Strona bierna - w jaki sposób ją tworzymy, kiedy stosujemy?
Strona bierna i czynna czasownika jest konstrukcją składniową - przy przekształcaniu zdania ze strony czynnej na bierną cała struktura zdania podlega przebudowaniu. W wyniku takiego działania podmiot w zdaniu czynnym staje się dopełnieniem, dopełnienie bliższe zmienia się w podmiot, a forma czasownika zmienia się z prostej na złożoną. Kiedy używamy strony biernej? Do czego służy? Jak tworzyć stronę bierną? Sprawdź!
W tym artykule:
Czym jest strona bierna?
Strona bierna jest konstrukcją składniową, która wymaga użycia czasownika "zostać" lub "być". Jak wygląda zdanie w stronie biernej? Składa się z podmiotu, orzeczenia imiennego i imiesłowu przymiotnikowego biernego oraz dopełnienia.
Strona bierna jest przeciwieństwem strony czynnej, która zawiera podmiot i orzeczenie czasownikowe oraz dopełnienie.
Jak tworzymy stronę bierną?
Przekształcenie strony biernej w czynną i odwrotnie wymaga zmiany szyku zdania, a także zmiany podmiotu. Wyraz, który pełni rolę podmiotu w zdaniu wyrażonym w formie czynnej, w zdaniu biernym staje się dopełnieniem.
Analogicznie, dopełnienie bliższe ze zdania w formie biernej zmienia się w podmiot w formie czynnej.
W jakim celu używana jest forma bierna?
Strony biernej używamy, gdy chcemy podkreślić, że dana czynność wykonywana jest na podmiocie, który zachowuje się biernie.
W języku polskim strona bierna jest stosowana rzadziej niż czynna.
Przykładowe zdania w formie czynnej, przekształcone na bierną:
- "Ania myje talerze." - "Talerze są myte przez Anię."
- "Tata naprawia kran." - "Kran jest naprawiany przez tatę."
- "Bartek prowadzi samochód" - "Samochód jest prowadzony przez Bartka."
- "Dzieci oglądały bajkę." - "Bajka była oglądana przez dzieci."
- "Drużyna Staszka wygrała mecz." - "Mecz był wygrany przez Drużynę Staszka."