Jak wychować dziecko na dobrego kumpla?

Dzieci dokuczają sobie nie tylko w klasie i na szkolnym boisku. Problem dotyczy nie miejsca, a zachowań najmłodszych. Jak wychować młodego człowieka na dobrego kumpla? Z pomocą rodzicom przychodzi trzecia edycja ogólnopolskiej kampanii społecznej „Bądź kumplem, nie dokuczaj” organizowana przez Cartoon Network. Twarzą kampanii został w tym roku piłkarz reprezentacji Polski, a prywatnie tata dwóch córek, Jakub Błaszczykowski.

Na pytanie: Dlaczego dzieci sobie dokuczają? nie ma jednej odpowiedzi. Powodów jest kilka. Czasem najmłodsi nie znają innego sposobu na rozładowanie negatywnych emocji: złości, stresu, zazdrości. Krzywdzenie innych i pokazywanie, że jest się silniejszym, bywa też sposobem do zbudowania swojej pozycji w grupie rówieśników, albo jest reakcją na szeroko pojętą inność. Wychowanie młodego człowieka na dobrego kumpla i osobę wrażliwą na krzywdę innych to ogromne wyzwanie dla wszystkich rodziców.

- Ważne, by uczyć dzieci tolerancji i współdziałania w grupie, pomimo dzielących ich różnic. Uwrażliwiać je, wyposażać w wiedzę, że „inny od nas” nie znaczy „gorszy”. Jeśli tak się nie stanie, będą czerpały z dostępnych, nie zawsze pozytywnych wzorców, gdzie eskalowana bywa niechęć i pogarda, z gier przesyconych agresją, i w końcu z przemocowych zachowań innych osób: rówieśników i dorosłych - wyjaśnia Lucyna Kicińska z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, która jest partnerem kampanii „Bądź kumplem, nie dokuczaj” organizowanej przez Cartoon Network.

1. Brak reakcji na dokuczanie = przyzwolenie

Dorośli muszą przede wszystkim reagować. Jeśli dokuczania w danej grupie, np. klasie jest dużo, to dzieci - zarówno sprawcy, świadkowie, jak i same ofiary - mogą je uznać za normę, a nie odstępstwo od niej. Dlatego tak ważnym zadaniem jest dbanie o to, by do tego zjawiska nie dochodziło, lub by było go jak najmniej. Można to osiągnąć integrując dzieci, wypracowując wspólnie z nimi kodeks postępowania, czy zasady obowiązujące w danej grupie, gdzie podstawą jest szacunek, akceptacja i tolerancja. A także reagując na każdą – zauważoną lub zgłoszoną przez dzieci – sytuację dokuczania. Warto pamiętać, że brak reakcji ze strony dorosłych na dokuczanie jest odbierany przez dzieci jako przyzwolenie na takie zachowanie.

2. Błaszczykowski: to my uczymy dzieci szacunku

Dorośli, którzy chcą pokazać dzieciom, jak być dobrymi kumplami, mogą skorzystać z materiałów, które znajdują się na stronie internetowej kampanii „Bądź kumplem, nie dokuczaj”: www.badzkumplem.cartoonnetwork.pl . Dla rodziców eksperci opracowali poradnik, który pomoże im w sytuacjach, gdy ktoś dokucza dziecku, ale także pokazuje, jak rozmawiać z pociechą, gdy to ona krzywdzi innych. Natomiast, na dzieci czekają nowe, animowane filmiki, które wyjaśniają, kim jest prawdziwy przyjaciel, jak zachowują się przyjaciele i jak reagować, gdy w klasie pojawi się nowy kolega lub koleżanka. Ponadto znajdą tam też porady, jak poradzić sobie w sytuacji, gdy ktoś im dokucza.

Rolę rodziców w kształtowaniu koleżeńskich postaw wśród dzieci podkreśla także tegoroczny ambasador kampanii „Bądź kumplem, nie dokuczaj” - piłkarz Jakub Błaszczykowski, który prywatnie jest tatą dwóch córek. - To my jako pierwsi musimy nauczyć dzieci szacunku do innych ludzi: koleżanek i kolegów z klasy, nauczycieli, sąsiadów oraz tego, że nie można krzywdzić innych. Musimy dawać im przykład i pokazywać, jakie zachowania są właściwe. Trzeba uczyć dzieci od początku wrażliwości na krzywdę drugiego człowieka i odwagi, by nie bały się i reagowały, gdy widzą, że komuś dzieje się krzywda. - mówi reprezentant Polski. Błaszczykowski wystąpił w spocie, w którym zachęca wszystkie dzieci do gry fair play: https://www.youtube.com/watch?v=

3. Dorośli są lustrem, w którym przeglądają się dzieci

Na częstotliwość dokuczania silnie wpływa pobłażanie. Niekiedy opiekunowie i/lub rodzice nie widzą nic złego w zachowaniu dziecka, które komuś dokucza, twierdząc, że ofiara prowokowała do tego swoim wyglądem, czy zachowaniem. Warto pamiętać, że dorośli są lustrem, w którym przeglądają się dzieci i powinni swoim zachowaniem dawać dobry przykład. Trzeba też mieć świadomość, że jeśli dziecko komuś dokucza, daje w ten sposób sygnał, że samo potrzebuje pomocy. Ważne jest, by oprócz wyciągnięcia konsekwencji za złamanie zasad (dokuczanie innym), poznać sytuację malucha i zrozumieć, manifestacją jakiego problemu jest to konkretne zachowanie.

4. Telefon zaufania dla dzieci i dorosłych

Rodzice i opiekunowie dzieci, którzy potrzebują pomocy w związku z problemem dokuczania mogą kontaktować się z prowadzonym przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę Telefonem dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci pod numerem 800 100 100. Najmłodsi, których dotyka to zjawisko, mogą zadzwonić pod bezpłatny numer Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111, albo skorzystać z pomocy online.

Informacja prasowa