Atomy i ich budowa

Atomy to najmniejsze części pierwiastka chemicznego, zachowujące jego właściwości. Stanowią podstawowy składnik materii. Wyjaśniamy, z czego składa się atom, co to jest liczba atomowa i jak obliczyć masę atomową.

1. Atomy. Czym są?

Atom (gr. ἄτομος – átomos) to element materii, którego nie można ani przeciąć, ani podzielić. Jest to najmniejsza część pierwiastka chemicznego.

Zapamiętaj: każdy pierwiastek składa się z atomów tylko jednego rodzaju (np. żelazo składa się z atomów żelaza).

2. Z czego zbudowany jest atom?

Zobacz film: "Wysokie oceny za wszelką cenę"

Atomy nie są jednorodne. Budowa atomu jest złożona. W jego centrum znajduje się jądro atomowe.

W skład jądra atomowego wchodzą:

• protony (dodatnio naładowane cząstki)
• neutrony (cząstki pozbawione ładunku)

Wspólna nazwa protonów i neutronów to nukleony. Elementem atomu są też elektrony, czyli ujemnie naładowane cząstki, które poruszają się w różnych kierunkach z dużą szybkością. Razem tworzą chmurę elektronową.

3. Co to jest konfiguracja elektronowa?

By opisać atom, istotna jest liczba atomowa i liczba masowa. Pierwsza z nich to liczba protonów w jądrze, druga – liczba nukleonów (suma protonów i neutronów).

Liczba atomowa (Z) i liczba masowa (A) są umieszczane w odpowiedniej kolejności i miejscu przy symbolu pierwiastka.

Liczba masowa zapisywana jest z lewej strony symbolu w indeksie górnym, a liczba atomowa w indeksie dolnym.

Uproszczony opis atomu, który polega na rozmieszczeniu elektronów należących do atomów danego pierwiastka na poszczególnych powłokach, podpowłokach i orbitalach, to konfiguracja elektronowa.

4. Powtórz przed egzaminem!

Chemia to przedmiot trudny, choć niezwykle pasjonujący. Znajomość podstaw jest niezwykle ważna, gdyż determinuje naukę na kolejnych poziomach. Warto więc uporzadkować swoją wiedzę.

Podstawą są dobrze opracowane notatki. Przygotuj więc odpowiedzi na pytania:

• co to jest pierwiastek,
• co to jest atom,
• jak zbudowany jest atom,
• co to proton,
• co to jest neutron,
• co to jest liczba masowa,
• co to jest masa atomowa,
• co to liczba atomowa,
• jak obliczyć liczbę masową.

Możesz korzystać z wielu źródeł, pamiętaj jednak, by były sprawdzone. Zajrzyj do książek i tablic chemicznych. Poproś też rodziców o pomoc. Razem nauka będzie szła sprawniej.

Możecie też wspólnie wykonać model atomu, np. z uwzględnieniem budowy atomu. Wiele podpowiedzi, jak to zrobić, znajdziecie w internecie.