Skąd wiem, że to owsiki?

Owsiki to drobne, białe pasożyty należące do rodziny nicieni. Samice osiągają nawet jeden centymetr długości i wywołują chorobę zwaną owsicą.

1. Początki owsicy

Najczęściej do zarażenia owsikami dochodzi w żłobkach, przedszkolach, piaskownicach, salach zabaw, czyli wszędzie tam, gdzie przebywają dzieci w większych grupach. Dlaczego maluchy są szczególnie narażone na zakażenie? Przede wszystkim, nie mają one jeszcze wyrobionych nawyków częstego mycia rąk. Jaja pasożytów przyklejone do skóry czy schowane pod paznokciami bardzo łatwo mogą trafić na zabawki lub prosto do ust dziecka.

Początki owsicy często przebiegają bez jakichkolwiek charakterystycznych objawów. Pasożytów jest mało i nie dają one o sobie znać. Dlatego nawet przez długi czas nie wiadomo, że dziecko jest zarażone. Wraz z namnażaniem się pasożytów pojawiają się pierwsze symptomy choroby.

2. Swędzenie okolic odbytu

Najbardziej charakterystycznym objawem owsicy jest świąd okolic odbytu, który nasila się wieczorem i w nocy. Jest on spowodowany przez wędrujące samice, które chcą złożyć jaja w okolicach odbytu. Dziecko podczas snu nieświadomie drapie się, a potem przenosi inwazyjne jaja na pościel, ubranie a nawet do ust, przyczyniając się do samozakażenia.

Świąd – zwłaszcza w nocy – może doprowadzić do zaburzeń snu. Dziecko, drapiąc się, wybudza się ze snu i ma problemy z późniejszym zaśnięciem. Dodatkowo może się wiercić, kręcić i wędrować po łóżku. Takie objawy, jeśli będą utrzymywać się przez dłuższy czas, mogą doprowadzić do zmęczenia, a także pojawienia sińców pod oczami i ziemistego odcienia skóry.

Utrzymujące się niewyspanie oraz zmęczenie mogą mieć ogromny wpływ na naukę, gdyż obniżają koncentrację i powodują problemy z pamięcią. Dziecko może być rozkojarzone, senne lub odwrotnie – nadpobudliwe. To wszystko negatywnie odbija się nie tylko na nauce, ale także relacjach z rówieśnikami.

Problemy ze snem oraz stres mogą doprowadzić do zgrzytania zębami lub moczenia się. Same te objawy nie wskazują na owsicę, lecz w połączeniu ze swędzeniem okolic odbytu mogą o niej świadczyć.

Intensywne drapanie często prowadzi do pojawienia się stanów zapalnych skóry i tzw. przeczosów, czyli liniowych, powierzchniowych zadrapań. Skóra w okolicach odbytu i narządów intymnych jest bardzo delikatna. Ciągłe drapanie bardzo ją podrażnia, przez co może dojść do zaczerwienienia, pieczenia czy powstawania drobnych, bolesnych krostek. Naruszenie bariery ochronnej, jaką jest skóra, daje możliwość wniknięcia groźnych bakterii, które mogą powodować stan zapalny.

3. Inne objawy owsicy

Istnieje wiele symptomów, które nie wskazują jednoznacznie na owsicę, ale w połączeniu z innymi mogą o niej świadczyć. Do tego typu dolegliwości należą:

• ból głowy,
• ból brzucha,
• apetyt na słodkie produkty spożywcze,
• chudnięcie,
• mały przyrost masy ciała,
• zapalenie sromu,
• bezsenność,
• wysypka,
• bladość,
• osłabienie.

Najłatwiej jest rozpoznać, czy nasze dziecko ma owsiki, dokładnie je obserwując. Jeśli zobaczymy, że w nocy śpi niespokojnie i drapie się po pupie, można w godzinach porannych obejrzeć okolicę odbytu malucha i sprawdzić, czy pasożyty nie są widoczne. Innym sposobem potwierdzenia diagnozy jest przeprowadzenie wymazu z odbytu, który potwierdzi lub wykluczy obecność owsików. Badanie kału nie jest w tym przypadku wiarygodne, gdyż bardzo rzadko można w nim zaobserwować jaja czy dorosłe osobniki.