Pielęgnacja pępka u maluszka

Zdjęcie autorstwa Shannon / CC BY 2.0

Gdy dziecko rozwija się w łonie matki, pożywienie i tlen otrzymuje poprzez łożysko przytwierdzone do wewnętrznej ściany macicy za pomocą sznura pępowinowego. Pępowina odgrywa ważną rolę, ale tyko do momentu narodzin – po przyjściu malca na świat zostaje odcięta blisko ciała (zabieg jest bezbolesny), a pozostały po przecięciu pępowiny kikut usycha i odpada w ciągu 7-21 dni po porodzie. Mała ranka w miejscu, w którym się znajdował, goi się zwykle zaledwie kilka dni.

1. Jak pielęgnować pępek noworodka?

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Przystawianie dziecka do piersi"

Kikut pępowiny goi się szybciej, jeśli jest stale czysty i suchy. Właśnie dlatego rodziców noworodków uczula się na zapinanie pieluch w taki sposób, by pozostałość sznura pępowinowego miała kontakt z powietrzem. Pamiętajmy, że kikut nie powinien mieć styczności z moczem.

Czy smarowanie kikuta pępowiny przyspieszy jego gojenie? Dawniej zalecano przecieranie jego podstawy wacikiem nasączonym spirytusem. Obecnie odchodzi się od tego zabiegu, ponieważ badania wykazały, że kikut goi się szybciej, gdy nie aplikujemy na jego powierzchnię żadnych mokrych substancji ani preparatów.

2. O czym powinni pamiętać rodzice noworodka?

• Do momentu samoistnego odpadnięcia kikuta pępowiny nie należy kąpać dziecka w wanience – obmywanie wilgotną gąbką w zupełności wystarczy.
• W ciepłe dni należy ubierać noworodka w luźne bawełniane body, by łatwy dostęp powietrza przyspieszył proces wysychania kikuta sznura pępowinowego.
• Nawet jeśli kikut pępowiny sprawia wrażenie, jakby miał zaraz odpaść, w żadnym wypadku nie wolno go ciągnąć. Trzeba uzbroić się w cierpliwość i czekać, aż natura zrobi swoje.
• Po odpadnięciu kikuta pępowiny na pieluszce mogą być obecne niewielkie ślady krwi. Nie należy się tym martwić – to normalne zjawisko, podobnie jak odrobina żółtej lub przejrzystej wydzieliny. Z czasem sytuacja unormuje się, a w miejscu kikuta dziecko będzie miało zgrabny, estetycznie wyglądający pępek.

3. Problemy z gojeniem się pępka

W większości przypadków proces gojenia się ranki po kikucie sznura pępowinowego przebiega bezproblemowo. Tylko sporadycznie dochodzi do rozwoju infekcji i wystąpienia stanu zapalnego. O nieprawidłowościach w obrębie pępka noworodka świadczą następujące objawy: żółtawa wydzielina z kikuta pępowiny i przykry zapach, zaczerwienienie skóry wokół pępka oraz płacz dziecka po dotknięciu kikuta lub skóry w jego pobliżu. Niepokojącym symptomem jest także ciągłe krwawienie z kikuta pępowiny, które może być oznaką zaburzenia krzepnięcia krwi. W obu sytuacjach niezbędna jest szybka konsultacja z pediatrą.

Prawidłowa pielęgnacja pępka noworodka to tylko jedno z wielu zadań, jakie czekają na świeżo upieczonych rodziców. Nie warto jednak spychać go na drugi plan – pępek malca wymaga szczególnej troski przez tak krótki czas, że zaniedbanie go nie powinno mieć nigdy miejsca. Pamiętajmy, że jeśli pozostałość po pępowinie nie goi się tak, jak powinna, nie należy zwlekać z podjęciem stosownych kroków – przede wszystkim należy udać się z dzieckiem do lekarza i w razie potrzeby podjąć leczenie.