"Świtezianka" - streszczenie ballady Adama Mickiewicza. Plan wydarzeń, bohaterowie

Wiersz "Świtezianka" - tekst, który warto przypomnieć sobie przed egzaminem. Znalazła się w wydanym w 1822 roku pierwszym tomie "Poezji" Adama Mickiewicza. Ballada Świtezianka to utwór mocno osadzony w ludowej tradycji. O czym jest Świtezianka? Czym charakteryzują się bohaterowie Świtezianki? Jakie są cechy strzelca w Świteziance? Jaki jest czas akcji Świtezianki? Jakie motywy kierowały postępowaniem Świtezianki? Kto i jaką karę wymierzył strzelcowi za niedotrzymanie przysięgi w powieści Świtezianka Mickiewicza? Jaka jest charakterystyka Świtezianki?

"Świtezianka" - streszczenie ballady Adama Mickiewicza"Świtezianka" - streszczenie ballady Adama Mickiewicza
Źródło zdjęć: © gettyimages
Agnieszka Gotówka

Świtezianka - Geneza utworu i gatunek

Świtezianka - jaki to rodzaj i gatunek literacki? Świtezianka jest utworem synkretycznym (mieszanym). Występują w nim elementy epickie - jak np. opowieść narratora o tym, jaka kara spotkała strzelca, dramatyczne - dialogi, a także wyraźnie zarysowana akcja oraz elementy liryczne - nastrój grozy i tajemniczości, pokazanie emocji bohaterów.

Kim jest autor Świtezianki? Jest nim słynny polski wieszcz, Adam Mickiewicz.

Utwór wyróżnia także przenikanie realnego świata z fantastycznym, a także nawiązanie do wierzeń ludowych - nie ma winy bez kary.

Co to jest ballada?

Ballada to utwór epicki podzielony na strofy, który zawiera też elementy liryczne i dramatyczne. Pojawiają się w nim dialogi. Jest też rytmiczny, nadający się do śpiewania.

Narrator, który w „Świteziance” ujawnia swoją obecność, opowiada o jakimś zdarzeniu (np. zasłyszanym lub przekazywanym z pokolenia na pokolenie). Ujawnia przy tym swoje uczucia i emocje. W balladzie daje się zaobserwować ludową sprawiedliwość – zło zostaje ukarane, a dobro wynagrodzone.

Świtezianka- plan wydarzeń

Plan wydarzeń Świtezianki wygląda następująco:

  1. Spotkanie strzelca z piękną dziewczyną.
  2. Oświadczyny młodzieńca.
  3. Odrzucenie tej propozycji.
  4. Przysięganie miłości i wierności.
  5. Ostrzeżenie przed konsekwencjami złamania obietnicy.
  6. Rozstanie.
  7. Objawienie się tajemniczej rusałki.
  8. Kuszenie młodzieńca przez nimfę.
  9. Zdrada młodego człowieka i złamanie przysięgi.
  10. Surowe ukaranie za złamanie przysięgi śmiercią i uwięzieniem w modrzewiu jego duszy.

Świtezianka - bohaterowie ballady

Jacy są w powieści Świtezianka bohaterowie? Świtezianka - postacie:

  • chłopiec - młody strzelec z boru;
  • dziewczyna - tajemnicza piękność, w której zakochuje się strzelec;
  • Rusałka - wodna boginka, która uwodzi chłopca, finalnie okazuje się dziewczyną spod lasu.

Świtezianka - streszczenie

Świtezianka - o czym jest? Streszczenie Świtezianki wygląda następująco:

Nad brzegiem jeziora Świteź mężczyzna (strzelec) co noc spotykał się z tajemniczą dziewczyną. Nie było wiadomo, skąd przybywa, ani dokąd odchodzi. Nie przeszkadzało mu to jednak wyznać jej miłość i przyrzec wierność. Dziewczyna nie do końca w to wierzyła, bo wspominała o niestałości męskich uczuć.

Kiedy jak co noc dziewczyna po spotkaniu zniknęła, mężczyznę uwiodła wodna nimfa, Świtezianka. Wyłoniła się z czeluści jeziora. Mężczyzna zapomniał o ukochanej, z którą dopiero co się widział. Wskoczył do wody i wówczas w uwodzicielskiej kobiecie rozpoznał swoją ukochaną. Pochłonęła go woda. Legenda głosi, że od tamtego czasu kochankowie snują się na brzegiem Świtezi. Nie ma bowiem usprawiedliwienia dla zachowania mężczyzny.

Rola natury w balladzie "Świtezianka"

W balladach Adama Mickiewicza natura pełni funkcję niemniej ważną od bohaterów. To ona wprowadza do utworu nastrój grozy i tajemnicy. Jest niemym świadkiem wydarzeń i powierniczką ludzkich tajemnic. Stoi na straży wierności.

Przyroda w mickiewiczowskich balladach jest dokładnie taka, jaka powinna być w dobie romantyzmu: tajemnicza, ponura, tworzy dramatyczną scenerię. Ma wpływ na ludzi. Gwałtownie oddziałuje na ich losy, jak to ma miejsce np. w "Świteziance", gdzie jezioro pochłania niewiernego kochanka.

W "Świteziance" autor Dziadów, podobnie jak w "Pani Twardowskiej", odwołuje się do wierzeń ludu i folkloru.

Bo, jak pisze Alina Witkowska, autorka książki "Mickiewicz. Słowo i czyn": "Ballady pokazywały inne życie historii i odrębny zgoła jej zapis. Nie ten utrwalony w księgach, wykuty w marmurze, poddany zabiegom konserwatorskim. Odsłaniały jej życie ukryte, bliskie naturze, związane z regionem, a utrwalone w legendzie. (...) Legenda ludowa, pieśń gminna, to żywy tekst historii, to klucz otwierający tajemnicze szyfry dziejów".

Elementy świata przedstawionego Świtezianki

Elementy świata przedstawionego w balladzie Świtezianka Mickiewicza (Świtezianka motywy - Świtezianka: czas i miejsce akcji):

  • Świtezianka - czas akcji: koniec lata, początek jesieni, noc;
  • Świtezianka - miejsce akcji: "Na dzikich brzegach jeziora", "Pod tym się widzą modrzewiem bohaterowie";
  • Świtezianka - bohaterowie: zakochani, młody strzelec - postać realistyczna, jego ukochana Świtezianka - postać fantastyczna i tajemnicza;
  • Świtezianka - wątek - miłosna historia z nieszczęśliwym zakończeniem;
  • Świtezianka - morał - nauką moralną w Świteziance jest to, że przysięga nie może być składana pochopnie i zawsze należy jej dotrzymywać.
Wybrane dla Ciebie
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące