Drogi zakażenia owsicą
W przypadku owsicy wskazuje się na różne drogi zarażania, a można zakazić się nią dosłownie wszędzie – w przedszkolu, na placu zabaw, w piaskownicy czy na basenie. Rozprzestrzenianiu się choroby sprzyja przebywanie w dużych skupiskach ludzi. Owsica jest dość powszechną chorobą pasożytniczą, a jej leczenie wymaga wielotorowego działania.
1. W jaki sposób można zarazić się owsicą?
Owsica występuje tylko u ludzi, nie można zarazić się nią od zwierzęcia. Choroba wywoływana przez nicienie rozprzestrzenia się szczególnie w żłobkach i przedszkolach, gdzie dziecko przebywa kilka godzin wśród rówieśników, bawiąc się oraz korzystając z tych samych sprzętów, zabawek, łazienki i toalety. Zachorowaniom u kilkulatków sprzyja w dużej mierze brak wyrobionych nawyków higieny osobistej, a więc mycia rąk ciepłą wodą z mydłem po skorzystaniu z toalety czy niewkładania do buzi dłoni i przedmiotów. Wiele szkody przynosi również obgryzanie paznokci.
Jeśli dziecko choruje na owsicę, przenosi jaja pasożytów na wszystko, czego dotknie, a tam mogą one przeżyć nawet 21 dni i do 3 tygodni utrzymywać zdolność zakażania. Owsicę zapoczątkowuje dostanie się do buzi inwazyjnych jaj.
Przedostają się one do układu pokarmowego, by następnie w żołądku doszło do wylęgania larw. Przez ok. 3 miesiące osobniki dojrzewają. Po tym czasie zapłodnione samice przedostały się w okolice odbytu. Najczęściej późnym wieczorem, a zwłaszcza nocą, samice wychodzą na zewnątrz, by złożyć jaja. Te z kolei pokrywa lepka wydzielina pozwalająca utrzymać się jajom na skórze.
Wędrówki samic wywołują świąd. Dziecko śpi niespokojnie, wierci się i drapie okolice pupy. W efekcie jaja osadzają się na dłoniach i pod paznokciami, spadają na bieliznę, pościel, prześcieradło, pluszaki. Dotknięcie przez malucha klamek, przedmiotów czy pożywienia skutkuje dalszym osadzaniem się jaj i powtórzeniem cyklu.
2. Drogi zakażenia owsicą
Owsicą można bardzo łatwo się zarazić, m.in. przy bezpośrednim kontakcie z osobą chorą (pocałunek, dotyk), bawiąc się zabawkami zarażonego dziecka, przez wspólne korzystanie z ręcznika, siadanie na desce klozetowej, na której znajdują się inwazyjne jaja pasożytów, a nawet w czasie korzystania z basenu.
Drogi zakażenia owsikami można podzielić na dwie podstawowe:
- bezpośredni kontakt z osobą chorą,
- kontakt z powierzchnią, miejscem czy przedmiotem skażonym przez osobę chorą.
Natomiast w klasyfikacji medycznej wyróżnia się trzy drogi zarażania:
- retroinwazja – gdy larwy z jaj złożonych w okolicach odbytu wracają przez odbytnicę do jelita grubego,
- połknięcie – z pożywieniem (jedzeniem produktów, na których osiadły jaja owsików) lub drogą autoinwazji, gdy dziecko, drapiąc się po pupie, przenosi pod paznokciami jaja złożone w tych okolicach i wkłada je do buzi,
- inhalacyjna – gdy jaja unoszą się z kurzem i wnikają do organizmu poprzez drogi oddechowe.
Tak wiele dróg zarażania się owsikami sprawia, że owsica stała się jedną z najpowszechniejszych chorób pasożytniczych układu pokarmowego.
3. Czy można ustrzec się przed owsikami?
Z pewnością można dołożyć wszelkich starań, aby nie zachorować. Konieczne jest ścisłe przestrzeganie zasad higieny, przede wszystkim częste mycie rąk ciepłą wodą z mydłem, niewkładanie do buzi dłoni czy nieobgryzanie paznokci. Trzeba być też czujnym i obserwować zachowanie dziecka. Bardzo ważne miejsce w profilaktyce zajmuje bowiem sama wiedza, że u któregoś z domowników pojawiły się owsiki. Taka świadomość pozwala na podjęcie działań.