodzietnych, społecznej oraz ich postrzegania w przestrzeni publicznej.