Urlop wychowawczy dla ojca
Wiele kobiet po urlopie macierzyńskim chce wykorzystać także prawo do urlopu wychowawczego. Urlop wychowawczy to nie obowiązek – to prawo, z którego można skorzystać, chcąc być dłużej przy dziecku. Pracodawca nie może odmówić matce prawa do urlopu wychowawczego. Z urlopu wychowawczego może skorzystać także ojciec dziecka lub prawni opiekunowie malucha. Jakie warunki trzeba spełnić, by ubiegać się o urlop wychowawczy dla ojca?
1. Urlop wychowawczy w 2012 roku
Urlop wychowawczy przysługuje tak samo matce, jak i ojcu dziecka. Zgodnie z Kodeksem pracy, na urlop wychowawczy może pójść mama lub tata dziecka albo oboje rodziców. Kiedy ma się prawo do urlopu wychowawczego? Kiedy staż pracy wynosi co najmniej 6 miesięcy, przy czym do stażu pracy wlicza się nie tylko ostatnią pracę, ale też poprzednie okresy zatrudnienia. Długość urlopu wychowawczego to maksymalnie 3 lata, ale nie dłużej niż do ukończenia przez szkraba 4 lat. Ponadto, dodatkowy urlop wychowawczy na czas 3 lat, do momentu, gdy dziecko nie ukończy 18 roku życia, przysługuje rodzicom dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności. Urlopu wychowawczego nie trzeba wykorzystywać w całości, można go podzielić na części. Warunek jest jeden – urlop wychowawczy przysługuje do czasu, kiedy dziecko skończy 4 lata. Nie trzeba z niego korzystać również bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.
Podobne warunki obowiązują ojców, którzy chcą pójść na urlop wychowawczy. Muszą być oni pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy, tzn. muszą być zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę. Muszą mieć co najmniej sześciomiesięczny ogólny staż pracy i na 2 tygodnie przed planowanym rozpoczęciem urlopu wychowawczego powinni złożyć wniosek u pracodawcy. W trakcie urlopu wychowawczego w każdym momencie można wrócić do pracy, jeśli tylko zgodzi się na to pracodawca. Z urlopu wychowawczego mogą skorzystać jednocześnie mama i tata dziecka, ale urlop wychowawczy dla obojga rodziców może trwać tylko przez 3 miesiące. Potem na urlopie wychowawczym może pozostawać tylko jeden opiekun dziecka. Urlop wychowawczy z zasady jest bezpłatny. Pracownik będący na urlopie wychowawczym może ubiegać się jednak o zasiłek rodzinny i dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Płatny urlop wychowawczy przysługuje tylko osobom o niskim dochodzie.
2. Prawa na urlopie wychowawczym
W czasie urlopu wychowawczego pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi pracy ani rozwiązać umowy o pracę, chyba że mają miejsce szczególne przypadki, jak likwidacja firmy albo ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa. Czas pozostawania na urlopie wychowawczym wlicza się do stażu pracy jako okres nieskładkowy i jest zaliczany do emerytury. W czasie urlopu wychowawczego składki na ubezpieczenie społeczne płaci budżet państwa. Ponadto, w czasie pozostawania na urlopie wychowawczym przysługuje ciągle prawo do pracy na część etatu albo wykonywania pracy u innego pracodawcy, jeśli tylko to nie uniemożliwia sprawowania bezpośredniej opieki nad dzieckiem.
Po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca musi przyjąć pracownika ponownie do pracy na to samo stanowisko albo na podobne za co najmniej takie samo wynagrodzenie, jakie otrzymywał przed przejściem na urlop wychowawczy. Niestety, zdarza się tak, że po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca wręcza pracownikowi wypowiedzenie, argumentując, że jego stanowisko pracy zostało już w firmie zredukowane lub że ma na jego miejsce już nową osobę. Takie sytuacje są niezgodne z prawem pracy, dlatego można dochodzić swoich roszczeń, odwołując się do Państwowej Inspekcji Pracy lub sądu pracy.