Błędy dietetyczne ciężarnych
Każda przyszła mama powinna mieć świadomość zależności pomiędzy racjonalnym i pełnowartościowym odżywianiem się w ciąży, a prawidłowym rozwojem dojrzewającego płodu. Organizm kobiety musi otrzymać tyle odpowiednich składników odżywczych i witamin, żeby móc zaspokoić zapotrzebowanie na nie dwóch organizmów - swojego i dziecka. Okazuje się, że nie jest to prosta sprawa. Jakie błędy dietetyczne w ciąży popełniają kobiety?
1. Przyczyny nieprawidłowego odżywiania w ciąży
Błędy dietetyczne ciężarnych kobiet z reguły pojawiają się na skutek braku wiedzy na temat prawidłowego żywienia, niewłaściwych nawyków żywieniowych, błędnej tradycji czy przesądów, także braku czasu, a tym samym nieregularnego spożywania posiłków, a nierzadko z powodów finansowych. Złe nawyki żywieniowe w ciąży występują wśród aktywnej zawodowo grupy kobiet, która przez większą część ciąży odżywia się nieregularnie, korzystając z szybkich i prostych w przygotowaniu potraw albo z gotowych wysokokalorycznych przekąsek typu fast food i słodyczy dla dostarczenia organizmowi energii. Inną kwestią jest tendencja do zastępowania świeżych produktów i potraw konserwowymi lub przygotowanymi w formie oczyszczonej, a jednocześnie pozbawionej jakichkolwiek wartości odżywczych.
Brak czasu zmusza ciężarne do korzystania z zup z torebki, potraw mrożonych, np. paluszków rybnych czy mrożonych kopytek. Doprowadza to do sytuacji, że codzienny jadłospis nie pokrywa w pełni zwiększonego zapotrzebowania na poszczególne produkty żywieniowe. Nieprawidłowe odżywianie w ciąży powoduje niedobory żelaza, wapnia, cynku, jodu, kwasu foliowego i innych mikroelementów, co w rezultacie może doprowadzić do pogorszenia się stanu zdrowia samej mamy, jak również i dziecka (nawet wystąpienia rozwojowych wad wrodzonych). Błędy w żywieniu w ciąży są niejednokrotnie związane z sytuacją materialną rodziny – dieta w ciążyjest dietą wysokobiałkową, a tym samym kosztowną, na którą wiele kobiet, pochodzących z grup społecznych o niskim standardzie życiowym, nie może sobie pozwolić.
2. Najpopularniejsze błędy żywieniowe w ciąży
Największym grzechem kobiet ciężarnych jest spożywanie zbyt kalorycznych i tłustych potraw, nieprzestrzeganie regularności posiłków – zamiast 5 małych lekkostrawnych posiłków, kobiety w ciąży zjadają 2 lub 3 obfite i wysokokaloryczne. Następnym błędem jest uleganie „ciążowym zachciankom” – zjedzeniu tabliczki czekolady na raz, pół paczki lodów ze słodkimi syropami, ciastek, ciasteczek i batoników. Niestety, istnieje ogólne przyzwolenie otoczenia ciężarnej na tego typu łakomstwo ze względu na stan błogosławiony, często kończy się to kilkoma dodatkowymi kilogramami. Kolejnym błędem jest unikanie spożywania mleka i produktów mlecznych ze względu na różne nieuzasadnione fobie. Mleko, maślanka, kefiry i ser biały to źródła pełnowartościowego białka i wapnia. Już tylko 2 szklanki mleka dziennie w zupełności zaspokoją zapotrzebowanie na wapń.
3. Co jest niedopuszczalne w żywieniu ciężarnej?
Istnieje lista produktów zakazanych, które kobieta w ciążypowinna unikać ze względu na możliwe niebezpieczne skutki chorobowe u dziecka. Są to następujące produkty:
- alkohol – nawet niewielka ilość niskoprocentowego napoju alkoholowego jest zagrożeniem dla płodu;
- surowe mięso i ryby, tatar, sushi, surowe jaja (np. kogel-mogel), sery z niepasteryzowanego mleka (sery pleśniowe, feta,oscypki) – możliwość zakażenia listerią, salmonellą czy toksoplazmozą;
- owoce morza, zarówno w postaci surowej, jak i po poddaniu obróbce termicznej;
- pikantne potrawy;
- mocna kawa, herbata, cola, napoje gazowane – zawartość kofeiny niepotrzebnie pobudza układ krwionośny.
4. Wegetarianizm w ciąży
Kobiety w ciąży, będące wegetariankami, często nieświadomie zwiększają ryzyko wystąpienia niedoborów niektórych składników odżywczych u rozwijającego się dziecka z powodu nieobecności mięsa, ryb, jaj czy nabiału w ich codziennym menu. Jest to bardzo ryzykowne, ze względu na możliwość wystąpienia wad wrodzonych lub innych chorób u dziecka. Problemem jest też indywidualne pojmowanie terminu wegetarianizm. Jeśli kobieta je ryby, odrzucając mięso i drób, jej dieta jest i tak w pełni wartościowa dla dziecka. Dotyczy to także diety laktoowowegetariańskiej, skoncentrowanej na jajach i nabiale, chociaż z reguły uzupełnia się ją jeszcze produktami sojowymi, np. tofu, mlekiem sojowym. Weganki, czyli kobiety zupełnie unikające spożywania produktów pochodzenia zwierzęcego, powinny być pod stałą kontrolą lekarza specjalizującego się w takiej diecie. Zapewne zaleceniem będzie dodatkowa suplementacja preparatami wieloskładnikowymi.