Skolioza to trójpłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa, które ujawnia się głównie u dzieci. W zależności od stopnia zaawansowania objawy mogą się różnić, ale im bardziej pogłębiona skolioza tym większe pochylenie do przodu i nasilone objawy skoliozy. Przyczyny skoliozy u dzieci mogą być różne, ale większość z nich jest nieznanego pochodzenia. Leczenie skoliozy zależne jest od stopnia zaawansowania choroby. W ciężkich przypadkach wymagane jest leczenie operacyjne skoliozy.
Zobacz film: "Pomysły na wspólne, rodzinne spędzanie czasu"
1. Objawy i podział skoliozy
Widoczne objawy skoliozy obejmują:
- wygięcie kręgosłupa na bok w części piersiowej,
- bark przesunięty ku górze i do przodu,
- asymetria trójkątów taliowych,
- przemieszczenie jednego z bioder ku górze i do przodu,
- garb żebrowy tj. wystająca klatka piersiowa z jednej strony,
- wyboczenie tułowia
- wał lędźwiowy
- cofnięcie jednej piersi u dziewcząt, w wyniku czego optycznie ulega ono zmniejszeniu.
Wraz z postępowaniem skoliozy następuje coraz większe pochylenie postawy do przodu. Przy obecnych objawach skoliozy pojawia się bardzo często trudność we właściwym dopasowaniu odzieży.
Skolioza może być dzielona ze względu na różnego rodzaju czynniki, m.in. wiek, w którym się pojawia, wielkość kąta skrzywienia, ilość łuków czy jej przyczynę.
Podział skoliozy ze względu na wiek:
- skolioza wczesnodziecięca – od 1/2 do 3 roku życia
- skolioza dziecięca – od 3 do 8 roku życia
- skolioza młodzieńcza – występuje w okresie pokwitania.
Podział skoliozy ze względu na ilość łuków to skolioza jedno-, dwu- lub wielołukowa. Może być także skolioza piersiowa, lędźwiowa lub szyjna.
Podział skoliozy ze względu na wielkość kąta skrzywienia:
Wyróżnia się tutaj kilka podziałów ze względu na metodę pomiaru, jednak najbardziej uznawany jest podział skolioz wg Grucy, przy wykorzystaniu metody diagnostycznej Cooba:
- I stopień – do 30°
- II stopień – od 30 do 60°
- III stopień – od 60 do 90°
- IV stopień – powyżej 90°
2. Przyczyny skoliozy
Większości występujących skolioz u dzieci, ok. 80%, to skoliozy idiopatyczne, a więc takie, których przyczyna powstawania nie jest znana.
Skoliozę można podzielić także ze względu na przyczynę, na:
- skoliozę czynnościową,
- skoliozę strukturalną.
Skolioza czynnościowa, inaczej funkcjonalna, to wada postawy, która dotyczy jednej płaszczyzny, głównie jest to boczne skrzywienie kręgosłupa i przy usunięciu czynnika ją wywołującego jej objawy ustępują.
Skolioza strukturalna jest to skrzywienie kręgosłupa w trzech płaszczyznach:
- czołowej – boczne skrzywienie kręgosłupa,
- strzałkowej – lordoza lub kifoza,
- poziomej – rotacja i torsja kręgów.
Wśród skolioz strukturalnych możemy wyróżnić skoliozy kostnopochodne, nerwopochodne czy mięśniowopochodne. Część z nich to wrodzone skoliozy wynikające z zaburzenia w rozwoju płodu.
Do chorób w przebiegu, których pojawia się skolioza zaliczamy, m.in.:
- dystrofia mięśniowa,
- mózgowe porażenie dziecięce,
- mielodysplazja,
- choroba Scheuermanna,
- choroba Marfana,
- choroba Ehlersa-Danlosa,
- kostniejące zapalenie mięśni,
- wrodzona łamliwość kości,
- choroba Heinego – Medina,
- inne.
Niekiedy mówi się także o skoliozach jatrogennych, a więc takich, które powstały jako powikłanie zabiegów operacyjnych, naświetlania czy oparzenia klatki piersiowej.
3. Diagnozowanie i leczenie skoliozy
Badania diagnostyczne skoliozy są bardzo różne, jednak podstawowym jest badanie radiologiczne kręgosłupa. Wykonywany jest niekiedy także test Rissera, który służy do oceny dojrzałości kostnej kręgosłupa. Stosowane są również:
- jądrowy rezonans magnetyczny,
- badanie USG,
- tomografię komputerową 3D.
Do innych testów pomocniczo wykonywanych przy szczegółowej diagnostyce skoliozy, zalicza się m.in. test Bertranda, którego celem jest wykazanie różnic w obu stronach tułowia; test ścienny Degi – rozpoznanie ograniczenia ruchomości w obrębie stawów ramienno-barkowych, czy test Thomasa, który ma na celu wykrycie przykurczu zginaczy stawu biodrowego, a także wiele innych badań.
Leczenie skoliozy zależne jest od postaci skoliozy i jej zaawansowania. Gimnastyka korekcyjna pozwala na wyleczenie skoliozy czynnościowej. Stosowane są różnego rodzaju metody rehabilitacyjne. W głębszych skoliozach, tj. gdy kąt skrzywienia jest większy niż 20° konieczne jest założenie gorsetu ortopedycznego. Jego zadaniem jest zatrzymanie postępującego skrzywienia kręgosłupa. W przypadku, gdy skolioza jest bardzo zaawansowana, tj. kąt skrzywienia powyżej 40° stosowane jest leczenie operacyjne skoliozy. Polega ono głównie na wstawienie specjalnych śrub i prętów, które podtrzymują w odpowiedni sposób kręgosłup.
Komentarze