Rada rodziców. Co to za organ, jakie ma kompetencje?
Rada rodziców jest organem, który posiada mnóstwo uprawnień i może realnie wpływać na funkcjonowanie szkoły. Jest wybierana na początku roku szkolnego spośród przedstawicieli tzw. trójek klasowych, z których jedna osoba wchodzi w skład Rady. Jej zadaniem jest przede wszystkim występowanie z wnioskami i opiniami do najważniejszych podmiotów w szkole i wokół nie. Jakie kompetencje posiada rada rodziców? Czy składka na ten organ jest obowiązkowa? Na co przeznaczane są środki z funduszu rady?
1. Co to jest rada rodziców?
Rada rodziców jest organem szkolnym, reprezentowanym przez rodziców uczniów danej szkoły. Powoływana jest w celu współpracy ze szkołą w zakresie wszystkich spraw, które wiążą się ze statutowymi zadaniami szkoły dotyczącymi kształcenia i funkcjonowania.
Jest niezależna od dyrektora szkoły oraz rady pedagogicznej. Ma prawo występować z wnioskami oraz opiniami do rady pedagogicznej, rady szkoły lub dyrektora. Może także gromadzić środki z różnych źródeł w celu wspierania działalności szkoły, a także dysponować nimi.
2. Kto wchodzi w skład rady rodziców?
W skład rad rodziców wchodzą:
- w szkołach: po jednym przedstawicielu rad klasowych, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danej klasy (lub oddziału przedszkolnego);
- w szkołach artystycznych: liczbę przedstawicieli określa statut szkoły; są wybierani w tajnych wyborach w czasie zebrania rodziców uczniów danej szkoły;
- w placówkach opiekuńczych: co najmniej siedmiu przedstawicieli, wybieranych w tajnych wyborach w czasie zebrania rodziców wychowanków danej placówki.
3. Jakie ma kompetencje rada rodziców?
Kompetencje rady rodziców to głównie:
- występowanie we wszystkich sprawach dotyczących szkoły do dyrektora, a także pozostałych organów szkoły, oraz organu prowadzącego i sprawującego nadzór pedagogiczny;
- opiniowanie projektu planu finansowego szkoły, składanego przez dyrektora szkoły;
- uchwalanie, w porozumieniu z radą pedagogiczną, programu profilaktycznego i wychowawczego szkoły;
- opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania;
- opiniowanie możliwości podjęcia w szkole działalności przez stowarzyszenie lub inną organizację, w tym harcerską;
- opiniowanie dorobku zawodowego nauczycieli, w związku z tym, że ubiegają się o awans zawodowy na stopień nauczyciela kontraktowego, mianowanego i dyplomowanego;
- występowanie do dyrektora z wnioskiem o wprowadzenie konieczności noszenia przez dzieci mundurków na terenie szkoły oraz udział w określeniu jego wzoru;
- występowanie z wnioskiem o utworzenie rady szkoły;
- występowanie z wnioskami o ocenę pracy nauczycieli i dyrektora;
- uchwalanie propozycji wysokości składek na radę rodziców.
4. Czy składka na radę rodziców jest obowiązkowa?
Rada rodziców nie ma zdolności oraz osobowości prawnej, nie może zatem zatrudniać pracowników ani zawierać umów. Może jednak gromadzić środki finansowe na podstawie dobrowolnych wpłat lub innych źródeł.
Rada rodziców może zachęcać do wpłat na różne cele, nie ma prawa jednak narzucać obowiązkowych wpłat ani rodzicom, ani innym podmiotom działającym wokół szkoły.
Ustawa nie określa zapisu o innych źródłach finansowania. Można przyjąć, że chodzi inicjatywy podejmowane przez rodziców uczniów, takie jak kiermasze szkolne, aukcje, sprzedaż produktów wytworzonych przez członków rady rodziców lub darowizny z przeznaczeniem na fundusz rady rodziców.
5. W jakich placówkach nie tworzy się rady rodziców?
W których szkołach nie są tworzone rady rodziców? Przede wszystkim wszędzie tak, gdzie nie ma możliwość bezpośredniego uczestniczenia w ich działalności przedstawicielstw rodziców.
Są to m.in.:
- szkoły dla dorosłych;
- szkoły w zakładach poprawczych i schroniskach młodzieżowych;
- szkoły w podmiotach leczniczych;
- szkoły w zakładach karnych i aresztach śledczych;
- szkoły policealne dla młodzieży;
- bursy i domy wczasów dziecięcych;
- młodzieżowe ośrodki wychowawcze;
- biblioteki pedagogiczne.
Rady rodziców nie muszą zostać powołane w szkołach i placówkach publicznych, prowadzone przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne, a także w szkołach i placówkach prywatnych. Rady te mogą zostać powołane w ramach aktów wewnętrznych tych placówek.
