Co to jest paraliż senny?
Choć brzmi dość przerażająco, paraliż senny nie jest groźny dla zdrowia. Osoby, które go doświadczają, mówią jednak o silnym lęku i poczuciu zagrożenia. Czym jest paraliż senny i co go wywołuje? Czy można zapobiec jego wystąpieniu?
1. Czym jest paraliż senny?
Paraliż senny bywa też określany mianem porażenia lub paraliżu przysennego. To zjawisko, które występuje podczas zasypiania lub przechodzenia ze snu do czuwania. Objawia się porażeniem mięśni przy jednoczesnym zachowaniu świadomości.
W przypadku paraliżu sennego nakładają się na siebie dwie rzeczywistości: przestrzeń snu (marzeń sennych) oraz realny świat, w którym znajduje się śpiący. Innymi słowy: nasz umysł już się obudził, ale ciało nie. Kiedy pojawia się paraliż, osoba go doświadczająca nie jest w stanie zareagować. Nie może wykonać żadnego ruchu, choć teoretycznie jest świadoma i sprawna fizycznie.
Paraliżu sennego najczęściej doznaje się incydentalnie, choć zdarza się, że występuje wielokrotnie.
2. Jakie są objawy paraliżu sennego?
Trudno jednoznacznie wskazać objawy paraliżu sennego, gdyż różne osoby doświadczają go w odmienny sposób. Niektórzy wskazują jedynie na brak możliwości ruchu, przyspieszoną akcję serca, problemy z oddychaniem i ucisk w klatce piersiowej.
Zdarza się też, że paraliżowi sennemu towarzyszą doznania dźwiękowe: szepty, śpiewy, głosy, jak również poczucie unoszenia się oraz dotyku. Niezdolności do ruchu towarzyszyć też mogą halucynacje.
Paraliż senny trwa najczęściej od kilku sekund do kilku (rzadziej kilkunastu) minut. Nie pozostawia po sobie żadnych śladów i obrażeń. Nie jest groźny dla zdrowia. Jeśli jednak pojawia się częściej, warto poinformować o tym fakcie lekarza. Niekiedy paraliż senny bywa bowiem mylony z napadem padaczki lub bezdechem sennym.
Wiele osób choć raz w życiu doświadczyło paraliżu sennego, najczęściej jednak było to zdarzenie incydentalne. Są jednak osoby, u których występowanie tego zjawiska jest bardziej prawdopodobne.
Ryzyko paraliżu sennego zwiększają:
- przewlekły stres;
- niedobór snu;
- kłopoty z zasypianiem;
- nieregularne pory kładzenia się spać;
- silne napięcie emocjonalne;
- alkohol i nikotyna.
3. Jak zapobiec paraliżowi sennemu?
Paraliż senny nie jest chorobą, stąd trudno mówić o jego leczeniu. Gdy wystąpi, najlepiej jest spokojnie oddychać, robiąc głębokie wdechy i wydechy. Można też spróbować skoncentrować się na poruszeniu choć jednym mięśniem.
Kiedy epizody paraliżu sennego będą się powtarzać, konieczna jest wizyta u neurologa. Specjalista zleci najpewniej wykonanie badania EEG, które potwierdzi lub wykluczy padaczkę.
Osoby doświadczające problemów ze snem, u których może pojawiać się paraliż senny, mogą też skonsultować się z psychologiem lub specjalistą z poradni zaburzeń snu. Pomoże on odnaleźć źródło kłopotów ze snem i podpowie, jak korzystać z technik relaksacyjnych, które pozwalają się wyciszyć.
Warto też pamiętać, by nie spożywać alkoholu przed położeniem się do łóżka. Wbrew obiegowej opinii wcale nie pomaga on się zrelaksować, wręcz przeciwnie – sprawia, że budzimy się zmęczeni.
Paraliż senny potrafi przerazić, zwłaszcza jeśli pojawia się pierwszy raz. Warto jednak wiedzieć, że nie jest objawem choroby psychicznej czy innych zaburzeń, a jedynie dowodem na potęgę naszego umysłu.