Kwas foliowy w ciąży - właściwości, kiedy i jak przyjmować, suplementacja, dawkowanie

Kwas foliowy (witamina B9, folacyna) to substancja niezbędna do prawidłowego rozwoju płodu. Suplementacja tego składnika jest niezwykle ważna w pierwszych tygodniach ciąży, kiedy kształtuje się mózg i rdzeń kręgowy dziecka. Niedobór kwasu foliowego może powodować wady cewy nerwowej i inne nieprawidłowości w rozwoju płodu. Jaki kwas foliowy dla kobiet w ciąży? Ile kwasu foliowego w ciąży? Do kiedy brać kwas foliowy w ciąży?

1. Kwas foliowy - czym jest?

Kwas foliowy (witamina B9, folacyna) to organiczny związek chemiczny zaliczony do grupy witamin B. Jest to witamina rozpuszczalna w wodzie, która pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka i odgrywa kluczową rolę w procesach metabolicznych.

Jest to substancja, której organizm nie może sam wytwarzać, stąd konieczność suplementacji kwasu foliowego, zwłaszcza w czasie ciąży.

2. Folian czy kwas foliowy - co przyjmować w czasie ciąży?

W okresie ciąży zaleca się przyjmowanie kwasu foliowego, czyli syntetycznej formy witaminy B9, która ma udowodnioną skuteczność w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia wad rozwojowych u płodu. Folian jest naturalną formą folianu tetrahydrofolianowego, który występuje w żywności, rzadko w suplementach diety.

3. Właściwości kwasu foliowego

Zobacz film: "Suplement dla przyszłych mam jednak nieskuteczny?"

Jedną z najważniejszych funkcji kwasu foliowego jest jego rola w syntezie DNA, co jest niezbędne do prawidłowego podziału komórek, a także wzrostu i naprawy tkanek. Z tego względu suplementacja kwasu foliowego w ciąży jest kluczowa dla prawidłowego rozwoju płodu.

Niedobór witaminy B9 może prowadzić do poważnych wad rozwojowych, zwłaszcza tych w obrębie cewy nerwowej i rozszczepu kręgosłupa. Odpowiednia ilość tego składnika wspomaga wzrost i rozwój płodu oraz produkcję neuroprzekaźników, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.

Jednocześnie oddziałuje na zdolności poznawcze i kształtowanie mózgu dziecka. Kwas foliowy uczestniczy również w produkcji czerwonych krwinek, co wpływa na utrzymanie odpowiedniego poziomu hemoglobiny i zapobiega niedokrwistości.

Niedobór kwasu foliowego może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak anemia megaloblastyczna, nadmierne zmęczenie, drażliwość czy problemy z pamięcią i koncentracją. Dodatkowo witamina B9 bierze udział w przemianach homocysteiny, dzięki czemu zmniejsza ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

Kwas foliowy działa również jako antyoksydant, pomagając neutralizować wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki i przyczyniać się do procesów starzenia się organizmu.

4. Dawkowanie kwasu foliowego w ciąży

Jaka dawka kwasu foliowego w ciąży? Ile kwasu foliowego dziennie? Dzienna dawka kwasu foliowego w ciąży zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz innych instytucji medycznych, takich jak Amerykańska Akademia Położnictwa i Ginekologii (ACOG) oraz Amerykańskie Towarzystwo Położnictwa i Ginekologii (ACOG) powinna wynosić od 400 do 600 mikrogramów.

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić wyższą dawkę (np. 800 mg kwasu foliowego w ciąży), szczególnie jeśli kobieta ma problemy z przyswajalnością witamin, cierpi na anemię lub występują inne czynniki ryzyka wad rozwojowych u dziecka.

5. Kwas foliowy w ciąży - do kiedy zażywać?

Jak długo brać kwas foliowy w ciąży? Kiedy skończyć brać kwas foliowy? Kobiety, które planują zajść w ciążę, powinny rozpocząć suplementację kwasem foliowym co najmniej 1-3 miesiące wcześniej (ile kwasu foliowego przed ciążą? przypominamy, że dawka kwasu foliowego przed ciążą to również 400-600 mg).

Kiedy przyjmować kwas foliowy? Witaminę można zażywać w dowolnym momencie dnia, choć najlepiej ustalić stałą porę, by pamiętać o suplementacji (np. rano zaraz po śniadaniu).

Kwas foliowy przyjmuje się przez cały okres ciąży, o ile lekarz nie zaleci inaczej. Zdarza się również, że niektóre kobiety na polecenie ginekologa kontynuują suplementację również w okresie połogu i karmienia piersią.

6. W jaki sposób dostarczyć sobie kwasu foliowego?

Oto kilka sposobów na dostarczenie sobie kwasu foliowego:

• spożywanie żywności bogatej w kwas foliowy,
• wybieranie produktów spożywczych wzbogaconych o witaminę B9,
• stosowanie suplementów diety,
• zażywanie preparatów wielowitaminowych.

7. Jakie są korzyści z suplementacji kwasem foliowym w ciąży?

Suplementacja kwasem foliowym w ciąży ma wiele korzyści zarówno dla zdrowia matki, jak i prawidłowego rozwoju płodu, takich jak:

• zapobieganie wadom rozwojowym u płodu,
• wspomaganie wzrostu i rozwoju,
• zapobieganie niedokrwistości,
• wspomaganie funkcjonowania układu nerwowego,
• regulacja poziomu homocysteiny,
• redukcja ryzyka przedwczesnego porodu.

8. Jakie są zalecane dawki kwasu foliowego w ciąży?

Zalecana dawka kwasu foliowego w ciąży wynosi od 400 do 600 mikrogramów dziennie. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić zwiększenie ilości zażywanego suplementu, szczególnie jeśli istnieje większe ryzyko niedoboru tej witaminy lub wystąpienia wad rozwojowych u płodu. W grupie tej znajdują się również pacjentki z zaburzeniami wchłaniania witamin, cukrzycą i otyłością.

9. Kiedy należy rozpocząć suplementację kwasem foliowym w ciąży?

Kiedy zacząć brać kwas foliowy? Kwas foliowy - ile przed ciążą? Suplementacja witaminy B9 powinna rozpocząć się na co najmniej trzy miesiące przed planowaną ciążą, ponieważ najważniejszy okres rozwojowy płodu przypada wówczas, gdy kobieta nie wie, że spodziewa się dziecka (kwas foliowy a planowanie ciąży).

Niestety, nie każdą ciążę można zaplanować, dlatego zaleca się przyjmowanie kwasu foliowego przez kobiety aktywne seksualnie, zwłaszcza gdy nie zawsze się zabezpieczają.

10. Czy istnieje ryzyko związane z nadmiernym spożyciem kwasu foliowego w ciąży?

W większości przypadków kwas foliowy przyjmowany doustnie jest bezpieczny, nawet w większych dawkach. Niektóre badania sugerują jednak, że dawki witaminy B9 większe niż 1 mg dziennie mogą spowodować następujące dolegliwości:

• skurcze,
• wysypka,
• biegunka,
• drażliwość,
• zaburzenia snu,
• zmiany w zachowaniu,
• drgawki,
• pobudliwość,
• splątanie.

11. Jakie są naturalne źródła kwasu foliowego w diecie?

Oto lista naturalnych źródeł kwasu foliowego:

• szpinak,
• rukola,
• jarmuż,
• brokuł,
• kalafior,
• kapusta,
• marchew,
• groszek,
• brukselka,
• pomidory,
• papryka czerwona i zielona,
• szparagi,
• bataty,
• ziemniaki,
• kiełki,
• dynia,
• awokado,
• ananas,
• pomarańcze,
• mandarynki
• grejpfruty,
• banany,
• maliny,
• wiśnie,
• borówki,
• śliwki,
• kiwi,
• jabłka,
• gruszki,
• truskawki,
• mango,
• soczewica,
• ciecierzyca,
• fasola,
• groch,
• orzechy włoskie i laskowe,
• migdały,
• nasiona słonecznika,
• pestki dyni,
• chleb pełnoziarnisty,
• płatki owsiane,
• brązowy ryż,
• makaron pełnoziarnisty,
• jaja,
• nabiał.

12. Jakie są objawy niedoboru kwasu foliowego w ciąży?

Typowe objawy niedoboru kwasu foliowego to:

• ból głowy,
• zmęczenie,
• osłabienie,
• bladość skóry,
• niedokrwistość,
• brak apetytu,
• nudności i wymioty,
• biegunka,
• drażliwość,
• objawy depresyjne,
• stany lękowe,
• bezsenność,
• kołatanie serca,
• problemy z koncentracją,
• zaburzenia pamięci,
• suchość skóry,
• obrzęki stóp.

13. Jak kwas foliowy wpływa na rozwój płodu?

Kwas foliowy przyjmowany przez matkę pomaga w prawidłowym rozwoju kręgosłupa płodu oraz znacznie obniża możliwość urodzenia dziecka z wadą cewy nerwowej.

Panie, które zwiększyły ilość spożywanego kwasu foliowego przed ciążą oraz w pierwszych jej miesiącach, gdy formułuje się układ nerwowy, częściej rodzą zdrowe dzieci.

14. Czy kwas foliowy może wpływać na ryzyko wad wrodzonych u dziecka?

Jak wyżej wspomniano niedobór tego pierwiastka może wiązać się z ryzykiem wystąpienia ciężkich wad wrodzonych płodu. Chodzi głównie o wady cewy nerwowej, czyli te powstałe w obrębie układu nerwowego i kręgosłupa. Niedobór kwasu foliowego może powodować bezmózgowie lub rozszczep kręgosłupa i w konsekwencji śmierć, poważne uszkodzenie lub paraliż dziecka.

Planując potomstwo, warto pamiętać zatem o zażywaniu kwasu foliowego przed ciążą, ale również, gdy istnieje prawdopodobieństwo zajścia w ciążę nawet, gdy jej nie planujemy.

15. Czy kobieta ciężarna powinna skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji kwasem foliowym?

Konsultacja z lekarzem jest ważna, ponieważ pozwala na ocenę indywidualnych potrzeb pacjentki, jej zdrowia oraz zalecenie odpowiedniej dawki i sposobu przyjmowania kwasu foliowego.