Kolki u niemowlaka – czym są? Jak ich uniknąć?
Artykuł sponsorowany Aptelia
Kolka u niemowląt – koszmar niejednego, młodego rodzica. Głośny, niepokojący i trudny do ukojenia płacz dziecka oraz sztywny brzuszek, mogący równie dobrze zwiastować zapalenie wyrostka robaczkowego. Łatwo spanikować i pomylić zwykłą kolkę z jakąś chorobą, zwłaszcza gdy emocje biorą górę nad zdrowym rozsądkiem. Pewne różnice między nimi jednak występują. Czym jest kolka jelitowa, jakie są jej objawy i jak uniknąć jej powstawania?
Czym jest kolka u niemowlaka?
Kolka jelitowa jest dolegliwością układu trawiennego, która objawia się niepokojem i napiętym brzuchem u dziecka. Występuje zwłaszcza pomiędzy 3. tygodniem a 5. miesiącem życia i może początkowo przestraszyć niejednego rodzica, jako że wstępne rozpoznanie jej jest trudne – pociecha wydaje się płakać bez wyraźnej przyczyny. Co powoduje dyskomfort? Zbierające się i zalegające gazy trawienne, które nie opuszczają układu pokarmowego w prawidłowy sposób.
Jak rozpoznać kolkę niemowlęcą?
Każde dziecko będzie przeżywać ją inaczej, dlatego warto, żeby obserwować pociechę i wyciągać wnioski ze swoich spostrzeżeń. Uwagę należy zwrócić m.in. na to, czy płacze; jak głośno to robi; w których porach dnia i jakie są inne symptomy temu towarzyszące. Co może być zwiastunem kolki niemowlęcej? Dziecko:
- płacze głośniej niż zwykle;
- ma zaczerwienioną twarz;
- ma twardy, napięty brzuch (wzdęcia);
- jest zdenerwowane lub zaniepokojone;
- zbliża nogi do klatki piersiowej/brzucha;
- ma problemy z ulewaniem (refluks fizjologiczny).
W porównaniu do np. zapalenia wyrostka robaczkowego kolce jelitowej rzadko towarzyszy gorączka, a ból umiejscowiony jest po lewej, a nie prawej stronie brzucha. Wiele osób myli również tę dolegliwość z cyklem tzw. purple crying, czyli pierwszymi miesiącami życia dziecka, w których występowanie płaczu i tak jest zintensyfikowane.
Co może powodować kolkę?
- Obecność przedmiotów obcych w żołądku (np. połknięcie małych przedmiotów, takich jak klocki do zabaw),
- alergie pokarmowe (zmniejszona tolerancja na laktozę i białko mleka krowiego);
- zbyt duża obecność pęcherzyków powietrza w układzie pokarmowym,
- zaparcia;
- wzmożone ruchy jelit.
Jak uniknąć kolki niemowlęcej?
Jeżeli matka karmi piersią – powinna najpierw opróżnić mleko z jednej, zanim zacznie karmić drugą. Powodem tego jest istnienie tzw. mleka wstępnego, które zawiera mniej tłuszczu. Obecność tłuszczu ułatwia rozkład laktozy, więc jeżeli dziecko będzie miało jego niedobór – może powodować to kolkę i nagromadzenie się gazów powstałych w wyniku trawienia.
W przypadku, w którym dziecko jest już karmione butelką – należy zakupić specjalną, antykolkową wersję tego przedmiotu. Zmniejsza ona ilość połykanego przez noworodka powietrza i podaje mniejsze jednorazowe porcje pokarmu, co przekłada się na ułatwione dalsze trawienie. Niestety, butelki antykolkowe nie są pozbawione wad. Mycie ich jest utrudnione. Ze względu na ich budowę, usunięcie resztek mleka i doczyszczenie tych pojemników zajmuje więcej czasu, niż w przypadku tradycyjnych odpowiedników. Sterylność przedmiotów przeznaczonych do karmienia jest istotna i również przyczynia się do minimalizacji wystąpienia kolki jelitowej.
Sposoby na kolkę u niemowlaka
Leczenie i sposoby na kolkę u niemowlaka sprowadzają się do udrożniania przewodu pokarmowego, tak by zgromadzony w nim gaz mógł wydostać się na zewnątrz. Na każde dziecko działa jednak co innego i nie ma jednego, skutecznego leku na kolkę – należy wypróbować każdą z metod. Stosowanie preparatów bez konsultacji z lekarzem może być niebezpieczne, a wizyta u pediatry i tak jest obowiązkowa ze względu na wykluczanie innych, potencjalnie groźniejszych, dolegliwości. W przypadku, gdy noworodek karmiony jest jeszcze mlekiem z piersi matki – kobieta powinna spożywać herbatkę antykolkową – jej składnikami mogą być: mięta, koper włoski i melisa lekarska. Zawarte w nich substancje, które usprawniają proces trawienia, przenikają do pokarmu dziecka i zaczynają oddziaływać również na jego brzuch.
Aby zwiększyć poziom relaksacji, można wykonać masaż brzuszka. Pomaga on w uspokojeniu płaczu, występującego podczas ataku kolki i pomaga wydalić gazy. Należy zataczać jedną ręką koła, a drugą półkola – zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Na brzuszek można położyć również delikatnie wibrujący termofor – ciepło działa w sposób rozluźniający, a drgania mogą pobudzić jelita do pracy. Co zrobić w przypadku, gdy nie ma się pod ręką termofora? Nagrzać za pomocą żelazka świeżą pieluszkę. Materiał, z którego jest wykonana, trzyma ciepło dostatecznie długo.
Zrelaksowany noworodek to zrelaksowany brzuch – a najłatwiejszym sposobem na osiągnięcie błogiego stanu dziecka jest słuchanie spokojnych, monotonnych dźwięków, przypominających szum wód płodowych. Warto nabyć zabawkę wydającą z siebie tzw. biały szum, włączyć odpowiedni dźwięk z głośników telewizora/komputera lub zostawić włączoną suszarkę w innym pomieszczeniu (aby ta opcja była bezpieczna – któryś z rodziców powinien kontrolować stan urządzenia elektrycznego na bieżąco).
Bibliografia:
- J. Rusin, Kolka niemowlęca – czym jest, jak leczyć?, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a469-Kolka_niemowleca__czym_jest_jak_leczyc, [dostęp: 21.10.2022]
- M. Kolary, Co na kolki u niemowlaka?, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a501-Co_na_kolki_u_niemowlaka, [dostęp: 26.10.2022]
- I. Stadnicka, T. Grzelewski (rec.), Naturalne sposoby na kolkę niemowlaka, https://zdrowie.parenting.pl/naturalne-sposoby-na-kolke-niemowlaka, [dostęp: 21.10.2022]
- I. Migalska-Łyczko, Kolki u noworodka – jak rozpoznać i łagodzić objawy?, https://www.bebiklub.pl/niemowle/zywienie/dolegliwosci-trawienne/kolka-u-noworodka-jak-rozpoznac-i-lagodzic-objawy, [dostęp: 21.10.2022]
Artykuł sponsorowany Aptelia