Mrowienie kończyn to jeden z objawów. Może ci brakować ważnej witaminy

Witamina B1, to witamina rozpuszczalna w wodzie, biorąca udział w przemianie węglowodanów, gospodarce wodnej, procesie utleniania kwasu mlekowego, oddychaniu tkankowym. Poza tym, wchodzi w skład wielu enzymów.

Tiamina to witamina systemu nerwowego - ułatwia przewodzenie impulsów nerwowych. Jest też istotna dla metabolizmu węglowodanów - pomaga organizmowi w przekształcaniu żywności w energię. Ważną rolę odgrywa w funkcjonowaniu mięśni, regulowaniu pracy serca, utrzymaniu odpowiedniego ciśnienia w naczyniach krwionośnych. Obecność witaminy wspiera również funkcje odpornościowe organizmu.

Ustalenie dziennego zapotrzebowania na witaminę B1 nie jest łatwym zadaniem. Zapotrzebowanie rośnie bowiem proporcjonalnie do zwiększania się metabolizmu. Mowa tu np. o ciąży, okresie laktacji, wzmożonej pracy mięśni, a także podczas gorączki, czy nadczynności tarczycy.

Na ilość potrzebnej witaminy B1 ma również wpływ skład diety. Zarówno tłuszcz, jak i białko zwiększają zapotrzebowanie na tę witaminę, zaś węglowodany zmniejszają te potrzeby. Naukowcy nie wykluczają, że organizm może także przyswajać część tiaminy, która jest syntezowana przez bakterie jelitowe.

Zapotrzebowanie na tę witaminę uzależnione jest od wieku i płci. Ogólnie przyjmuje się, że dzieci w wieku 1-3 lata powinny przyjmować 0,5 mg, zaś dzieci w wieku 4-6 lat – dawkę 0,6 mg. Dla dzieci w wieku 7-9 lat odpowiednia będzie dawka 0,9 mg. W przypadku starszych dzieci rozpoczyna się podział na płeć i wygląda on następująco: dziewczęta od 10. do 12. roku życia – 1 mg, chłopcy od 10. do 12. roku życia – 1 mg, dziewczęta w wieku 13-18 lat – 1,1 mg, chłopcy w wieku 13-18 lat – 1,2 mg.

Wyższe zapotrzebowanie określono w przypadku osób dorosłych, gdzie kobiety powinny dostarczać do organizmu 1,1 mg, kobiety w ciąży – 1,4 mg, zaś kobiety karmiące – 1,5 mg. Mężczyznom rekomenduje się ilość 1,3 mg.

Deficyt witaminy B1 jest dość częstym problemem wśród populacji. Nieznaczne niedobory tiaminy są często wynikiem spożywania nadmiernej ilości przetworzonej żywności w codziennym menu, w tym szczególnie białej mąki i cukru. W grupie osób zagrożonych tym ryzykiem są pacjenci cierpiący na różne choroby organiczne.

Co istotne, organizm nie jest w stanie samodzielnie syntezować niezbędnej dla niego ilości tiaminy. Wchłanianie tej witaminy bardzo utrudnia również alkohol. Negatywnie na proces wchłaniania wpływają choroby wątroby, stany zapalne przewodu pokarmowego, niedokrwistość, a także dieta, w której znajduje się żywność z dodatkiem siarki.

Również spożycie cukru ma tutaj swój udział - powoduje zwiększenie zapotrzebowania na tiaminę, ponieważ uczestniczy ona w jego przemianie. Niedobór witaminy B1 uderza w obwodowy układ nerwowy i sercowo-naczyniowy oraz w pracę przewodu pokarmowego, ponieważ witamina ta wpływa na funkcjonowania układu nerwowego i pracę mięśni gładkich.

Wśród niepokojących objawów, mogących świadczyć o niedoborze tiaminy, wymienia się:

• mrowienie i cierpnięcie kończyn,
• tkliwość mięśniowo-kostną (przypominająca nerwobóle),
• palpitację i zaburzenia pracy serca,
• zawroty głowy,
• niskie ciśnienie krwi,
• przypadłości na tle neuropsychologicznym.

Objawy niedoboru witaminy B1 są powiązane z zaburzeniami układu nerwowego, który pełni nadzór nad temperaturą ciała, pracą jelit i pęcherza, reguluje ciśnienie krwi, puls i wydzielanie substancji przez gruczoły.

Deficyt witaminy B1 może skutkować zachorowaniem na beri-beri, chorobę, która powoduje zaburzenia pracy układu nerwowego, układu sercowo-naczyniowego oraz układu odpornościowego. Innym następstwem niedoboru może być utrata czucia w nogach bądź stopach, a także paraliż mięśni oczu. W literaturze opisano przypadki niedoborów u dzieci, które karmiono ciastem i produktami mącznymi.

Ze względu na to, że witamina B1 wspomaga funkcjonowanie mózgu, deficyt tego składnika we krwi zwiększa ryzyko demencji, powoduje także kłopoty z pamięcią, pogorszenie nastroju, apatię, osłabienie i zmęczenie.

Leczenie niedoboru opiera się na modyfikacji diety - przede wszystkim zastąpieniu produktów przetworzonych żywnością naturalną. Tiamina znajduje się w roślinach strączkowych, drożdżach, wołowinie, wieprzowinie, orzechach, wątrobie, mleku, jajach i niektórych warzywach (ziemniaki, kalafior, szparagi i jarmuż).

Poza zmianą nawyków żywieniowych, które przyczyniły się do niedoboru tiaminy, zaleca się odpowiednią suplementację. Suplementy z tiaminą dostępne są w formie doustnych preparatów oraz w postaci zastrzyków. Formę oraz dawkę powinien dobrać lekarz na podstawie konsultacji, wyników badań i przyczyny niedoboru. Podjęcie kroków w odpowiednio szybkim czasie powoduje zazwyczaj ustąpienie większości objawów.

Źródło: „Abecadło witamin i pierwiastków” Stanisław K. Więckowski, wyd. Tower Press, Gdańsk 2004 rok.

Źródła

1. Dagmara Dąbek