Strona bierna - w jaki sposób ją tworzymy, kiedy stosujemy?

Strona bierna i czynna czasownika jest konstrukcją składniową - przy przekształcaniu zdania ze strony czynnej na bierną cała struktura zdania podlega przebudowaniu. W wyniku takiego działania podmiot w zdaniu czynnym staje się dopełnieniem, dopełnienie bliższe zmienia się w podmiot, a forma czasownika zmienia się z prostej na złożoną. Kiedy używamy strony biernej? Do czego służy? Jak tworzyć stronę bierną? Sprawdź!

Strona biernaStrona bierna
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Ewa Rosiecka

Czym jest strona bierna?

Strona bierna jest konstrukcją składniową, która wymaga użycia czasownika "zostać" lub "być". Jak wygląda zdanie w stronie biernej? Składa się z podmiotu, orzeczenia imiennego i imiesłowu przymiotnikowego biernego oraz dopełnienia.

Strona bierna jest przeciwieństwem strony czynnej, która zawiera podmiot i orzeczenie czasownikowe oraz dopełnienie.

Jak tworzymy stronę bierną?

Przekształcenie strony biernej w czynną i odwrotnie wymaga zmiany szyku zdania, a także zmiany podmiotu. Wyraz, który pełni rolę podmiotu w zdaniu wyrażonym w formie czynnej, w zdaniu biernym staje się dopełnieniem.

Analogicznie, dopełnienie bliższe ze zdania w formie biernej zmienia się w podmiot w formie czynnej.

W jakim celu używana jest forma bierna?

Strony biernej używamy, gdy chcemy podkreślić, że dana czynność wykonywana jest na podmiocie, który zachowuje się biernie.

W języku polskim strona bierna jest stosowana rzadziej niż czynna.

Przykładowe zdania w formie czynnej, przekształcone na bierną:

  • "Ania myje talerze." - "Talerze są myte przez Anię."
  • "Tata naprawia kran." - "Kran jest naprawiany przez tatę."
  • "Bartek prowadzi samochód" - "Samochód jest prowadzony przez Bartka."
  • "Dzieci oglądały bajkę." - "Bajka była oglądana przez dzieci."
  • "Drużyna Staszka wygrała mecz." - "Mecz był wygrany przez Drużynę Staszka."
Wybrane dla Ciebie
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące