Choroby, które objawiają się bólem ucha

Ból ucha jest w przypadku dzieci dość często rozpoznawaną, a przy tym bardzo bolesną dolegliwością. Może towarzyszyć wielu chorobom, najczęściej wywoływanym przez wirusy.

Szacuje się, że niemal każde dziecko co najmniej raz w życiu skarży się na ból ucha. Najczęściej jest to objaw ostrego zapalenia ucha. Ból jest wówczas bardzo silny, tętniący i zazwyczaj pojawia się w nocy. Trwa kilka dni i zazwyczaj towarzyszy mu uczucie pełności w uchu oraz upośledzenie słuchu. Często współwystępuje z gorączką.

Zdarza się, że w przebiegu ostrego zapalenia ucha dochodzi do perforacji w błonie bębenkowej – wówczas daje się zaobserwować wyciek z ucha. Wydzielina jest gęsta, a po jej wydostaniu się ból ucha zmniejsza się lub ustępuje. Nie jest to sytuacja groźna, wymaga jednak pilnej wizyty u pediatry lub laryngologa, który wykona badanie otoskopowe.

1. Co robić, gdy dziecko boli ucho?

Przedszkolak jest już w stanie określić, co go boli i jak silne jest natężenie dolegliwości. Niemowlę najczęściej sygnalizuje dyskomfort, pocierając główką o poduszkę. Jest przy tym niespokojne, mocno płacze i ma problemy ze snem.

W przypadku pojawienia się bólu ucha spowodowanego zapaleniem ucha środkowego trzeba działać szybko. Dużą skuteczność w jego łagodzeniu ma lek z ibuprofenem, który działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie, a przy tym w krótkim czasie obniża gorączkę.

Jeśli mimo jego podania ból nie ustąpi lub pojawi się następnego dnia, trzeba udać się z dzieckiem do lekarza. Pediatra oceni, czy konieczne jest włączenie antybiotyku.

Ból ucha może również wiązać się z zakażeniem gardła lub migdałków, stanowiąc jeden z objawów choroby. Może towarzyszyć także zapaleniu zatok.

2. Zapalenie zatok u dzieci

Zapalenie zatok przynosowych może mieć charakter ostry lub przewlekły. W pierwszym przypadku objawia się ropnym katarem oraz kaszlem, który wywołuje wydzielina ściekająca po tylnej ścianie gardła. Dziecko ma zatkany nos, nierzadko wysoką gorączkę, skarży się na ból głowy. Zdarza się, że sygnalizuje ból ucha.

W przypadku ostrego zapalenia zatok konieczne jest leczenie antybiotykiem. By obniżyć gorączkę oraz zmniejszyć ból, stosuje się odpowiednie leki z ibuprofenem lub paracetamolem. Powinno się je podawać w dawce przeliczonej na kilogram masy ciała.

Zdarza się, że ból odczuwany w uchu pojawia się w przebiegu chorób toczących się w innych narządach. Określa się to mianem otalgii wtórnej. Dziecko odczuwa ból w uchu lub w jego okolicy, mimo że narząd słuchu jest zdrowy. Ma to związek z przebiegiem włókien czuciowych z nerwami, które zaopatrują jamę ustną, gardło i krtań. Jeśli więc w tych narządach toczy się stan zapalny, dolegliwość może objawiać się bólem ucha. Jest on nieco mniej intensywny, trudny do zlokalizowania, nawracający.

U najmłodszych najczęstszą przyczyną otalgii wtórnej są stany zapalne migdałków, za które odpowiadają przeważnie wirusy. Wywołują objawy, takie jak:

• ból gardła,
• złe samopoczucie,
• osłabienie,
• ból głowy,
• stan podgorączkowy.

W leczeniu zapalenia migdałków najczęściej stosuje się leki przeciwzapalne, a objawy ustępują zazwyczaj samoistnie po ok. 7 dniach.

Ból ucha jest bardzo przykrą dolegliwością. Jest intensywny i trudny do zniesienia zwłaszcza, gdy dotyczy małych dzieci.