Dolegliwości brzuszkowe a prawidłowe przybieranie na masie ciała
Troska o brzuszek maluszka jest niezwykle ważna zarówno dla jego dobrego samopoczucia, jak i prawidłowego rozwoju. Pojawienie się problemów z alergią pokarmową, kolką lub zbyt niskim przyrostem masy ciała bardzo niepokoi młodych rodziców. Czasem znalezienie recepty na dolegliwości wymaga czasu i zwracania szczególnej uwagi na prawidłową dietę dziecka.
1. Najczęstsze problemy z brzuszkiem u niemowląt
Jedną z częstych dolegliwości brzuszkowych u noworodków i niemowląt jest kolka. Według niektórych badań problem ten dotyczy nawet 40 proc. dzieci do 3. miesiąca życia1. Definiowana jest następująco: objawy pojawiają się i ustępują u dziecka w wieku poniżej 5 miesięcy.
Występują nawracające i długo trwające napady płaczu, grymaszenia lub drażliwości dziecka rozpoczynające się bez uchwytnej przyczyny, którym nie można zapobiec i które są trudne do ukojenia. Ponadto u dziecka występuje prawidłowy rozwój i wzrastanie, brak jest gorączki lub innych chorób.
Geneza powstania kolki nie jest do końca znana. Ocenia się, że powodować ją może niedojrzałość układu pokarmowego, której konsekwencją jest jeszcze zbyt niska ilość oraz zbyt mała aktywność enzymów trawiennych na tym etapie rozwoju. Wśród możliwych przyczyn wymienia się także niewłaściwą technikę karmienia, nietolerancję białek mleka krowiego czy zaburzenia mikrobioty przewodu pokarmowego.
Napady kolki jelitowej rozpoczynają się zazwyczaj około 3. tygodnia życia. Pojawiają się najczęściej nagle, w godzinach wieczornych. Dziecko podkurcza nóżki, pręży się, na twarzy pojawia się zaczerwienienie. Brzuszek jest wzdęty. Maluch wyraźnie cierpi.
Istnieje wiele metod łagodzenia kolki niemowlęcej. Ze względu na jej możliwe alergiczne podłoże skuteczna może okazać się modyfikacja diety matki. Jednak nie należy wprowadzać jakichkolwiek diet eliminacyjnych bez konsultacji z lekarzem. Rodzice mogą nosić dziecko w pozycji "brzuch do brzucha", masować brzuszek lub stosować ciepłe kąpiele wodne, by złagodzić dolegliwości.
Oprócz kolki najczęstszymi problemami brzuszkowymi są wzdęcia i zaparcia. W takiej sytuacji warto przyjrzeć się diecie mamy karmiącej, a także sposobowi karmienia. Niektóre maluszki jedzą na tyle łapczywie, że potrafią połykać bardzo dużo powietrza, które później powoduje gazy. Ważne jest więc regularne karmienie w spokojnej atmosferze, odpowiednie odbicie po posiłku oraz unikanie gwałtownych zabaw krótko po posiłku.
2. Rozpoznanie dolegliwości brzuszkowych
Problemem dla wielu rodziców jest ulewanie. Dochodzi wówczas do przemieszczenia treści żołądkowej do przełyku. Jest to zjawisko fizjologiczne, które wraz ze wzrostem dziecka i rozwojem jego układu pokarmowego samoistnie zanika. W przypadku nadmiernego ulewania i wymiotów należy zgłosić się po poradę do lekarza.
Jeśli rodzic podejrzewa problemy brzuszkowe u swojego maluszka, warto prowadzić dziennik, w którym będzie zapisywać pory karmienia, ilość wypitego mleka, występowanie bólów brzucha (nawet z godzinami), a także ilość i konsystencję wypróżnień. Może to ułatwić określenie przyczyny problemów z układem pokarmowym, jak również pomoże ocenić tendencję spadkową po wprowadzeniu zmian i zaleceń od pediatry.
3. Prawidłowe przybieranie na wadze
Dolegliwości ze strony układu pokarmowego mogą powodować obniżone przybieranie na masie ciała. Niemowlęta nie mają apetytu, jedzą mniej niż zwykle albo chudną podczas biegunek i wymiotów, które zbyt liczne mogą prowadzić nawet do odwodnienia, co w przypadku małych dzieci jest szczególnie niebezpieczne.
Aby ocenić, czy niemowlę prawidłowo przybiera na masie ciała, stworzono siatki centylowe, czyli wykresy danych pokazujące średni wzrost długości, masy ciała oraz obwodu głowy i klatki piersiowej dziecka.
Jeśli dolegliwości brzuszkowe powodują brak zwiększania masy ciała, a nawet jej spadek, należy skonsultować się z lekarzem i rozpocząć diagnostykę w kierunku określenia źródła problemu i metod jego rozwiązania.
