Jak pielęgnować skórę atopową u niemowląt?
Skóra niemowląt jest szczególnie delikatna i podatna na mikrouszkodzenia zwłaszcza jeśli obecne są na niej zmiany atopowe.
Atopowe Zapalenie Skóry może pojawić się już w trzecim miesiącu życia. Zmiany występują wówczas na twarzy, najczęściej na policzkach, płatkach usznych oraz na owłosionej skórze głowy. Działania profilaktyczne warto podejmować już od 1. dnia życia dziecka, gdyż odpowiednia pielęgnacja ma pozytywny wpływ na stan skóry i jej prawidłowy rozwój.
Niezwykle ważna w przypadku atopowego zapalenia skóry jest profilaktyka. Jest to bowiem choroba przewlekła o charakterze nawracającym. Możliwe są dłuższe okresy remisji (na przykład w okresie letnim), a jej zaostrzenie notuje się zimą, gdy skóra jest wystawiana na działanie wielu czynników zewnętrznych (częste zmiany temperatury, otarcia mechaniczne spowodowane drażniącą odzieżą i zanieczyszczenie powietrza).
Dermatolodzy polecają rodzicom, by prowadzili dzienniczek obserwacji, w którym powinni zapisywać wszystko, co mogło mieć wpływ na pogorszenie stanu skóry ich dziecka.
Z uwagą należy również przygotowywać jadłospis dla dziecka z Atopowym Zapaleniem Skóry. Ze schorzeniem często bowiem współwystępuje alergia pokarmowa (dotyczy to zwłaszcza niemowląt), która może wpływać na zaostrzenie objawów AZS.
1. Kąpiele a atopowe zapalenie skóry
Skóra atopowa wymaga szczególnej pielęgnacji. Zaleca się codzienne mycie, jednak kąpiel nie może być zbyt długa (powinna trwać ok. 5 minut). Bardzo ważna jest również temperatura wody. W przypadku najmłodszych optymalna temperatura wody oscyluje od 35°C do 36°C. Trzeba uważać, by nie doprowadzić do wychłodzenia ciała.
Dlaczego to tak istotne? Otóż długa kąpiel paradoksalnie wysusza skórę, zaś zbyt gorąca woda nasila świąd i pieczenie. Objawy te powodują duży dyskomfort i mogą utrudniać proces leczenia.
Kąpiel powinna być wykonywana preparatami posiadającymi bezpieczny skład, bogaty w emolienty i dedykowany dla skóry suchej, wrażliwej lub atopowej. Największym wrogiem skóry wrażliwej są detergenty zawarte w kosmetykach drogeryjnych. Produkty zawierające w składzie szkodliwe dla wrażliwej skóry substancje powodują zaostrzenie choroby i często wpływają na pogorszenie stanu skóry.
Ponadto u dzieci z atopowym zapaleniem skóry nie wolno stosować kosmetyków, w składzie których znajdują się konserwanty, barwniki lub substancje zapachowe. Mogą one bowiem mocno podrażnić skórę. Z tego samego powodu odradza się używanie tradycyjnego mydła
2. „Reguła 5 minut”
Po kąpieli niezwykle ważne jest nawilżenie skóry emolientami. Trzeba zrobić to niemal natychmiast po opuszczeniu wanny, tuż po delikatnym osuszeniu skóry miękkim ręcznikiem („reguła 5 minut”).
Emolienty należy stosować codziennie, nawet w okresie remisji, kilka razy na dobę. Warto kupić produkt przebadany klinicznie o udowodnionych efektach działania. Dodatkowym gwarantem jakości produktów emoliencyjnych jest na przykład rekomendacja Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Ważne, aby emolient odpowiednio nawilżał, odżywiał i łagodził podrażnienia. Synergia naturalnego oleju Canola i oleju konopnego zawartych w niektórych emolientach wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe oraz poprawia barierę ochronną skóry..
3. Jak dbać o skórę małego atopika?
W przypadku niemowlęcia z atopowym zapaleniem skóry niezwykle ważny jest dobór odpowiednich ubranek. Powinny być wykonane z wysokiej jakości bawełny, przewiewne i zakrywające najbardziej podatne na zadrapania części skóry. Materiały syntetyczne mogą bowiem mocno podrażnić skórę, zwłaszcza jeśli będzie ona spocona.
Do prania należy używać specjalnych środków piorących, np. płatków mydlanych.
Nieprawidłowa temperatura otoczenia to kolejny czynnik, który powoduje zaostrzenie choroby. Gdy skóra jest wilgotna, wówczas nasila się świąd, a ten z kolei powoduje rozdrażnienie i ponowne drapanie, co prowadzi do cyklu błędnego koła objawów AZS.
Ważne jest zatem, by skutecznie łagodzić objawy choroby, przerywając tym samym niekończący się cykl związany z drapaniem miejsc atopowych i dyskomfortem dziecka. Temperatura w mieszkaniu małego atopika nie powinna być wyższa niż 20°C (nocą może być jeszcze niższa). Zimą konieczne może okazać się nawilżanie powietrza.
Atopowe zapalenie skóry jest chorobą uciążliwą i nieuleczalną. Jeszcze kilka lat temu było niewiele sprawdzonych informacji na jej temat, a stosowane kremy i maści nie zawsze przynosiły pożądany efekt. Stosowane preparaty były nadmiernie tłuste i zostawiały ślady na odzieży. Dzisiaj nie ma już tego problemu.