Dyskalkulia
Dyskalkulia to dysfunkcja oznaczająca trudności w nauce podstawowych umiejętności matematycznych. Oznacza ona nie tylko spore problemy w szkole, lecz także wiąże się z trudnościami w sytuacjach w życiu codziennym, gdzie wykorzystuje się zdolności matematyczne, czyli określanie czasu, szacowanie cen produktów podczas zakupów, określanie temperatury czy prędkości.
1. Rodzaje i objawy dyskalkulii
Wyróżnia się następujące rodzaje dyskalkulii:
- Dyskalkulia ilościowa – objawiająca się trudnościami w liczeniu,
- Dyskalkulia jakościowa – oznacza trudności w pojmowaniu procesów matematycznych i orientacji przestrzennej,
- Dyskalkulia mieszana – łączy objawy charakterystyczne dla dyskalkulii ilościowej i jakościowej.
Dyskalkulię można podejrzewać, jeśli występują problemy z:
- pojmowaniem teorii matematycznych wykładanych na zajęciach szkolnych,
- ocenami z matematyki - dziecko stale uzyskuje złe stopnie mimo starań,
- obliczeniem należnej reszty podczas zakupów i w banku – wydawanie i przyjmowanie,
- skuteczną nauką abstrakcyjnych pojęć, takich jak czas, kierunek,
- podawaniem aktualnej godziny,
- orientacją, jaka ilość czasu upłynęła,
- określeniem kolejności przeszłych lub przyszłych wydarzeń,
- orientacją w terenie,
- określaniem kierunków,
- odczytywaniem mapy,
- pojmowaniem procesów mechanicznych,
- nauką pojęć muzycznych,
- grą zespołową, w której ważna jest kolejność lub która wymaga śledzenia innych zawodników lub wyniku w trakcie trwania gry,
- szeregowaniem szczegółowych informacji,
- zapamiętaniem teorii i wzorów koniecznych do obliczeń.
2. Przyczyny dyskalkulii rozwojowej
Szkoły obecnie wspierają dzieci ze zdiagnozowaną dyskalkulią, a dysfunkcja ta wywołuje coraz większe zainteresowanie. Jednak mimo tego, nie została jeszcze precyzyjnie określona jej przyczyna. Dysfunkcja na złożoną naturę i uznaje się, że może mieć kilka powodów pojawiania się. Są to:
- czynniki poznawcze,
- styl uczenia niedopasowany do osobowości ucznia,
- brak wrodzonych zdolności matematycznych,
- opóźnienie rozwoju mowy, koniecznego do poznania matematyki – odpowiedniego słownictwa, składni,
- nieodpowiednie operowanie wiedzą.
Badania wykonane na grupie dyslektyków pokazały, że 60 % dyslektyków ma trudności z matematyką i liczeniem, 40% nie ma żadnych problemów ( 11% z nich ma wysoce rozwinięte zdolności matematyczne, 29% ma zdolności matematyczne zbliżone do osób bez dysleksji). Zatem dysleksja nie zawsze oznacza trudności w matematyce, choć okazuje się, ze obie dysfunkcje dość często wstępują wspólnie.
Trudno jest oszacować jak duża liczba osób choruje na tę dysfunkcję, ponieważ wiele osób może nie wiedzieć, że ta dysfunkcja właśnie ich dotyczy lub że istnieje coś takiego jak dyskalkulia. Poza tym, wiele osób ma problemy z matematyką, ale odpowiedź na pytanie, ile z nich cierpi na dyskalkulię, nie jest łatwa. Ostatnie badania wskazują, że nawet około 4 % uczniów ma objawy charakterystyczne dla tej dysfunkcji, co oznacza ze w każdej klasie może się znajdować jeden lub dwóch uczniów z dyskalkulią. Osoby takie mogą wykazywać zdolności w innych dziedzinach i być prawidłowo rozwinięte intelektualnie.