Trwa ładowanie...

Odwodnienie u dzieci. Objawy, przyczyny, profilaktyka

 Ewa Rosiecka
18.01.2024 23:58
Objawem odwodnienia u dziecka może być m.in. senność i apatia
Objawem odwodnienia u dziecka może być m.in. senność i apatia (Adobe Stock)

Odwodnienie, które towarzyszy m.in. biegunce, wymiotom czy gorączce może być bardzo niebezpieczne dla zdrowia dziecka, szczególnie najmłodszego. Odwodnione dziecko odczuwa zwiększone pragnienie, może być apatyczne, senne i oddawać mniejszą ilość moczu. Jakie są skutki zdrowotne długotrwałego odwodnienia? Jak odwrócić skutki odwodnienia u niemowląt? Czy istnieją sytuacje, w których powinno się szukać pomocy medycznej z powodu odwodnienia?

spis treści

1. Czym jest odwodnienie?

Odwodnienie to stan spowodowany nadmierną utratą wody i elektrolitów z organizmu. U dzieci występuje najczęściej wskutek nieżytu żołądkowo-jelitowego z długotrwałymi i uporczywymi wymiotami lub biegunką, przy niedostatecznej ilości płynów.

Symptomy odwodnienia mogą wystąpić nawet w czasie kilku godzin, zwłaszcza u najmłodszych, które mają duże zapotrzebowanie na płyny w przeliczeniu na masę ciała.

2. Rodzaje odwodnienia

Zobacz film: "Za co lekarze przyznają punkty w skali Apgar?"

Wyróżniamy dwa rodzaje odwodnienia:

  • odwodnienie hipotoniczne, wywołane m.in. biegunką, wymiotami lub utratą sodu z moczem np. w chorobach nerek, kory nadnerczy, nadmiernego pocenia oraz w przebiegu cukrzycy;
  • odwodnienie izotoniczne, spowodowane nadmierną utratą płynów ustrojowych przez przewód pokarmowy do tzw. trzeciej przestrzeni w razie niedrożności jelit lub przez skórę w wyniku rozległych oparzeń;
  • odwodnienie hipertoniczne, wynikające ze zbyt małej podaży płynów lub utraty wody przez skórę w wyniku biegunki, wymiotów, gorączki lub oddawania dużej ilości moczu np. w wyniku cukrzycy.

3. Jakie są objawy odwodnienia u dzieci?

Objawy odwodnienia u dzieci to:

  • płacz bez łez;
  • apatia, senność lub rozdrażnienie;
  • zapadnięte ciemiączko i gałki oczne;
  • mniejsza ilość moczu;
  • suche błony śluzowe jamy ustnej oraz język;
  • pogłębiony i przyspieszony oddech;
  • blada, chłodna i mało elastyczna skóra w dotyku.
Cola na wymioty u dziecka. Może pomóc czy zaszkodzić?
Cola na wymioty u dziecka. Może pomóc czy zaszkodzić?

Twoje dziecko narzeka na bóle brzucha lub ma wymioty? W takich przypadkach można natrafić na poradę,

przeczytaj artykuł

4. Czy istnieją grupy osób bardziej narażone na odwodnienie?

Najbardziej narażone na odwodnienie są:

  • niemowlęta;
  • dzieci w wieku przedszkolnym;
  • dzieci aktywne fizycznie.

Ponadto osoby przewlekle chorujące, szczególnie na infekcje układu pokarmowego, także mogą być w większym stopniu narażone na odwodnienie.

5. Jakie są skutki zdrowotne długotrwałego odwodnienia?

Długotrwałe odwodnienie może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak:

  • uszkodzenie nerek;
  • problemy z układem pokarmowym;
  • nieprawidłowości w funkcjonowaniu wielu narządów;
  • drgawki;
  • śpiączkę;
  • w ciężkich przypadkach zagrożenie życia.

Dlatego ważne jest szybkie zidentyfikowanie i leczenie odwodnienia.

6. Czy odwodnienie wpływa na koncentrację i zdolności poznawcze?

Badania wykazują, że nawet niewielka utrata płynów może negatywnie wpływać na funkcje poznawcze oraz na koncentrację, co może powodować trudności w nauce i w zachowaniu.

7. Które napoje są najskuteczniejsze w nawadnianiu organizmu?

Najskuteczniejsze napoje w nawadnianiu organizmu dzieci to woda oraz napoje elektrolityczne, zwłaszcza po intensywnym wysiłku fizycznym. Ważne jest unikanie napojów gazowanych, wysokocukrowych oraz napojów zawierających kofeinę.

8. Jakie są sposoby prewencji odwodnienia w gorące dni?

W gorące dni ważne jest regularne podawanie dzieciom wody i unikanie długotrwałego przebywania na słońcu. Dbaj o noszenie lekkiej odzieży oraz korzystaj z klimatyzacji lub wiatraka, zwłaszcza gdy temperatura jest wysoka.

9. Czy istnieją sytuacje, w których powinno się szukać pomocy medycznej z powodu odwodnienia?

W przypadku ciężkiego odwodnienia, szczególnie gdy dziecko wykazuje objawy takie jak:

  • utrata przytomności;
  • drgawki;
  • trudności z oddychaniem;

należy natychmiast szukać pomocy medycznej. W przypadku niemowląt za każdym razem warto skonsultować się z lekarzem, jak tylko pojawią się symptomy odwodnienia.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze