Piramida żywieniowa przedszkolaka - o czym warto pamiętać?

Poziom wiedzy o właściwym odżywianiu i elementach zdrowego trybu życia z roku na rok jest coraz wyższy. Wraz ze zmieniającymi się trendami oraz nowymi odkryciami naukowymi baza wiedzy na ten temat nieustanie ewoluuje. Z tego powodu tradycyjna piramida żywieniowa uległa pewnym modyfikacjom. Tak samo stało się z piramidą dotyczącą najmłodszych.

Piramida żywieniowa – czym jest?

Pełna nazwa tego popularnego wykresu to: Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia[1]. W codziennych rozmowach zazwyczaj zapominamy o istnieniu drugiego członu pełnej nazwy, który tak naprawdę jest podstawą całego schematu. Sama grafika jest prostą reprezentacją zasad zdrowego żywienia i najważniejszych elementów stylu życia, których realizacja wspiera prawidłowy rozwój oraz sprawność intelektualną i fizyczną. Rzetelne przestrzeganie jej wskazań z biegiem lat staje się zdrową rutyną i nawykiem. Jak wiadomo, właściwe nawyki warto pielęgnować od najmłodszych lat. Właśnie z tego powodu powstał analogiczny do tradycyjnej piramidy projekt odnoszący się do dzieci i młodzieży.

Sport to zdrowie

U podstaw Piramidy dziecięcej znajduje się aktywność fizyczna. Przeprowadzone w ostatnich latach badania naukowe potwierdziły znane od dawien dawna przekonanie, że w prawidłowym rozwoju dzieci i młodzieży oraz zapobieganiu otyłości i innym chorobom (rozwijającym się także u dorosłych) jest aktywność fizyczna. Niezwykle ważne jest, aby była ona wspierana prawidłowym snem oraz przestrzeganiem zasad korzystania z komputera, telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych.

Owoce i warzywa

Tuż nad fundamentami znajdziemy pierwsze piętro Piramidy, czyli owoce i warzywa. Zarówno badacze jak i naukowcy od wielu lat rekomendują, aby podczas układania jadłospisów nie zabrakło pięciu porcji warzyw lub owoców dziennie. To może być szklanka soku, kompot, sałatka owocowa, surówka do obiadu… możliwości jest mnóstwo, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę obecny trend dotyczący spożywania sezonowych warzyw i owoców. Jako dorośli zwykle o tym pamiętamy, jednak nasze maluchy nie zawsze dają się przekonać do tego co zdrowe. Jeśli od najmłodszych lat nie będziemy pielęgnować u naszych niejadków tego zdrowego nawyku, może się to przyczynić do poważnych problemów ze zdrowiem u nastolatków i młodych dorosłych.

Węglowodany

Węglowodany to cukry, a cukry to energia. Nie mamy tutaj na myśli słodyczy, a cukier, który w postaci glukozy dostaje się do naszej krwi i zapewnia nam energię. Nie trzeba chyba nikomu potwierdzać, że przedszkolaki są wręcz energią roznoszone. Zabawa, nauka, rozrabianie… to wszystko w pierwszej kolejności jest napędzane właśnie węglowodanami. Te najzdrowsze znajdziemy w pełnoziarnistych makaronach, ryżu, bułkach czy chlebach, ale również płatkach śniadaniowych czy owsiankach. To między innymi z powodu węglowodanów mówi się, że śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia – są zawarte w większości produktów, które najczęściej jemy rano.

Nabiał

Wapń jest podstawowym budulcem kości oraz stawów, przez co jest niezbędnym składnikiem odżywczym potrzebnym do prawidłowego rozwoju organizmu. Dodatkowo, harce i zabawy (zwłaszcza te, które wymkną się spod czujnego rodzicielskiego oka) sprzyjają urazom takim jak zwichnięcia czy złamania. Jedzenie jogurtów, twarożków czy jajek sprawia, że kości dzieciaków są mniej kruche, a jeśli już dojdzie do wypadku, to przyśpieszają proces powrotu do zdrowia. Wapń ma również pozytywny wpływ na zęby. Dodatkowo, nabiał jest źródłem białka, które z kolei jest budulcem mięśni. Jego prawidłowy poziom w organizmie przyczynia się do prawidłowego i kontrolowanego przybierania na masie.

Zdrowe tłuszcze

Na przedostatnim miejscu piramidy znajdują się produkty, które są bogate w zdrowe, nieprzetworzone tłuszcze tj. ryby, mięso, orzechy i rośliny strączkowe. Ze względu na dużą zawartość białka dostarczą przedszkolakowi siły, natomiast kwasy omega-3 zawarte w rybach oraz orzechy i rośliny strączkowe będą wspierać jego rozwój intelektualny i odporność. Na szczycie piramidy znajdują się tłuszcze, które należy ograniczyć do minimum, a które są urozmaiceniem diety np. oliwa czy masło.

Wsparcie

Ekspert z portalu Synergiczni.pl dodaje: „Piramida nie jest jednak figurą płaską, a przestrzenną. Oznacza to, że ma podpory – ścianki, które choć mogą być mało widoczne, wspierają jej stabilność. Piramida żywieniowa maluchów ma podpory w postaci odpowiedniego nawodnienia, ograniczenia spożycia cukru oraz soli, a także dbania o codzienną higienę jamy ustnej w postaci szczotkowania oraz fluoryzacji.”

Piramidzie Zdrowego Żywienia i Stylu Życia dzieci i młodzieży towarzyszy także kilka zasad, które warto zapamiętać:

• Jedz regularnie 5 posiłków i pamiętaj o częstym piciu wody oraz myj zęby po jedzeniu.
• Jedz różnorodne warzywa i owoce jak najczęściej i w jak największej ilości.
• Jedz produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste.
• Pij co najmniej 3–4 szklanki mleka dziennie (możesz je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem i – częściowo – serem).
• Jedz chude mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych oraz wybieraj tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych.
• Nie spożywaj słodkich napojów oraz słodyczy (zastępuj je owocami i orzechami).
• Nie dosalaj potraw, nie jedz słonych przekąsek i produktów typu fast food.
• Bądź codziennie aktywny fizycznie co najmniej godzinę dziennie (ograniczaj oglądanie telewizji, korzystanie z komputera i innych urządzeń elektronicznych do 2 godz.).
• Wysypiaj się, aby Twój mózg mógł wypocząć.
• Sprawdzaj regularnie wysokość i masę ciała.