Blizny pooperacyjne - jak prawidłowo o nie zadbać?

Blizny po operacyjne to zmiany, do których dochodzi wskutek wykonania inwazyjnego zabiegu chirurgicznego takiego jak np. cesarskie cięcie. Niewiele osób wie, że blizny, które są właściwie pielęgnowane, mogą być praktycznie niewidoczne. Jak zatem zadbać o ranę pooperacyjną, by goiła się prawidłowo? Czego użyć, aby przyspieszyć gojenie? Podpowiadamy.

Partnerem jest Contractubex

1. Blizny pooperacyjne. Jak je pielęgnować, aby szybko się zagoiły?

Niemal każdy zabieg chirurgiczny, do którego zalicza się także poród przez cesarskie cięcie, powoduje powstanie blizn. W miejscu cięcia lub założenia laparoskopu powstaje rana, która z czasem zamienia się w bliznę. Bliznę definiuje się zaś jako zmianę skórną zbudowaną z tkanki łącznej włóknistej, która powstaje w miejscu uszkodzenia skóry, a także tkanek położonych głębiej. Szacuje się, że blizny pooperacyjne goją się od kilku tygodni do kilku miesięcy, jednak to jak długo będą się goiły, zależy tak naprawdę od wielu czynników, takich jak m.in.:

• wiek (im pacjent jest starszy, tym rany goją się wolniej),
• stan zdrowia (zaburzenia hormonalne, cukrzyca i inne choroby mogą spowalniać proces gojenia)
• powikłania (rany zainfekowane, źle oczyszczone goją się trudniej i dłużej),
• rodzaj wykonanego zabiegu (po małych zabiegach metodą laparoskopową czas gojenia się blizny może wynieść od kilku tygodni do kilku miesięcy. Operacje metodami tradycyjnymi zazwyczaj powodują dłużej gojące się rany i blizny).

Co zrobić, aby zapobiec nieprawidłowemu i przeciągającemu się gojeniu się blizn? Kluczowa jest przede wszystkim odpowiednia pielęgnacja ran pooperacyjnych. Miejsce zranienia powinno zostać dokładnie oczyszczone i należy na nie nałożyć specjalny opatrunek. Ranę należy regularnie przemywać wodą lub solą fizjologiczną. Warto także często zmieniać opatrunki i unikać ekspozycji na działanie czynników podrażniających.

W wielu przypadkach zdarza się, że nawet po upływie kilkunastu miesięcy od operacji czy urazu blizna nadal pozostaje czerwona, wypukła i swędząca. Oznacza to, że blizna jest niedojrzała i aby się prawidłowo goiła, można ją mobilizować przy pomocy m.in. specjalistycznych maści i kremów..

Warto pamiętać, że kiedy blizna jest świeża, należy bezwzględnie unikać słońca. Opalanie czy długi pobyt na słońcu może doprowadzić do poparzenia słonecznego. Po oparzeniu zaś zwiększa się ryzyko wystąpienia przebarwień oraz zaognionych zmian, które wymagają złożonego leczenia. Ponadto w obrębie rany tworzą się nowe naczynia krwionośne oraz rozpoczyna się proces intensywnej produkcji kolagenu. Aby uniknąć niepotrzebnych komplikacji, należy zabezpieczać bliznę preparatami przeciwsłonecznymi z wysokim filtrem SPF oraz możliwie zasłaniać bliznę odzieżą.

2. Czym kierować się przy wyborze preparatu na blizny?

Istnieje wiele badań, które dowodzą, że maści i żele wpływają na znaczne zmniejszenie grubości, zaczerwienienia oraz elastyczność blizn hipertroficznych. Wybór preparatu na blizny powinien być uzależniony od wielu czynników takich jak m.in.:

• głębokość rany,
• wiek pacjenta,
• umiejscowienie blizny (w obszarach ciała, gdzie skóra ulega rozciąganiu, blizny mogą być bardziej widoczne),
• chorób współistniejących (np. przy cukrzycy czy u pacjentów przyjmujących leki immunosupresyjne proces gojenia się ran i blizn jest dłuższy)
• uwarunkowań genetycznych.

Przy wyborze żelu na blizny równie ważne jest kierowanie się składem danego preparatu. Niezwykle istotne jest, aby poszczególne składniki żelu lub maści miały właściwości łagodzące, przeciwzapalne (np. wyciąg z cebuli), nawilżające czy zmiękczające tkankę blizny (np. heparyna czy alantoina), a także wysoki profil bezpieczeństwa.

Równie ważne jest, aby żel dobrze się wchłaniał i był w formie beztłuszczowej, która pozwoli uniknąć zabrudzenia odzieży. Przykładem może być żel Contractubex, który jest lekiem dostępnym bez recepty w tubce 20 g i 50 g. Żel powinien być stosowany po całkowitym wyleczeniu rany, wtedy kiedy odpadną strupki.

Żel Contractubex w swoim składzie zawiera uzupełniające się składniki: wyciąg z cebuli, heparynę i alantoinę. Współdziałanie tych składników w szczególności reguluje syntezę kolagenu, który jest głównym białkiem tkanki łącznej.

• Główny składnik preparatu – wyciąg z cebuli (Allium cepa) posiada właściwości bakteriobójcze, hamuje także niekontrolowany rozrost fibroblastów.
• Heparyna odpowiedzialna jest za zwiększenie nawodnienia tkanek oraz przywrócenie właściwego kolorytu skórze. Ponadto zmiękcza bliznę, zmniejsza obrzęk, pobudza regenerację komórek.
• Alantoina zaś posiada właściwości łagodzące i gojące. Ponadto pobudza powstawanie blizny, działa zmiękczającą i zmniejsza świąd, który często towarzyszący procesowi gojenia.

3. Jak często stosować żel na blizny?

Żel na blizny powinno się stosować kilka razy na dziennie, wcierając go delikatnie w skórę lub tkankę blizny. Dla zwiększenia efektu bardzo ważne jest, aby wcierając żel, masować bliznę. Warto też podkreślić, że wczesne rozpoczęcie leczenia świeżej blizny pozytywnie wpływa na proces gojenia oraz hamuje rozrost tkanki łącznej, prowadzący do powstania blizn przerostowych i bliznowców.

Jak długo należy stosować żel na blizny? Wiele zależy od tego czy są one małe i niewidoczne. Jeśli tak, żel lub maść na blizny mogą być stosowane przez bardzo krótki czas. Jeśli znak po cięciu jest większy i bardziej widoczny, często wymaga dalszego leczenia. Leczenie może więc trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od wielkości blizny lub występowania przykurczu.

Jeśli blizny są stwardniałe i zadawnione można założyć także opatrunek z lekiem Contractubex na noc. W tym celu należy nałożyć warstwę żelu na gazę i nałożyć opatrunek na bliznę. Na opatrunek nałożyć kawałek foli, a następnie zabezpieczyć, tak aby się nie przesuwał za pomocą bandaża bądź plastra opatrunkowego.

4. Jak pielęgnować bliznę po cesarskim cięciu?

Jeśli blizna goi się prawidłowo, jest jasna, płaska i niewystająca poza obszar skóry (a nie czerwona, wywołuje swędzenie, ból lub jest wypukła ponad powierzchnię) można rozpocząć pielęgnację. Już po ok. 10 dniach od operacji można delikatnie opukiwać miejsce cięcia zimnymi opuszkami palców. Miesiąc po cesarskim cięciu można także rozpocząć szczotkowanie okolic blizny szczotką z naturalnego włosia, co ma za zadanie pobudzić krążenie. Dopiero po upływie kilku tygodni można także delikatnie szczotkować całą bliznę. Kiedy rana się zagoi, a szwy po cesarce zostaną zdjęte, do pielęgnacji można włączyć także żele i maści na blizny.

Blizna po takim zabiegu powinna być już zamknięta, bez sączących się płynów i krwi, a także bez stanu zapalnego. Żel służy także do masowania miejsca blizny, które powinno się wykonywać ruchami okrężnymi. Najlepiej, aby bliznę bardzo delikatnie przesuwać na boki – dołu do góry i z góry na dół. Przed użyciem preparatu warto zapytać lekarza prowadzącego lub fizjoterapeutę o to czy nasza blizna goi się właściwie i czy zastosowanie żelu jest już możliwe.

Aby uniknąć zrostów pooperacyjnych po cesarskim cięciu, zaleca się także mobilizację blizny. Ma ona trzy etapy, które odpowiadają etapom gojenia:

• Etap pierwszy – drenaż okolic brzucha i kończyn dolnych. Kierunki prowadzenia chłonki dokładnie powinien wskazać prowadzący pacjentkę fizjoterapeuta.
• Etap drugi – techniki rozluźniające mięśnie i powięzi brzucha, oraz o chwyty terapeutyczne w obrębie samej blizny. Można włączyć także kinesiotaping, który polega na wykorzystaniu odpowiednio naklejanych taśm.
• Etap trzeci – to właściwy remodeling blizny, jeżeli w badaniu okaże się, że doszło do powstania zrostów.

5. Blizna to nie tylko defekt estetyczny

Warto pamiętać, że rezygnacja z leczenia blizny, jej mobilizacji może doprowadzić do nieprawidłowości w procesie formowania się blizny. W konsekwencji może dojść do wystąpienia m.in. bólów głowy, zespołów bólowych kręgosłupa i miednicy, a nawet zespołów bólowych narządu ruchu.

Co więcej, zaniedbana blizna może powodować przykurcze w stawach oraz ograniczać ich ruchomość. Jeżeli ograniczenie dotyczy np. dłoni, może okazać się, że pacjent ma trudności w wykonywaniu niektórych, codziennych czynności, a w skrajnych przypadkach nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować. Systematyczna mobilizacja blizny wraz ze stosowaniem żelu lub maści na blizny może tę sytuację poprawić.

Partnerem jest Contractubex

Zawarte w publikacji informacje mają charakter wyłącznie informacyjny, nie mają charakteru konsultacji medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji lekarza, do którego należy ostateczna decyzja o rodzaju i zakresie wdrożonego leczenia.

Contractubex żel, 1 g żelu zawiera substancje czynne: 50 IU heparyny sodowej, 100 mg wyciągu płynnego z cebuli i 10 mg alantoiny. Wskazania: Blizny ograniczające ruch, powiększone (przerostowe, obrzmiałe, o kształcie bliznowca), nieestetyczne blizny pooperacyjne, blizny po amputacjach, blizny pooparzeniowe i powypadkowe, przykurcze np. palców (przykurcz Dupuytrena), przykurcze ścięgien spowodowane urazami oraz kurczeniem się blizny. Przeciwwskazania: Nie stosować Contractubex żel w przypadku uczulenia (nadwrażliwości) na substancje czynne lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku. Przeciwwskazaniami do zastosowania żelu są: niewyleczone rany, blizny obejmujące duże obszary skóry, uszkodzona skóra, aplikacja na błony śluzowe. Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. Podmiot odpowiedzialny Merz Pharmaceuticals GmbH, Niemcy