Budowa wnętrza Ziemi [najważniejsze informacje]

Budowa wnętrza Ziemi to jedno z zagadnień, które pojawia się na lekcji geografii. Warstwy wnętrza Ziemi możemy poznać dzięki geologom, którzy przeprowadzając wiercenia, przekazują nam wiele informacji na temat budowy górnej części skorupy ziemskiej. Dowiedz się, z czego składa się Ziemia i ile jest kilometrów do jądra Ziemi.

1. Budowa wnętrza Ziemi. Jak wygląda?

Wnętrze Ziemi w pewnym stopniu nadal pozostaje dla nas tajemnicą, choć naukowcy wiele już dowiedli. Dużo wiedzy dają wiercenia, zwłaszcza te najgłębsze. To w ich trakcie wydobywa się skały oraz mierzy ciśnienie i temperaturę niższych wastw naszego globu.

Budowa Ziemi interesuje również geofizyków, którzy mogą zajrzeć w jeszcze głębsze leżące skały. Analizują oni m.in. przebieg fal sejsmicznych, które powstają w wyniku trzęsienia ziemi. Określając ich zmiany (przyspieszenie, zwalnianie, odbijanie się, załamywanie, zanikanie) naukowcy mogi opracować przekrój Ziemi.

2. Jak zbudowana jest Ziemia?

Warstwy budujące wnętrze Ziemi to:

• skorupa ziemska – najlepiej poznana warstwa Ziemi, ma kilka kilometrów pod oceanami i kilkudziesiąt kilometrów w obrębie kontynentów; zbudowana jest m.in. z grubej warstwy granitów;
• płaszcz ziemski (płaszcz górny i płaszcz dolny) – ma grubość ok. 2,8‑2,9 tys. km i temperaturę wzrastającą stopniowo nawet do 4,5‑5 tys. stopni Celsjusza; w głębszej warstwie płaszcza ziemskiego skały przechodzą w stan półpłynny;
• jądro Ziemi – jego wewnętrzna część jest ciałem stałym, temperatura sięga tam 6 tys. stopni Celsjusza.

Interesujący jest nie tylko przekrój kuli ziemskiej, ale też odległość do jądra Ziemi. Zdaniem naukowców jego promień wynosi ok. 3,5 tys. km, a średnica jest większa od średnicy Marsa i Merkurego.

3. Z czego zbudowana jest Ziemia?

Wiesz już, że budowa kuli ziemskiej jest warstwowa. Zapamiętaj też pojęcie litosfery. Jest to zewnętrzna powłoka Ziemi, która obejmuje skorupę ziemską oraz górną część płaszcza. Wśród budujących ją skał wyróżnia się m.in. kwarc, magnetyt, kalcyt i plagioklazy.

Podstawowym składnikiem skorupy ziemskiej są skały, które powstają w wyniku różnych procesów, np. krystalizacji magmy (granit) czy osadzania się szczątków organizmów (węgiel kamienny). Niektóre ze skał znalazły zastosowanie w codziennym życiu (np. w energetyce) i są wydobywane jako surowce mineralne.

4. Wnętrze Ziemi – procesy endogeniczne

Procesy endogeniczne zachodzą pod wpływem działania energii z wnętrza Ziemi. Mają wpływ m.in. na procesy lądotwórcze, górotwórcze i trzęsienia ziemi.

W płaszczu ziemskim nie jest statycznie. Różnice temperatur wywołują prądy konwekcyjne, czyli powolne ruchy magmy. To m.in. sprawia, że w ruch wprawione zostają płyty litosfery, które wsuwają się jedna pod drugą.

5. Wnętrze Ziemi – sprawdzian. Jak się przygotować?

Jeśli chcesz pomóc przygotować się dziecku do sprawdzianu z geografii, przygotujcie notatki lub plakat. Krótko opiszcie warstwy budujące Ziemię i porozmawiajcie o tym, jak wygląda badanie wnętrza Ziemi. Nie zapomnijcie przypomnieć sobie, z czego zbudowana jest Ziemia.

Możecie również zrobić przekrój Ziemi. Schemat tego rodzaju wykonacie ze syropianowej kuli. Taki model zdecydowanie ułatwi dziecku zrozumienie, jak zbudowana jest Ziemia.