Chemiczne dodatki do żywności, których nie należy się bać
E-140, E-100, E-260. Wpadasz w panikę, gdy na liście składników różnych produktów znajdujących się na półkach sklepowych zauważasz te duże drukowane litery i stojące obok nich cyfry? Takie składniki to nie tylko sztuczne aromaty o działaniu szkodliwym dla zdrowia człowieka. To także substancje pochodzenia naturalnego.
Listę chemicznych dodatków do żywności sporządza Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Pod numerami E-100-199 znajdują się barwniki spożywcze, natomiast pozycje 200-299 to konserwanty. Oto kilka takich, których nie należy się bać.
E-100 - kurkumina
Kurkumina jest naturalnym barwnikiem o żółtym odcieniu. W naturze występuje w prawdopodobnie najzdrowszej przyprawie na świecie – kurkumie. Otrzymywana jest z korzeni i łodygi rośliny o takiej samej nazwie. Ma działanie antynowotworowe, hamujące postęp demencji starczej i choroby Alzheimera.
Kurkumina, która znajduje się na liście EFSA, jest oczyszczonym związkiem chemicznym stosowanym najczęściej do barwienia serów, serków topionych, ciast, panierek. Nie wywołuje reakcji alergicznych, jest w pełni bezpieczna. Jej dzienna dawka do spożycia to 1 mg/kg masy ciała.
E-160d - likopen
Naturalny przeciwutleniacz, substancja redukująca ryzyko zawału serca, zmniejszająca zagrożenie nowotworami. To naturalny pigment występujący zarówno u roślin, jak i u zwierząt. Na skalę przemysłową składnik ten pozyskuje się z pomidorów i czerwonych grejpfrutów.
W jakich produktach przetworzonych znajdziemy likopen? Barwnik ten dodaje się głównie do barwienia zup instant lub w puszce, napojów gazowanych, jogurtów. Co ciekawe, właśnie w postaci przetworzonej, np. w formie ketchupu, likopen wchłania się łatwiej. Produkty z jego dodatkiem warto jeść w towarzystwie oliwy lub innych tłuszczów - to także podnosi efektywność wchłaniania tego związku.
E-150 - karmel
Substancja nadaje barwę od ciemnego brązu do koloru czarnego. Powszechnie stosowana w napojach gazowanych, cukierkach i innych wyrobach cukierniczych, a także w sosach. Otrzymywany jest w procesie termicznej obróbki cukru i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, o ile oczywiście nie zjemy go w ogromnych ilościach.
E-150a otrzymuje się także w obecności substancji zasadowych: amoniaku, siarczynu lub ich kombinacji. Niestety, karmel siarczynowy (E-150b), choć obecny w pieczywie czy lodach, może szkodzić wątrobie.
Z kolei karmel amoniakalny (E-150c) poprawia kolor dżemów i czekolad, ale z drugiej strony – negatywnie wpływa na pracę żołądka. Natomiast karmel amoniakalno-siarczynowy hamuje matabolizm witaminy B6 oraz może wywoływać biegunkę.
Dlatego podczas zakupów produktów o cemnym kolorze, warto szukać takich, które albo nie są wcale barwione, albo posiadają barwnik E150a.
E-140 - chlorofil
Jeden z najbezpieczniejszych barwników naturalnych. Występuje też pod nazwami biophyll, chloresium, darotol lub ennds. Na skalę przemysłową pozyskuje się go z pokrzywy, różnych gatunków traw i z lucerny. Używa się go do produkcji zup, sosów, oliwy z oliwek, oleju sojowego, lodów oraz fermentowanych napojów mlecznych. W kosmetyce chlorofil stosuje się w produkcji antyperspirantów i płynów do płukania jamy ustnej.
Chlorofil w naturalnej wersji jest zastrzykiem energii dla organizmu. Jego cząsteczki są łudząco podobne do cząsteczek hemu, jakie występują w ludzkiej krwi. Dzięki temu dotlenia organizm, oczyszcza go i niweluje objawy przemęczenia.
E-270 - kwas mlekowy
Gęsta, zazwyczaj bezbarwna ciecz, o łagodnym, lekko kwaskowatym smaku. W naturze występuje w wielu owocach, warzywach, winie i produktach fermentowanych, np. w kefirze. Do celów spożywczych otrzymuje się go w procesie naturalnej fermentacji białego cukru spożywczego.
Kwas mlekowy jest półproduktem dodawanym do jogurtów, serów, zsiadłego mleka. Służy do konserwowania żywności, posiada również właściwości przeciwgnilne, bakterobójcze i stabilizacyjne, dzięki którym produkt charakteryzuje się dłuższą przydatnością do spożycia.
Co ważne, kwas mlekowy jest całkowicie przyswajalny przez organizm i bezpieczny dla wątroby, nerek, trzustki, pęcherzyka żółciowego oraz pęcherza moczowego.
E-296 - kwas jabłkowy
W naturze ma postać białych, drobnych i rozpuszczalnych w ciepłej wodzie kryształków. W przemyśle spożywczym kwas jabłkowy pełni rolę regulatora kwasowości i konserwantu. Zapobiega także procesom brunatnienia owoców i wspomaga działanie przeciwutleniaczy.
Znajdziemy go na liście składników w takich produktach, jak marmolady, dżemy, konfitury, soki, galaretki, wyroby cukiernicze, napoje, lody, czasem także w wędlinach. Ma działanie przeciwzapalne i antybakteryjne, wspomaga także perystaltykę jelit.
Kwas jabłkowy, dzięki temu, że jest bezpieczny dla zdrowia, zastosowanie znalazł także w kosmetyce i farmakologii.
