Wysypka – częsty objaw chorób dziecięcych

Wysypka pojawiająca się na skórze dziecka zawsze wzbudza w rodzicach niepokój. Przyczyn jej wystąpienia może być całe mnóstwo. Jak postępować w chorobach przebiegających z wysypką i kiedy należy niezwłocznie udać się do lekarza, podpowiada lek. Dagmara Zagrodny.

Agnieszka Gotówka, Wirtualna Polska: Czy wysypka u dziecka zawsze jest objawem choroby? Jak to rozpoznać?

Lek. Dagmara Zagrodny, pediatra: Zmiany skórne u dzieci mogą mieć różne przyczyny. Bywają wynikiem nieprawidłowej pielęgnacji, reakcji alergicznej, choroby wirusowej lub bakteryjnej. Manifestują się jako plamki, grudki, pęcherzyki lub owrzodzenia.

Istotny jest moment, w którym się pojawiają, ich ewolucja oraz towarzyszące im dolegliwości oraz objawy ogólne, takie jak np. gorączka. Wykwity skórne w różnych jednostkach chorobowych wyglądają bardzo podobnie. By stwierdzić, czy są one objawem schorzenia wymagającego leczenia, muszą być poddane fachowej ocenie.

Kiedy pojawienie się wysypki na skórze dziecka wymaga konsultacji z lekarzem?

Zazwyczaj zmiany skórne są łagodne i wymagają jedynie prawidłowej pielęgnacji odpowiednimi do wieku preparatami i przestrzegania podstawowych zasad higieny. Bezsprzecznie pilnej konsultacji lekarskiej wymagają wykwity, które szybko się szerzą lub zajmują dużą powierzchnię ciała.

Do lekarza należy udać się także wówczas, gdy do zmian skórnych dołączają: gorączka, dreszcze, świąd i ból. Niepokój powinny wzbudzić także szybko powstające pęcherze i wybroczyny oraz zmiany występujące w jamie ustnej.

Stosunkowo znaną chorobą przebiegającą z wysypką jest ospa. Jak obecnie zaleca się dbać o skórę w trakcie tej choroby?

Przede wszystkim należy pamiętać o codziennym myciu. Zaleca się krótkie prysznice z użyciem delikatnych płynów myjących. Następnie trzeba starannie osuszyć skórę dziecka, unikając tarcia, by nie wywołać podrażnień. Higiena malucha chorego na ospę wietrzną jest niezmiernie ważna.

Zmiany skórne niezwykle często ulegają nadkażeniu, a co za tym idzie – zwiększa się ryzyko powstania blizn. W skrajnych przypadkach może dojść do ciężkich zakażeń skóry i tkanki podskórnej. Wysypce w ospie wietrznej bardzo często towarzyszy świąd. Warto sięgnąć po preparaty apteczne, które są przeznaczone do pielęgnacji skóry dotkniętej chorobą.

Dawniej w przypadku ospy zalecano stosowanie maści cynkowych. Czy i dzisiaj należy po nie sięgać?

Odchodzi się już od ich używania, gdyż uważa się, że mogą zwiększać ryzyko nadkażenia zmian. Nie poleca się także smarowania ich gencjaną. Jej skuteczność nie jest udowodniona, a dodatkowo przez swe fioletowe zabarwienie utrudnia obserwację skóry.

Wysypka jest również objawem choroby zwanej trzydniówką. Czy w jej przebiegu skóra wymaga szczególnej pielęgnacji?

Polskie Towarzystwo Pediatryczne nie zaleca specjalnej pielęgnacji skóry w przypadku wystąpienia rumienia nagłego. Należy przestrzegać podstawowych zasad higieny, myć dziecko delikatnymi, odpowiednimi do wieku środkami oraz nawilżać skórę. Nie zaleca się w okresie choroby zmiany preparatów myjących, proszków, płynów do płukania, które mogą być ewentualnymi przyczynami dodatkowych podrażnień.

Zmiany na skórze pojawiają się także w przebiegu sepsy meningokowej, która jest chorobą bardzo niebezpieczną. Jakie są jej objawy?

Oznaki inwazyjnej choroby meningokokowej mogą mieć charakter septyczny (gorączka, plamica, szybko pogarszający się stan ogólny dziecka) lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (ból głowy, światłowstręt, zaburzenia świadomości). Symptomy te wymagają niezwłocznej konsultacji lekarskiej.

Na skórze dziecka może pojawić się charakterystyczna wysypka pod postacią wybroczyn, która nie blednie przy próbie ucisku. Może ona wystąpić w dowolnym miejscu na ciele, jako drobne czerwone punkciki, a z biegiem czasu przekształcić się w duże plamy o zabarwieniu krwistoczerwonym. Zmiany te związane są z uszkodzeniem naczyń włosowatych. Ich wystąpienie jest wskazaniem do natychmiastowej wizyty u lekarza.