Szczepienia przed zajściem w ciążę

Szczepionka uaktywnia ciało człowieka do wytwarzania przeciwciał w organizmie. Dzięki temu człowiek staje się odporny i nie musi chorować, by nabyć tę odporność. Jeszcze przed zajściem w ciążę warto zapytać lekarza, czy szczepienia jakie kobieta miała kiedyś wykonywane nadal ją chronią. Niektóre infekcje są groźne zarówno dla matki jak i dziecka. Chronić przed niektórymi z nich mogą właśnie szczepionki. Niektóre można wykonać już w ciąży, inne należy jeszcze przed poczęciem dziecka.

1. Szczepienie przed ciążą

Takie organizmy jak np. bakterie i wirusy mogą atakować organizm, wywoływać infekcję i powodować choroby. Gdy pojawi się infekcja, organizm człowieka produkuje przeciwciała, które walczą z obcymi organizmami. W wielu przypadkach, gdy organizm wytworzy przeciwciała, człowiek staje się odporny na infekcję. Oznacza to, że organizm nie będzie chorował już na tę infekcję.

Szczepionki zawierają zwykle niewielką ilość patogennych organizmów, które odpowiadają za zakażenia. Organizmy, które znajdują się w szczepionkach są albo osłabione, albo martwe, dlatego też nie powodują choroby.

2. Rodzaje szczepionek

Wyróżnia się trzy główne typy szczepionek:

• zawierające żywe, ale osłabione organizmy,
• zawierające zabite organizmy,
• zawierające chemicznie zmienione białka bakterii.

Szczepionki, które zawierają w swoim składzie żywe bakterie lub wirusy nie są zalecane dla kobiet w ciąży – np. szczepionki przeciwko różyczce i ospie, ponieważ mogą powodować wady wrodzone u dzieci.

3. Jakie szczepienia ochronne?

Dlatego warto przed zajściem w ciążę wykonać badanie krwi na obecność przeciwciał i zbadać, czy kobieta jest odporna na dane choroby. Jeśli nie, może spokojnie zaszczepić się przeciwko takim chorobom jak:

• wirusowe zapalenie wątroby typu B – szczepionka podawana jest w trzech dawkach – drugą przyjmuje się miesiąc po pierwszej, a trzecią pięć miesięcy po drugiej,
• różyczka – należy pamiętać, że jeśli szczepionka zawiera żywe wirusy tak ja właśnie ta przeciwko różyczce, kobieta musi odczekać trzy miesiące zanim rozpocznie starania o dziecko,
• odra,
• szczepienie przeciwko grypie – jeśli nawet szczepionka nie uchroni przed zachorowaniem, to można przejść łagodnie chorobę, obniża się także ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych u dziecka i matki. O dziecko najlepiej starać się najmniej po 2 miesiącach od szczepienia. Grypa w ciąży nie jest tylko zwykłym przeziębieniem.

Jeśli kobieta pracuje w służbie zdrowia, podróżuje po rejonach, w których infekcja występuje, choruje na choroby przewlekłe, może zaszczepić się przeciwko:

• tzw. meningokokom,
• pneumokokom,
• tężcowi,
• błonicy,
• wściekliźnie.

W czasie trwania samej ciąży kobieta nie powinna przyjmować szczepionek przeciwko takim chorobom jak:

• odra,
• świnka,
• różyczka,
• połączona szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce,
• ospa wietrzna,
• gruźlica.

4. Szczepienia w ciąży

Lekarze mało wiedzą jaki wpływ na płód mają szczepionki przeciwko zapaleniu wątroby typu A, ospie, żółtej gorączce. Kobieta powinna przedyskutować z lekarzem ryzyko i korzyści płynące z wykonania takiej szczepionki. Kobiety w ciąży nie powinny przyjmować szczepionki przeciwko HPV. Trwają nadal badania nad jej bezpieczeństwem w ciąży.

Po przyjęciu szczepionki mogą pojawić się efekty uboczne. U różnych kobiet mogą być inne. W przypadku wystąpienia ciężkich działań niepożądanych, należy skontaktować się z lekarzem. Oto zestawienie szczepionek i efektów ubocznych, jakie mogą powodować:

• wirusowe zapalenie wątroby typu A – podrażnienie i zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia, bóle głowy, zmęczenie, ciężkie reakcje alergiczne w bardzo rzadkich przypadkach,
• wirusowe zapalenie wątroby typu B – bolesność w miejscu wstrzyknięcia, gorączka,
• grypa – zaczerwienienie i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia, które mogą trwać do dwóch dni, gorączka,
• tężec/błonica – niewysoka gorączka, ból i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia,
• szczepionka przeciwko odrze, śwince, różyczce – niezaraźliwa wysypka, obrzęk węzłów szyi i policzków, bólu i sztywności stawów jednego do dwóch tygodni po szczepieniu,
• ospa wietrzna – gorączka, ból lub zaczerwienienie w miejscu podania, wysypka,przeciwko pneumokokom – gorączka, bolesność w miejscu wstrzyknięcia,
• doustna szczepionka przeciwko polio – żadne,
• szczepionka przeciw chorobie Heinego-Medina – zaczerwienienie, uczucie dyskomfortu w miejscu wstrzyknięcia.