Bezpieczna żywność. Kto za tym stoi?
Jedzenie to bardzo ważny aspekt naszego życia. Staramy się, aby wybierane przez nas produkty nie tylko zaspokajały głód i dostarczały ważnych składników odżywczych, ale też były smaczne, i co ważne – bezpieczne. W UE bezpieczeństwo żywności to obszar uregulowany i nadzorowany, a jednym z istotnych podwalin tego systemu jest Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Jak działa?
EFSA powstał z inicjatywy Parlamentu Europejskiego i Rady w 2002 r., do czego przyczyniły się problemy związane z żywnością i jej bezpieczeństwem w latach 90. XX wieku. To wtedy właśnie świat zmagał się m.in. z epidemią choroby szalonych krów (BSE), a w paszach wykryto poważne przekroczenie dopuszczalnych limitów dioksyn. By chronić konsumentów i nie powtórzyć błędów z przeszłości, powołano do życia EFSA, który od blisko 20 lat pomaga Europejczykom w dokonywaniu bezpiecznych wyborów żywieniowych.
Jak działa EFSA?
Niewielu z nas wie o istnieniu EFSA. Nazwa może brzmieć znajomo, ale mimo to nie zawsze wiemy, czym zajmuje się ta instytucja. Bez wdawania się w szczegóły – EFSA odpowiada za przeprowadzanie niezależnej naukowej oceny ryzyka dotyczącej bezpieczeństwa żywności i pasz oraz w powiązanych obszarach (zdrowia i dobrostanu zwierząt, żywienia, ochrony roślin) w krajach Unii Europejskiej. Ale lista jego zadań jest zdecydowanie dłuższa. EFSA opracowuje też opinie i porady naukowe, a także daje wytyczne przedsiębiorcom, którzy ubiegają się o wprowadzenie produktu do obrotu.
EFSA a polscy konsumenci
EFSA to instytucja, która działa niezależnie od instytucji europejskich (Komisji, Parlamentu i Rady) i Państw Członkowskich UE. Opinie wydawane przez Urząd stanowią wsparcie naukowe dla organów zarządzających, na podstawie których podejmowane są działania legislacyjne.
Jak my, konsumenci, możemy bliżej poznać prace EFSA? To właśnie ta agencja podejmuje ostatnio działania edukacyjne w zakresie bezpieczeństwa żywności. Dzięki niej możemy dowiedzieć się więcej na temat produkcji, przetwarzania, pakowania, etykietowania i sprzedaży produktów spożywczych.
Jedną z ostatnich kampanii edukacyjnych EFSA była kampania „Wybieraj bezpieczną Żywność” - #EUChooseSafeFood. Dzięki poradom i informacjom podanym w prostej formie mogliśmy dowiedzieć się m.in. jak czytać etykiety, jak długo produkt nadaje się do spożycia (co oznaczają pojęcia "najlepiej spożyć przed" oraz „należy spożyć do"), a także jak zadbać o higienę i bezpieczeństwo żywności w domu.
EUChooseSafeFood bliżej przedstawia też naukowców, którzy na co dzień dbają o bezpieczeństwo spożywanej przez nas żywności. To dzięki ich wiedzy i doświadczeniu, produkty spożywcze, które dostępne są w sklepach, muszą spełniać określone na podstawie oceny ryzyka EFSA wymagania, i dzięki temu są bezpieczne. W gronie ekspertów współpracujących z EFSA są również naukowcy polscy, którzy wspierają Urząd w jego działaniach.
Europejczycy są jednymi z najlepiej chronionych i poinformowanych o zagrożeniach związanych z łańcuchem żywnościowym konsumentów na świecie. Dzięki zdobytej wiedzy możemy dokonywać świadomych i bezpiecznych wyborów żywieniowych.
Wiemy jak czytać etykiety i w jaki sposób ze sklepowych półek wybierać wyłącznie bezpieczne i najlepszej jakości produkty. Możemy też unikać tych, które mogą nam szkodzić, np. ze względu na zawartość alergenów – co ma szczególne znaczenie dla osób z alergią pokarmową. Jest to możliwe dzięki przepisom dot. znakowania żywności, które również powstały z udziałem naukowego zaangażowania EFSA. To sprawia, że jako konsumenci możemy świadomie dokonywać wyborów i w trakcie zakupów nabywać bezpieczne produkty spożywcze dla siebie i całej rodziny.
