Zwierzęta afrykańskie - czy je znasz?
Słysząc "Afryka" wyobrażamy sobie często rozległe sawanny, na których wygrzewają się zwierzęta afrykańskie, takie jak lwy, słonie czy nosorożce. Są niemal wpisane w krajobraz tego miejsca. Nie brakuje tam dzikich, pierwotnych obszarów, którymi włada nie człowiek, a przyroda. Faunę i florę tego gorącego kontynentu poznajemy na lekcjach biologii w szkole podstawowej. Jakie zwierzęta żyją w Afryce? Które gatunki są zagrożone?
1. Afryka - charakterystyka kontynentu
Afryka jest drugim pod względem wielkości kontynentem na Ziemii. Jej północne wybrzeża nad Morzem Śródziemnym znane były już w starożytności Rzymianom i Grekom. Nazwę "Africa" stosowano początkowo jako oznaczenie rzymskiej prowincji, która obejmowała Kartaginę i północną Libię, wraz z biegiem czasu zaś zaczęto nazywać tak cały ląd.
Położenie geograficzne Afryki jest szczególne - przecinają ją dwie charakterystyczne linie - południk zerowy oraz równik. Symetryczne położenie w odniesieniu do równika ma wpływ na strefowość geograficzną różnych elementów środowiska przyrodniczego w Afryce.
Cechą charakterystyczną dla tego kontynentu jest dominacja obszarów wyżynnych oraz kotlinowatych. Średnia wysokość wynosi 660 m n.p.m.
2. Roślinność w Afryce
Gleba, pokrywa roślinna oraz afrykański klimat pozostają od siebie zależne. Roślinność jest wykładnikiem klimatu, a granice typów roślinności wyznaczają zasięg typów klimatu. Gleba jest natomiast kształtowana zarówno przez typ roślinności, jak i klimat, który tam panuje.
Klimat równikowy wybitnie wilgotny charakteryzuje gęsty, wielopiętrowy las równikowy. W klimacie podrównikowym z porami deszczowymi na przemian z suchymi powstały trawiaste sawanny. W klimacie zwrotnikowym suchym zaś powstały pustynie i półpustynie, z Saharą - największą pustynią na świecie.
Czwarty typ klimatu w Afryce - podzwrotnikowy wilgotny występuje na wschodnich i północnych wybrzeżach Afryki, gdzie rozwinęła się zimozielona i twardolistna roślinność makii.
Wśród najbardziej charakterystycznych roślin rosnących w Afryce możemy wymienić:
- Baobab;
- Aloes;
- Kakaowiec;
- Drzewo pistacjowe;
- Akację;
- Żywe kamienie.
3. Zwierzęta w Afryce
W Afryce możemy spotkać zarówno najbardziej niebezpieczne zwierzęta świata, jak i te najbardziej urocze. Wiele gatunków żyjących na tym kontynencie zagrożonych jest wyginięciem. Coraz bardziej zuchwałe ataki kłusownicze i nielegalne polowania powodują, że z roku na rok zwierząt afrykańskich jest coraz mniej.
Jakie zwierzęta możemy spotkać w Afryce? Z pewnością najbardziej charakterystyczne dla tego kontynentu będą:
- słonie;
- zebry;
- żyrafy;
- lamparty;
- nosorożce;
- goryle;
- lwy.
Niekwestionowanym królem zwierząt pozostaje wciąż afrykański lew. Drapieżnik ten atakuje inne zwierzęta, takie jak zebry, gazele czy żyrafy, aby tym, co upoluje wykarmić swoje stado. Jeśli jest głodny, może rzucić się na człowieka, lub na zwierzęta hodowane niedaleko ludzkich domów. Warto wiedzieć, że pokonany przez rywala przywódca stada odchodzi z grupy i odtąd żyje samotnie.
Największym ssakiem na świecie jest afrykański słoń, którego waga wynosi czasem nawet 6 ton. Zwierzę to żyje na afrykańskiej sawannie, w stadzie. Dziennie wypija około 200 litrów wody, dlatego musi żyć obok zbiorników wodnych.
Najwyższym zwierzęciem, które żyje na świecie, jest afrykańska żyrafa. Dzięki długiej szyi jej wzrost wynosi ponad 5 metrów.
Najszybszym zwierzęciem żyjącym w Afryce jest gepard, który potrafi rozpędzić się w 2 sekundy do 70 km/h.
Wartą uwagi jest także zebra afrykańska, która zasypia na stojąco i spożywa wyłącznie trawę.
4. Najgroźniejsze zwierzęta afrykańskie
Pięć gatunków dużych ssaków zaliczono do najgroźniejszych zwierząt Afryki (tzw. The Big Five of Africa). Są to:
- lew;
- nosorożec czarny;
- słoń sawannowy;
- bawół afrykański;
- lampart.
Piątka ta została wyłoniona przez myśliwych, którzy dawniej przybywali do Afryki, aby polować na duże zwierzęta. Kryterium doboru była wola walki oraz determinacja tych zwierząt, szczególnie gdy były oddzielane od młodych lub zranione. Stawały się wtedy niezwykle niebezpieczne, a ryzyko ich schwytania było ogromne.
5. Zwierzęta afrykańskie zagrożone wyginięciem
Wśród gatunków zagrożonych żyjących w Afryce znajdują się m.in.:
- gepard saharyjski;
- osioł afrykański;
- zając;
- zebra pręgowana;
- hipopotam.